Hội chứng Alpha-Gal hay dị ứng thịt đỏ, dị ứng do ve cắn là một phản ứng dị ứng với alpha-Gal - một loại đường có trong thịt động vật có vú. Khi mắc bệnh, một số triệu chứng như phát ban, nổi mề đay và sốc phản vệ… sẽ xuất hiện ở người bệnh. Cùng bài viết này tìm hiểu các sự thật về hội chứng này nhé.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Vinmec.
1. Sự thật về hội chứng Alpha-Gal
1.1 Các triệu chứng của Hội chứng Alpha-Gal có thể giống với Hội chứng ruột kích thích (IBS):
Tiêu chảy, phát ban ngứa và nổi mề đay là những triệu chứng thường gặp ở những người mắc hội chứng Alpha-Gal. Thậm chí, 60% bệnh nhân còn đối mặt với nguy cơ sốc phản vệ.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây đã đưa ra một thực tế đáng ngạc nhiên, hội chứng này còn gây ra nhiều vấn đề phức tạp hơn như ảnh hưởng đến cả hệ tim mạch, cảm xúc, thần kinh và vận động. Cụ thể, các bệnh nhân đã báo cáo về các triệu chứng tâm thần như lo lắng, trầm cảm, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ và giảm khả năng tập trung.
Ngoài các triệu chứng trên, hội chứng Alpha-Gal còn gây ra các vấn đề về tiêu hóa tương tự như hội chứng ruột kích thích (IBS). Theo một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên Tạp chí Tiêu hóa, một số bệnh nhân mắc phải hội chứng Alpha-Gal chỉ gặp phải các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa chẳng hạn như đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy.
1.3 Xét nghiệm chích da (SPT) không hiệu quả đối với alpha-Gal và xét nghiệm máu là tối quan trọng.
Xét nghiệm chích da không phải là phương pháp hiệu quả để chẩn đoán Hội chứng Alpha-Gal. Thay vào đó, xét nghiệm máu chuyên biệt sẽ giúp xác định chính xác phân tử đường alpha-Gal gây ra dị ứng. Việc chẩn đoán chính xác là rất cần thiết vì hiện nay chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho hội chứng này.
1.4 Vết cắn của một số loại ve (và có khả năng là cả bọ chét) có thể gây ra chứng Alpha-Gal.
Ban đầu, các nhà nghiên cứu chỉ liên kết hội chứng Alpha-Gal với loài ve sao đơn độc, chủ yếu sinh sống ở vùng Đông Nam Hoa Kỳ. Tuy nhiên, tình trạng này đã lan rộng ra toàn cầu ngoại trừ châu Nam Cực. Đáng chú ý, ít nhất tám loài ve khác cũng được xác định hoặc nghi ngờ là nguyên nhân gây ra hội chứng này.
1.5 Alpha-Gal có thể ẩn náu trong một số loại thực phẩm, sản phẩm và vật dụng y tế.
Thịt và các sản phẩm từ thịt của nhiều loài động vật có vú bao gồm bò, lợn, cừu, thỏ, trâu, bò rừng bison và kangaroo thường là nguyên nhân gây ra phản ứng Alpha-Gal. Thêm vào đó, do nhiều loại thực phẩm chứa thành phần từ thịt nên cũng có thể chứa alpha-Gal.
Bên cạnh thịt đỏ, alpha-Gal còn hiện diện trong nhiều loại vắc-xin, thuốc (như acetaminophen, oxycodone, lisinopril, oxycontin), van tim động vật (bò, lợn) dùng trong cấy ghép và một số thành phần từ tảo đỏ như carrageenan.
1.6 Một thử nghiệm thuốc liên quan đến ung thư đã dẫn đến việc phát hiện ra Alpha-Gal.
Vào giữa những năm 2000, các nhà khoa học nghiên cứu cho rằng, hội chứng Alpha-Gal bắt nguồn từ các phản ứng dị ứng bất thường ở một số bệnh nhân tham gia thử nghiệm thuốc cetuximab - một loại kháng thể dùng để điều trị ung thư đại trực tràng và ung thư đầu cổ. Chính những phản ứng dị ứng này đã hé lộ sự tồn tại của hội chứng Alpha-Gal.
1.7 Một số người có thể phát triển các triệu chứng không chỉ do ăn thịt mà còn do hít phải khói từ thịt đang được nấu chín.
Những người nhạy cảm với alpha-Gal không chỉ gặp các triệu chứng tiêu hóa sau khi ăn thịt mà còn gặp phải các vấn đề về hô hấp khi hít phải khói từ thịt đang được nấu chín.
1.8 Tập thể dục, rượu, vết cắn gần đây của ve và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể làm tăng nguy cơ hoặc mức độ nghiêm trọng.
Bệnh nhân mắc Hội chứng Alpha-Gal có thể gặp phải các phản ứng nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc với alpha-Gal. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ này bao gồm:
- Tiền sử dị ứng
- Uống rượu
- Tập thể dục
- Tuổi tác
Sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAID) bao gồm aspirin (ví dụ: Bayer), ibuprofen (ví dụ: Advil), naproxen (ví dụ: Aleve) và celecoxib (Celebrex).
Ngoài ra, vết cắn của ve không chỉ khởi phát hội chứng mà còn làm tăng độ nhạy cảm của cơ thể với alpha-Gal qua các lần tiếp xúc sau đó. May mắn thay, nếu tránh xa những con ve mang alpha-Gal, các triệu chứng có thể tự động cải thiện.
1.9 Hội chứng Pork-Cat đôi khi bị nhầm lẫn với Hội chứng Alpha-Gal.
Cả Hội chứng Pork-Cat và Hội chứng Alpha-Gal đều có thể gây ra các triệu chứng tương tự nhau bao gồm phát ban và thậm chí phản ứng phản vệ. Sự trùng lặp này khiến việc phân biệt và chẩn đoán chính xác hai tình trạng trở nên khó khăn, nhất là khi cả hai đều liên quan đến dị ứng thịt lợn.
2. Làm sao để biết bản thân mắc chứng Alpha-Gal?
Về mặt bệnh lý, hội chứng Alpha-Gal là một trong những hội chứng kỳ lạ nhất.
Để xác định chính xác tình trạng mắc Hội chứng Alpha-Gal, mọi người nên tham khảo ý kiến bác sĩ và yêu cầu làm xét nghiệm máu đặc biệt tìm kháng thể IgE alpha-Gal. Hầu hết các bác sĩ đều có thể hỗ trợ thực hiện xét nghiệm này.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
