Gãy xương chậu là một trong những tổn thương xương cực kỳ nguy hiểm, do khớp chậu là khớp có vai trò chủ lực và quan trọng trong việc nâng đỡ trọng lực của toàn bộ cơ thể. Vì vậy, “phụ nữ gãy xương chậu có mang thai được không” là thắc mắc của nhiều nữ giới trong độ tuổi sinh sản.
1. Khung xương chậu phụ nữ có cấu tạo như thế nào?
Khung xương chậu trong cơ thể phụ nữ giống như một chiếc giá đỡ bảo bọc các tạng bên trong, bao gồm trực tràng, bàng quang, buồng trứng và tử cung.
Khung chậu được cấu thành bởi 4 xương (2 xương chậu ở phía trước và hai bên, phía sau là xương cụt ở dưới và xương cùng ở trên) và 4 khớp bán động giúp 4 xương của khung chậu được khớp lại với nhau (khớp mu ở phía trước, 2 khớp cùng - chậu ở hai bên và khớp cùng cụt ở phía sau). Các khớp này giúp khung chậu có khả năng giãn nở dễ dàng, đặc biệt là trong quá trình sinh con.
Tuy nhiên, khi tuổi tác của người phụ nữ tăng lên và ít vận động thì khả năng giãn nở khung chậu có thể suy giảm đi.
2. Gãy xương chậu có sao không?
Cụ thể hơn, cấu tạo của khớp xương chậu gồm có xương cánh chậu, xương mu và xương ngồi có tác dụng hỗ trợ các động tác di chuyển linh hoạt và tư thế ngồi, khi gãy xương chậu xảy ra đồng nghĩa với việc rạn hoặc nứt xương, gây tổn thương toàn bộ khung xương chậu hoặc 1 trong 3 bộ phận nêu trên (xương cánh chậu, xương mu và xương ngồi).
So với các loại gãy xương ở những vị trí khác thì gãy xương chậu ít loại và kiểu gãy hơn. Gãy xương chậu hầu hết diễn ra tại phần xương hông và khung xương chậu trực diện, bao gồm gãy xương chậu hông, gãy khung chậu, gãy thành chậu... và thường rất ít xảy ra sự di lệch do đây là khớp xương chính và lớn, ảnh hưởng bao hàm đến nhiều khớp xương khác nhau trong cơ thể.
Tuy nhiên, gãy xương chậu lại là dạng gãy xương rất nguy hiểm và phức tạp với nguy cơ tử vong rất cao, chỉ sau chấn thương sọ não. 80% số ca gãy xương chậu là do tai nạn lao động hoặc tai nạn giao thông, những hình thức tác động lực trực tiếp với cường độ mạnh vào vùng khung xương chậu, 20% còn lại là từ nguyên nhân thông thường như các loại gãy xương khác.
Gãy xương chậu có thể gây ra những ảnh hưởng và biến chứng nguy hiểm như sau:
- Tổn thương xương khớp nghiêm trọng;
- Ảnh hưởng hệ tiết niệu;
- Ảnh hưởng cơ quan sinh dục;
- Ảnh hưởng đến trực tràng;
- Tổn thương những cơ quan khác trong ổ bụng;
- Ảnh hưởng hệ thần kinh.
3. Phụ nữ bị gãy xương chậu có mang thai được không?
Xương chậu của người phụ nữ có nhiều khả năng bị lệch sau tai nạn gãy xương chậu (cần phân biệt lệch bẩm sinh do bệnh lý xương di truyền), song việc xương chậu lệch không ảnh hưởng đến việc mang thai. Với xương chậu lệch thì người phụ nữ vẫn có thể mang thai bình thường, tuy nhiên khi thai phát triển lớn dần, thai phụ sẽ đi lại khó khăn hơn và dễ đau lưng hơn.
Ở những phụ nữ có khung chậu bị lệch, gãy việc sinh thường qua ngã âm đạo sẽ khó khăn do đường ra của thai nhi bị hạn chế, do đó hầu hết phụ nữ có khung chậu bị lệch sẽ được chỉ định mổ lấy thai, trừ trường hợp thai nhi quá nhỏ có thể cân nhắc sinh thường.
Trên thực tế những nguyên nhân dẫn đến thai lưu sớm (< 12 tuần) không phải là do khung chậu bị lệch, thường là do sai lệch nhiễm sắc thể, cơ thể thai phụ bị nhiễm trùng, nhiễm siêu vi giai đoạn sớm, bệnh lý nội tiết, những bất thường về miễn dịch, yếu tố môi trường... còn lại 25% thai lưu không rõ nguyên nhân.
Tóm lại, khả năng mang thai của một người phụ nữ không liên quan gì đến xương chậu cả, tuy nhiên xương chậu sẽ ảnh hướng đến khả năng phải sinh mổ do biến chứng xương chậu bị lệch sau gãy.
4. Chụp X-quang xương chậu cho phụ nữ mang thai
Thông thường, những phụ nữ có kích thước mông nhỏ và chiều cao thấp (<150cm) sẽ có kích thước khung xương chậu nhỏ hẹp gây khó khăn cho việc sinh con qua ngã âm đạo. Do đó trong một vài trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang xương chậu để đánh giá khả năng sinh thường của thai phụ.
Tuy nhiên việc tiếp xúc nhiều với tia X có thể gây ra bệnh lý bạch cầu cấp hoặc ung thư về sau cho thai nhi (mặc dù nguy cơ này là rất nhỏ), vì vậy việc hạn chế chụp X-quang đối với phụ nữ mang thai là điều cần lưu ý, chỉ thực hiện khi thật cần thiết và phải tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của bức xạ tia X đến thai nhi.
5. Đau xương chậu khi mang thai phải làm sao?
Một số đối tượng dễ bị đau xương chậu khi mang thai gồm:
- Đã có tình trạng đau xương chậu từ trước khi mang thai;
- Từng bị chấn thương xương chậu, gãy xương chậu;
- Lần mang thai trước đây bị đau xương chậu;
- Chỉ số khối BMI cao, thừa cân/béo phì;
- Hội chứng tăng động khớp.
Vấn đề đau xương chậu khi mang thai hoàn toàn có thể cải thiện được bằng những cách đơn giản sau đây:
- Thường xuyên thay đổi tư thế, tránh ngồi một chỗ quá 30 phút;
- Thực hiện các sinh hoạt ở tư thế ngồi: thay quần áo, ủi đồ...;
- Đứng cân bằng và dồn trọng lực đều lên cả 2 chân;
- Không để cơ thể hoạt động quá mức;
- Giữ 2 đầu gối không tách xa nhau (giữ 2 chân di chuyển cùng lúc khi lên hoặc xuống xe ô tô, khi thay đổi tư thế trên giường ngủ);
- Leo cầu thang từng bậc, chân khỏe nhấc lên trước;
- Lựa chọn nằm ở tư thế ít đau nhất khi đi ngủ, sử dụng thêm gối ôm tạo cảm giác thoải mái.
- Tránh nâng hoặc mang vác nặng, tránh lên xuống cầu thang quá nhiều;
- Không nên khom lưng, không mang vác đồ vật ở 1 bên hông;
- Không nên ngồi trên sàn nhà hoặc ngồi ở tư thế lệch 1 bên, vắt chéo chân.
Tóm lại, xương chậu của người phụ nữ có nhiều khả năng bị lệch sau tai nạn gãy xương chậu. Việc xương chậu lệch không ảnh hưởng đến mang thai, nhưng sản phụ cần lưu ý trong sinh hoạt hằng ngày, vì khi thai lớn dần, thai phụ sẽ đi lại khó khăn và dễ đau lưng hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
