Sàng lọc ung thư phổi là một phương pháp quan trọng giúp phát hiện bệnh từ sớm và tăng khả năng điều trị thành công. Những người có nguy cơ cao như hút thuốc lâu năm hoặc có yếu tố di truyền nên thực hiện xét nghiệm ung thư phổi định kỳ. Việc phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn đầu sẽ giúp cải thiện tỷ lệ sống sót và giúp giảm thiểu tác động của bệnh.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Ung Bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Ung thư phổi là gì?
Tình trạng ung thư phổi xảy ra khi một khối u ác tính phát triển trong phổi. Qua thời gian, kích thước của khối u này sẽ tăng lên, dần dần xâm nhập vào các tổ chức lân cận và có khả năng di căn đến các bộ phận khác khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng.
Ung thư phổi có hai loại chính, đó là:
Các triệu chứng của hai loại u phổi này rất tương đồng. Trong giai đoạn đầu, bệnh nhân có thể gặp phải những biểu hiện như sau:
- Ho dai dẳng, có đờm hoặc kèm theo máu.
- Thở khò khè, khó thở.
- mệt mỏi và suy yếu cơ thể.
- Khàn giọng.
- Chán ăn, sụt cân.
2. Ai nên sàng lọc ung thư phổi?
Nhiều quan điểm khác nhau được các chuyên gia đưa ra. Theo khuyến nghị từ Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Phòng ngừa Hoa Kỳ, sàng lọc ung thư phổi nên được thực hiện đối với người đang trong độ tuổi 50-80, có tiền sử hút thuốc 20 gói/năm, đang hút thuốc hoặc đã ngừng chưa đến 15 năm.
Nếu đã bỏ thuốc trên 15 năm, việc sàng lọc là không cần thiết. Thay vào đó, mọi người hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về thói quen hút thuốc để xem liệu sàng lọc có phù hợp với bản thân không.
Hút thuốc không phải là yếu tố duy nhất làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi mà còn có những nguyên nhân khác. Nếu thuộc một trong các trường hợp sau, bác sĩ có thể khuyên mọi người nên làm sàng lọc:
- Đã từng tiếp xúc nhiều với các chất độc hại như radon, cadmium, silic, amiăng, crôm, asen hoặc niken.
- Có tiền sử ung thư vùng đầu cổ hoặc ung thư phổi tế bào nhỏ.
- Đã từng điều trị ung thư bằng xạ trị ở khu vực ngực.
- Trong gia đình có người mắc ung thư phổi bao gồm cha mẹ, anh chị em hoặc con cái.
- Đang mắc bệnh xơ hóa phổi hoặc phổi tắc nghẽn mạn tính.
3. Cách thức sàng lọc ung thư phổi
Nếu quyết định thực hiện xét nghiệm sàng lọc ung thư phổi, phương pháp được sử dụng có thể là chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT). Trong đó, kỹ thuật này dùng tia X để tạo nên hình ảnh chi tiết của phổi.
Xét nghiệm ung thư phổi thường rất dễ dàng, không đòi hỏi phải nhịn ăn hay thực hiện bất kỳ sự chuẩn bị đặc biệt nào. Mọi người chỉ cần nín thở trong vòng 6 giây khi kỹ thuật viên chụp ảnh. Thời gian thực hiện toàn bộ quy trình chỉ khoảng 10 phút.
Đôi khi, LDCT có thể đưa ra kết quả giống như ung thư nhưng thực tế lại không đúng. Các bác sĩ gọi hiện tượng này là dương tính giả và mọi người có thể cần thực hiện các xét nghiệm ung thư phổi bổ sung để làm rõ.
Để xác định xét nghiệm sàng lọc có thích hợp không, mọi người nên làm bài kiểm tra từ Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ.
4. Các phương thức chẩn đoán ung thư phổi
Bác sĩ thường thực hiện kiểm tra thể chất và xem xét tiền sử bệnh nếu mọi người xuất hiện các triệu chứng của ung thư phổi.
Nếu có triệu chứng hoặc kết quả sàng lọc khiến bác sĩ nghi ngờ về khả năng mắc ung thư, mọi người sẽ phải thực hiện một số xét nghiệm ung thư phổi dưới đây.
- Xét nghiệm tế bào đờm nhằm phát hiện các tế bào ung thư trong đờm. Để lấy mẫu, mọi người sẽ hít thở thật sâu và ho mạnh để đờm được đưa ra khỏi phổi, sau đó nhổ đờm vào một cốc đựng.
- Chẩn đoán hình ảnh giúp xác định sự xuất hiện của các khối u có thể là ung thư phổi. Bác sĩ sẽ đánh giá xem bệnh có di căn không và nếu có thì đã lan rộng đến đâu trong cơ thể.
Ngoài ra, một số xét nghiệm ung thư phổi bằng hình ảnh cũng giúp ích trong việc đưa ra chẩn đoán là:
- X-quang ngực giúp tạo hình ảnh phổi bằng cách sử dụng liều bức xạ thấp.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng X-quang mạnh để quan sát kích thước, hình dạng và vị trí của khối u ung thư. Quy trình có thể diễn ra ở ngực và bụng. Khi mắc bệnh, bác sĩ sẽ đánh giá xem liệu ung thư có di căn đến gan hoặc tuyến thượng thận hay không.
- PET hay chụp cắt lớp phát positron là phương pháp sử dụng bức xạ đặc biệt tích tụ trong tế bào ung thư. Máy ảnh sẽ chụp lại các vùng này. Sau đó, bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm này để xác định khối u đã thấy trên X-quang có phải là ung thư không và kiểm tra xem đã di căn hay chưa.
Nhìn chung, sàng lọc ung thư phổi là phương pháp quan trọng giúp phát hiện bệnh sớm, đặc biệt đối với những người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc hay tiếp xúc với chất độc hại. Việc phát hiện kịp thời sẽ giúp cải thiện khả năng điều trị và tăng cơ hội sống sót. Nếu thuộc nhóm nguy cơ, mọi người hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn xét nghiệm ung thư phổi phù hợp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd
