Mối liên hệ giữa giảm cân và đau đầu gối có thể được nhận thấy rất rõ ràng ở người mắc bệnh béo phì hoặc thừa cân. Cân nặng quá mức sẽ tạo áp lực lên khớp gối, từ đó gây ra tình trạng đau mãn tính và dẫn đến các biến chứng như thoái hóa khớp, viêm khớp gối. Do đó, giảm cân không chỉ giúp giảm đau mà còn có thể hạn chế nguy cơ phát triển các bệnh thoái hóa khớp.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Mối liên hệ giữa giảm cân và đau đầu gối
Giữ trọng lượng cơ thể phù hợp có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe khớp gối, bao gồm:
- Giảm áp lực lên đầu gối.
- Giảm viêm khớp.
- Giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đau khớp gối.
1.1 Giảm áp lực phải chịu lên đầu gối
Đối với người thừa cân, mỗi 0,45 kg giảm được sẽ giảm áp lực lên khớp gối khoảng 1,8 kg. Điều này có nghĩa là nếu giảm 4,5 kg, mỗi bước đi sẽ giảm 18 kg trọng lượng mà đầu gối phải chịu.
Khi áp lực giảm, điều này cũng đồng nghĩa với việc đầu gối sẽ ít bị hao mòn hơn và giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối. Các chuyên gia hiện nay khuyên rằng, giảm cân là một chiến lược quan trọng để kiểm soát đau khớp gối và tình trạng thoái hóa khớp.
Theo các nghiên cứu, việc giảm 5% trọng lượng cơ thể trở lên có thể mang lại tác động tích cực cho chức năng vận động của đầu gối và cải thiện kết quả điều trị các vấn đề liên quan đến đau khớp gối.
1.2 Giảm tình trạng viêm khớp gối
Thoái hóa khớp gối đã được coi là một bệnh do hao mòn, xảy ra khi áp lực kéo dài lên các khớp dẫn đến viêm. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng viêm khớp gối có thể là nguyên nhân chính gây ra bệnh, chứ không chỉ là hậu quả của quá trình hao mòn này.
Béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp gối, dẫn đến cảm giác đau ở khớp. Khi người bệnh giảm cân, tình trạng viêm này có thể được cải thiện. Một nghiên cứu cho thấy những người giảm trung bình khoảng 0,91 kg mỗi tháng trong thời gian từ 3 tháng đến 2 năm thường có dấu hiệu viêm khớp giảm đi rõ rệt.
1.3 Liên quan đến hội chứng chuyển hóa
Ngoài các yếu tố dẫn đến mối liên hệ giữa giảm cân và đau đầu gối trên, các nhà khoa học đã phát hiện ra mối liên hệ giữa béo phì, bệnh tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và một số vấn đề sức khỏe khác. Tất cả những vấn đề này hợp thành một nhóm tình trạng được gọi là hội chứng chuyển hóa. Những tình trạng này đều có liên quan đến mức viêm cao trong cơ thể và có thể ảnh hưởng lẫn nhau.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thoái hóa khớp gối cũng có thể thuộc vào hội chứng chuyển hóa. Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc hội chứng này và làm chậm tiến triển của bệnh, đồng thời cũng mang lại lợi ích cho người bị đau khớp gối và thoái hóa khớp gối.
Điều này bao gồm việc ăn các thực phẩm tươi có nhiều chất dinh dưỡng như:
- Trái cây và rau quả tươi, cung cấp chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng khác
- Thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên cám và thực phẩm từ thực vật.
- Dầu thực vật như dầu ô liu.
Các loại thực phẩm cần tránh bao gồm:
- Thực phẩm nhiều đường, chất béo và muối.
- Thực phẩm tái chế biến nhiều lần.
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo trans vì có thể làm tăng mức cholesterol.
2. Tập thể dục hỗ trợ điều trị đau khớp gối
Cùng với chế độ ăn uống, tập thể dục có thể giúp người bệnh giảm cân và giảm nguy cơ mắc các bệnh đau khớp gối, thoái hóa khớp gối.
- Đi bộ.
- Đạp xe đạp.
- Bài tập tăng sức mạnh.
- Các hoạt động dưới nước.
- Thái Cực Quyền.
- Yoga.
Ngoài việc hỗ trợ giảm cân, các hoạt động này còn có thể cải thiện sức khoẻ tổng thể và sự linh hoạt, giúp giảm căng thẳng. Căng thẳng có thể góp phần gây viêm, làm tình trạng đau khớp gối trở nên trầm trọng hơn.
3. Một số phương pháp giúp giảm cân
Bên cạnh chế độ ăn uống, người bệnh có thể thực hiện thêm những phương pháp sau để bắt đầu giảm cân:
- Giảm khẩu phần ăn: Ăn ít hơn sẽ giúp người bệnh giảm cân.
- Thêm món rau vào khẩu phần ăn: Rau có ít calo và nhiều chất xơ, giúp người bệnh no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn.
- Đi bộ sau khi ăn: Đi bộ nhẹ nhàng giúp tiêu hóa thức ăn và đốt cháy calo.
- Đi cầu thang bộ thay vì thang máy hoặc thang cuốn: Đây là cách đơn giản để tăng cường hoạt động thể chất.
- Tự chuẩn bị bữa trưa thay vì ăn ngoài: Điều này giúp người bệnh kiểm soát lượng calo và chất dinh dưỡng nạp vào cơ thể.
- Sử dụng máy đếm bước chân và đặt mục tiêu đi bộ xa hơn: Theo dõi số bước chân sẽ giúp người bệnh có thêm động lực để vận động nhiều hơn.
Mối liên hệ giữa giảm cân và đau đầu gối cho thấy rằng, việc duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý không chỉ giúp giảm áp lực lên các khớp mà còn cải thiện chức năng vận động và giảm nguy cơ phát triển các vấn đề khớp trong tương lai. Giảm cân không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe tổng thể mà còn giúp giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người gặp vấn đề với đau đầu gối. Bằng cách áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường hoạt động thể chất, người bệnh có thể quản lý tốt hơn tình trạng của mình, tận hưởng cuộc sống năng động hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
