Chanh là một thực phẩm được sử dụng phổ biến nhất và được sử dụng hàng ngày. Mặc dù vậy, vẫn có một số người dị ứng với chanh cũng như các thực phẩm thuộc họ cam quýt. Nguyên nhân có thể do dị ứng các axit citric hoặc protein có trong chanh. Bài viết này có thể sẽ giúp bạn hiểu thêm về dị ứng chanh.
1. Dị ứng chanh
Khoảng 2% người lớn và 6% trẻ em bị dị ứng thực phẩm. Bất kỳ thực phẩm nào cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng, kể cả chanh. Các triệu chứng của dị ứng chanh có thể xảy ra trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc với trái cây hoặc có thể mất đến hai giờ để biểu hiện. Dị ứng với chanh có thể nguy hiểm nếu không được điều trị. Bạn nên được tư vấn với bác sĩ nếu bạn gặp các triệu chứng dị ứng.
1.1. Các triệu chứng chung
Mặc dù hiếm gặp nhưng bạn có thể bị ngứa, sưng, tấy đỏ, nổi mụn nước, da sần sùi và khô sau khi chạm vào chanh. Thông thường hơn, có thể phát triển ngứa miệng, thắt cổ họng, ho hoặc có vị kim loại trong miệng sau khi ăn chanh. Các tác dụng phụ về đường tiêu hóa có thể bao gồm buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Trong một số trường hợp, nhạy cảm tạm thời với ánh nắng mặt trời có thể xảy ra sau khi tiếp xúc với chanh.
1.2. Tại sao dị ứng chanh lại xảy ra
Dị ứng thực phẩm phát triển khi hệ thống miễn dịch nhầm lẫn các protein được gọi là profilin trong chanh là nguy hiểm. Kết quả là, hệ thống miễn dịch giải phóng histamine và kháng thể vào máu để chống lại profilin, chất gây ra các triệu chứng của phản ứng dị ứng. Ngoài quả chanh, sáp và thuốc nhuộm đôi khi được bôi lên vỏ chanh cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Phản ứng dị ứng là do hệ thống miễn dịch của bạn bảo vệ cơ thể của bạn một cách nhầm lẫn chống lại các chất thường không gây ra mối đe dọa cho bạn. Những chất này được gọi là chất gây dị ứng. Khi hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng với chất gây dị ứng, nó sẽ gây ra phản ứng dị ứng.
Phản ứng dị ứng với trái cây họ cam quýt sống đôi khi được thấy ở những người bị dị ứng phấn hoa, trong một hiện tượng được gọi là phản ứng chéo. Những người khác có thể bị phản ứng dị ứng sau khi tiếp xúc với vỏ của trái cây họ cam quýt. Cũng có một số trường hợp được ghi nhận về một số loại trái cây họ cam quýt gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng được gọi là sốc phản vệ, mặc dù trường hợp này rất hiếm.
Một thứ không thể gây ra phản ứng dị ứng là axit xitric. Axit xitric là một chất hóa học được tìm thấy trong nước ép của các loại trái cây họ cam quýt, mang lại cho chúng hương vị chua cay. Bản thân axit citric không phải là chất gây dị ứng, mặc dù nó có thể gây kích ứng da và miệng, thậm chí gây khó chịu cho dạ dày. Tuy nhiên, axit citric không kích hoạt phản ứng của hệ thống miễn dịch, vì vậy, mặc dù bạn có thể nhạy cảm với nó, nhưng về mặt kỹ thuật, nó không phải là một chất gây dị ứng.
2. Phản ứng chéo
Nhiều phản ứng dị ứng với chanh là do OAS, nguyên nhân là do dị ứng phấn hoa. Điều này được gọi là phản ứng chéo, xảy ra do phấn hoa và trái cây có múi có sự tương đồng với một số protein nhất định. Những protein được chia sẻ này khiến cơ thể phản ứng với một ngụm trái cây như thể vết nổi mẩn do phấn hoa gây dị ứng. Dị ứng phản ứng chéo với thực phẩm phấn hoa này gây ra OAS.
Những người bị dị ứng với cỏ đặc biệt có thể bị OAS đối với trái cây họ cam quýt. Một nghiên cứu năm 2013 trên 72 trẻ em và thanh niên bị dị ứng phấn hoa cỏ. Họ cho những người tham gia tiếp xúc với trái cây của chanh tươi, cam và clementine bằng một thử nghiệm chích, và phát hiện ra rằng 39% những người tham gia bị dị ứng với phấn hoa cũng có nhạy cảm với cam quýt.
2.1. Dị ứng Limonene
Những người bị dị ứng với vỏ trái cây họ cam quýt thường bị dị ứng với limonene, một chất hóa học được tìm thấy trong vỏ trái cây họ cam quýt. Những người này chỉ cần chạm vào bên ngoài trái cây họ cam quýt có thể gây ra các triệu chứng viêm da tiếp xúc, nhưng họ có thể uống nước trái cây tươi. Limonene cũng thường được sử dụng làm chất tạo mùi thơm trong mỹ phẩm và nước hoa.
2.2. Dị ứng toàn thân
Không có nhiều thông tin về số người bị dị ứng toàn thân với trái cây họ cam quýt, nhưng có những trường hợp đã được ghi nhận về những người bị phản ứng phản vệ nghiêm trọng với cam và các loại trái cây họ cam quýt khác. Cũng có trường hợp sốc phản vệ do tập thể dục phụ thuộc vào thực phẩm với cam và bưởi. Đây là một dạng dị ứng thực phẩm cụ thể, trong đó phản ứng dị ứng chỉ xảy ra sau khi ăn phải chất gây dị ứng và sau đó tập thể dục ngay sau đó.
Nghiên cứu thêm cần được thực hiện để phát hiện ra bao nhiêu người bị dị ứng toàn thân với trái cây họ cam quýt.
3. Chẩn đoán dị ứng chanh
Nếu bạn hoặc con bạn có biểu hiện phản ứng với phấn hoa, bác sĩ sẽ làm xét nghiệm chích da và nói chuyện với bạn về những trường hợp dị ứng trái cây có thể xảy ra. Xét nghiệm chích da bao gồm một vết chích đơn giản bằng kim có chèn một lượng nhỏ chất gây dị ứng nghi ngờ. Nếu bị dị ứng, bạn sẽ xuất hiện vết sưng với vòng đỏ xung quanh sau 15 đến 20 phút.
Nếu con bạn còn quá nhỏ để nói với bạn nếu chúng bị làm phiền bởi một số loại trái cây, hãy theo dõi kỹ khi thử những món mới và theo dõi bất kỳ phản ứng nào.
Gọi trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn nghi ngờ bị sốc phản vệ. Nếu tình trạng dị ứng của bạn nghiêm trọng, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên mang theo EpiPen bên mình.
4. Biện pháp khắc phục
Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu nếu bạn xuất hiện phản ứng dị ứng sau khi ăn hoặc chạm vào chanh. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm vá hoặc chích da để xác định tích cực chất gây dị ứng. Tránh tiếp xúc với chanh và tất cả các sản phẩm có chứa chanh, chẳng hạn như hỗn hợp đồ uống và các sản phẩm dùng cho da. Hãy đeo găng tay để bảo vệ tay nếu bạn phải xử lý chanh. Thoa kem làm mềm da không kê đơn để giúp làm dịu kích ứng và mẩn đỏ trên da. Bác sĩ cũng có thể kê toa steroid uống hoặc bôi ngoài da để điều trị các triệu chứng dị ứng.
Nếu tình trạng dị ứng với chanh nghiêm trọng, nó có thể dẫn đến phản ứng gọi là sốc phản vệ, khiến đường hô hấp bị thắt lại và có thể khiến bạn khó thở hoặc không thể thở được. Ngoài ra, bạn có thể thấy thở khò khè, tức ngực, chóng mặt và khó nuốt. Đến phòng cấp cứu ngay lập tức nếu bạn bị sốc phản vệ sau khi chạm vào hoặc ăn chanh. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn mang theo bút tự tiêm epinephrine mọi lúc nếu bạn được chẩn đoán là bị dị ứng chanh.
Mọi thắc mắc cần được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cũng như quý khách hàng có nhu cầu khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: livestrong.com, healthlabs.com
