U nang sàn mũi hay còn gọi là u nang tiền đình mũi là loại u lành tính xuất phát từ sàn hốc mũi, nằm trong vùng rãnh lợi môi và ở mặt trước xoang hàm. Phẫu thuật cắt u nang sàn mũi là phương pháp điều trị chính trong phần lớn các trường hợp có u lành tính ở vùng mũi xoang.
1. Bệnh u nang sàn mũi là bệnh gì?
U nang sàn mũi hay còn được gọi với tên khác là u nang tiền đình mũi là u lành tính xuất phát từ sàn hốc mũi. Vị trí của sàn mũi là nằm trong vùng rãnh lợi môi và ở mặt trước xoang hàm. Người bệnh càng điều trị sớm thì càng đơn giản, nhẹ nhàng và tiết kiệm. Trong trường hợp khối u nang sàn mũi to dần, việc điều trị lúc này sẽ trở nên khó khăn, đau đớn và tốn kém hơn rất nhiều.
2. Dấu hiệu lâm sàng u nang sàn mũi
Dấu hiệu lâm sàng của bệnh u nang sàn mũi bao gồm:
- Sưng nề vùng rãnh mũi – má và vùng cửa mũi trước.
- Nghẹt mũi cùng bên với khối u nang.
- Đau nhức trong trường hợp khối u nang mũi có dấu hiệu bị nhiễm trùng hay áp xe hóa.
- Có trường hợp u nang mũi hoàn toàn không có dấu hiệu triệu chứng gì chỉ khi đi khám và được phát hiện tình cờ.
3. Các phương pháp chẩn đoán u nang sàn mũi
Hiện nay, có nhiều phương pháp để chẩn đoán bệnh u nang sàn mũi, bao gồm:
- Dựa vào triệu chứng lâm sàng: Quan sát thấy sàn mũi phồng, rãnh mũi má đầy hoặc lật môi và sờ vào rãnh lợi – môi phát hiện có một khối u mềm, căng mọng gây ra phồng niêm mạc lên.
- Dùng tay sờ khối u nang mũi có cảm giác lùng nhùng, mềm, u thường to bằng đầu ngón tay trỏ. Khi sờ vào khối u đau trong trường hợp nhiễm trùng hay áp xe hóa.
- Nội soi tai mũi họng: Phát hiện hẹp cửa mũi trước nguyên nhân do u nang mũi sưng nề xuất phát từ sàn mũi, khối u nang có giới hạn rõ ràng, bề mặt trơn, các phần còn lại của hốc mũi hoàn toàn bình thường.
- Dùng kim chọc hút thăm dò nang qua đường mũi thường có dung dịch sánh nhầy, vàng trong, trường hợp bị nhiễm khuẩn, áp xe thì dịch này có lẫn mủ đục.
- Chụp CT Scanner: Hình ảnh nang nhầy nằm ở sàn mũi, các vách xoang bình thường, không có hình ảnh viêm xoang trên phim chụp.
- Giải phẫu bệnh: Kết quả của xét nghiệm chọc hút bằng kim nhỏ cho kết quả nang biểu mô lành tính.
- Chẩn đoán phân biệt với u nang răng sinh và áp xe chân răng, áp xe nhọt tiền đình mũi.
4. Phương pháp phẫu thuật cắt u nang sàn mũi
Phẫu thuật cắt u nang sàn mũi là phương pháp điều trị chính của phần lớn các trường hợp u lành tính vùng mũi xoang. Nếu u nang đang nhiễm trùng thì cần điều trị nội khoa trước đến khi tình trạng nhiễm trùng thuyên giảm sẽ tiến hành phẫu thuật bóc khối u.
Việc điều trị các khối u lành tính vùng mũi xoang còn tùy thuộc vào vị trí, kích thước, mức độ lan tỏa của khối u và tình trạng sức khỏe của từng trường hợp cụ thể. Có hai loại phẫu thuật chính với u nang mũi là:
- Mổ mở là kỹ thuật mà bác sĩ sẽ tiến hành tạo một vết mổ ở gần mũi hoặc trong miệng để tiếp cận khoang mũi hoặc xoang. Tiếp đến là sử dụng các dụng cụ chuyên biệt nhằm loại bỏ khối u và bất cứ vùng nào bị ảnh hưởng, chẳng hạn như xương gần đó.
- Mổ nội soi: trong những trường hợp nhất định, bác sĩ phẫu thuật có thể tiếp cận khối u bằng phương pháp sử dụng nội soi mũi và các dụng cụ đặc biệt. Ống nội soi có gắn thêm camera và nguồn sáng sẽ cung cấp hình ảnh chi tiết bên trong vùng mũi xoang tác dụng để các bác sĩ thực hiện xử lý khối u.
5. Một số lưu ý khi phẫu thuật cắt u nang sàn mũi
5.1. Trước khi can thiệp phẫu thuật
- Trong thời gian điều trị, nếu muốn sử dụng các loại thuốc, thảo dược hay các loại thực phẩm chức năng ngoài y lệnh cần phải xin ý kiến của bác sĩ điều trị bệnh.
- Phải làm đầy đủ các xét nghiệm trước mổ bao gồm xét nghiệm công thức máu, chức năng đông máu, HIV, viêm gan B. Ngoài ra, bác sĩ điều trị có thể chỉ định thực hiện các kỹ thuật cận lâm sàng nhằm đánh giá chức năng gan, chức năng thận, chụp phim phổi, điện tim và siêu âm tim.
- Phải nhịn ăn uống hoàn toàn trước phẫu thuật bao gồm cả không uống nước, sữa, trong thời gian tối thiểu là 6h, để hạn chế biến chứng trào ngược thức ăn gây sặc, ảnh hưởng đến tính mạng trong quá trình thực hiện phẫu thuật. Nếu đã đã lỡ ăn hay uống thì phải báo lại nhân viên y tế.
- Cởi bỏ hoàn toàn các vật dụng cá nhân, răng giả, kính áp tròng, lông mi giả.
- Cắt ngắn và tẩy sạch sơn móng tay chân, búi tóc gọn gàng đối với nữ và cạo râu sạch sẽ đối với nam.
- Không xóa ký hiệu đã được bác sĩ đánh dấu vào vị trí vết mổ.
5.2. Sau khi can thiệp phẫu thuật
5.2.1 Dấu hiệu bình thường sau khi phẫu thuật
- Đau vết mổ, tình trạng này sẽ giảm dần sau thời gian là vài ngày.
- Ăn uống và cử động hàm có thể làm tình trạng đau tăng lên.
- Khô họng kèm theo đau họng do quá trình gây mê.
5.2.2. Các biến chứng có thể xảy ra sau khi phẫu thuật:
- Đau tức nhiều vết mổ quá sức chịu đựng.
- Chảy máu vết mổ kèm theo sốt, khó thở, khó nuốt.
- Sưng nề bầm tím vùng mặt kèm theo sốt.
- Đau rát vùng họng nhiều với xuất tiết nhiều đờm.
- Biểu hiện bất thường sau khi dùng thuốc: nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy trên bề mặt da,...
5.2.3. Chế độ dinh dưỡng, vận động, sinh hoạt:
- Chế độ dinh dưỡng hàng ngày: Sau khi phẫu thuật cắt u nang sàn mũi 6h nếu bạn đã hết cảm giác buồn nôn có thể ăn uống bình thường.
- Chế độ vận động: Sau phẫu thuật cắt u nang sàn mũi 6h nếu bạn đã hết cảm giác buồn nôn có thể đi lại bình thường. Vận động nhẹ nhàng, tránh lao động nặng trong thời gian 1 tháng sau mổ. Chú ý không hỉ mũi mạnh trong vòng 5 ngày đầu sau khi phẫu thuật, không ngoáy mũi.
- Chăm sóc vết mổ: vệ sinh mũi hằng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý ngày 5 lần.
- Chế độ sinh hoạt:
- Mặc quần áo bệnh viện và thay hằng ngày để đảm bảo vệ sinh hạn chế nguy cơ bị nhiễm trùng vết mổ.
- Bạn có thể tắm rửa bình thường, khi rửa mặt dùng khăn ấm để lau, hạn chế để nước vào mũi.
- Uống thuốc đúng hướng dẫn theo đơn của bác sĩ điều trị sau viện: Nếu trong quá trình uống thuốc có những dấu hiệu triệu chứng bất thường như: ngứa, buồn nôn, chóng mặt, đau tức ngực, khó thở,... cần tới các cơ sở y tế để được khám và xử trí kịp thời.
- Đồng thời, bạn cũng cần uống nhiều nước 2.5 l/ngày, bổ sung thêm nước cam, chanh. Bạn nên ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường vitamin C, nâng cao sức đề kháng. Hạn chế sử dụng các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá, café,... Nguyên nhân các loại thức uống này làm chậm lành vết thương.
- Tái khám ngay sau khi hết thuốc hoặc xuất hiện các dấu hiệu triệu chứng bất thường như chảy máu, nghe mùi hôi ở mũi, nghẹt mũi tăng lên,...hoặc khối phồng tại vị trí cũ lại xuất hiện trở lại.
Tóm lại, u nang sàn mũi hay còn gọi là u nang tiền đình mũi là loại u lành tính xuất phát từ sàn hốc mũi, nằm trong vùng rãnh lợi môi và ở mặt trước xoang hàm. Phẫu thuật cắt u nang sàn mũi là phương pháp điều trị chính trong phần lớn các trường hợp có u lành tính ở vùng mũi xoang.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
