Viêm ruột thừa có tự khỏi không là câu hỏi mà nhiều người bệnh thường thắc mắc. Viêm ruột thừa có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và thường khởi phát bằng cơn đau bụng quanh rốn, sau đó lan dần ra khu vực xung quanh. Trong nhiều trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa bị viêm là phương pháp điều trị duy nhất và cần thiết để ngừng quá trình viêm nhiễm.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Viêm ruột thừa là gì?
Viêm ruột thừa là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở ruột thừa, một ống nhỏ nối với ruột già ở phía dưới bên phải bụng. Viêm ruột thừa có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sự xâm nhập của vi sinh vật, sự phát triển của khối u hoặc tình trạng tắc nghẽn do chất thải trong ruột, dẫn đến cơn đau bụng bắt đầu từ vùng quanh rốn và có thể lan ra các khu vực lân cận.
Ở trẻ em, ruột thừa có vai trò trong hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại các bệnh tật. Tuy nhiên, ở người trưởng thành, ruột thừa không còn đóng vai trò này và chức năng chính xác của cơ quan này vẫn là chủ đề đang được nghiên cứu.
Viêm ruột thừa có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở những người trong độ tuổi từ 10 đến 30. Phương pháp điều trị chính và hiệu quả nhất đối với viêm ruột thừa là phẫu thuật cắt bỏ phần ruột thừa bị viêm. Vậy, viêm ruột thừa có tự khỏi không?
2. Viêm ruột thừa có tự khỏi không?
Viêm ruột thừa không thể tự khỏi và cần phải được can thiệp phẫu thuật để cắt bỏ phần ruột thừa bị viêm càng sớm càng tốt, nhằm ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất hiệu quả trong trường hợp này. Các bác sĩ cũng có thể khuyến cáo phẫu thuật khi tình trạng viêm không thể được chẩn đoán rõ ràng.
3. Nguyên nhân gây viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa có thể do một số yếu tố nguy cơ gây ra, bao gồm:
- Nhiễm trùng do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng tấn công hệ tiêu hóa.
- Tình trạng tắc nghẽn tại vị trí nối giữa ruột già và ruột thừa, thường do chất thải trong ruột gây ra.
- Sự phát triển của khối u trong hoặc xung quanh ruột thừa.
Các yếu tố này có thể làm cho ruột thừa bị viêm, sưng đau. Khi tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng, quá trình cung cấp máu cho ruột thừa bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng hoại tử, tức là ruột thừa dần dần bị chết và viêm ruột thừa có tự khỏi không là điều không thể. Nếu không được điều trị kịp thời, ruột thừa có thể bị vỡ hoặc tạo ra các lỗ, rách trên thành ruột, khiến các chất nhầy, phân, vi khuẩn và virus rò rỉ vào khoang bụng. Điều này có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc và nhiễm trùng lan rộng trong cơ thể.
4. Triệu chứng viêm ruột thừa
Triệu chứng điển hình của viêm ruột thừa cấp tính bao gồm đau bụng, buồn nôn và sốt. Khi tình trạng viêm và sưng trở nên nghiêm trọng, cơn đau thường lan xuống và tập trung ở vùng bụng dưới bên phải. Tuy nhiên, đối với trẻ em dưới ba tuổi, các dấu hiệu viêm ruột thừa có thể không rõ ràng và khó nhận biết.
Ban đầu, người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ quanh vùng rốn và sau vài giờ, cơn đau sẽ di chuyển dần xuống dưới sườn phải. Khi đó, vùng bụng dưới bên phải sẽ trở nên rất nhạy cảm với áp lực nhẹ. Nếu ruột thừa nằm sau manh tràng, việc sờ nắn vùng bụng dưới bên phải không gây cảm giác đau.
Trong trường hợp ruột thừa nằm trong khung chậu, bệnh nhân sẽ không cảm thấy căng cứng bụng, nhưng cơn đau có thể xuất hiện tại điểm McBurney khi người bệnh ho. Đối với những trường hợp này, đi khám trực tràng bằng phương pháp kỹ thuật số có thể giúp người bệnh phát hiện những tổn thương ở vùng túi trực tràng.
5. Biến chứng viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Vỡ ruột: Là một trong những biến chứng viêm ruột thừa. Khi ruột thừa bị vỡ, nhiễm trùng sẽ lan rộng ra toàn bộ khoang bụng, gây viêm phúc mạc, một tình trạng cấp cứu nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Trường hợp này cần phải phẫu thuật khẩn cấp để cắt bỏ phần ruột thừa bị viêm và làm sạch khoang bụng nhằm ngừng sự lây lan của nhiễm trùng.
- Áp xe bụng: Đây là tình trạng hình thành túi mủ trong khoang bụng, thường do nhiễm trùng không được kiểm soát. Để điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành đặt ống thông qua thành bụng để dẫn lưu mủ từ áp xe. Ống thông này sẽ được giữ lại trong khoảng hai tuần, trong thời gian đó người bệnh sẽ được sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Sau khi tình trạng ổn định, phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa sẽ được chỉ định thực hiện.
6. Điều trị viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa có tự khỏi không? Đây là điều không thể, việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm. Các phương pháp điều trị bao gồm:
6.1 Phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa
Phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa có thể thực hiện theo hai phương pháp chính:
- Phẫu thuật mở: Thực hiện qua một vết rạch dài từ 5-10cm để tiếp cận và cắt bỏ ruột thừa bị viêm.
- Phẫu thuật nội soi: Sử dụng các dụng cụ chuyên biệt và camera video để thực hiện phẫu thuật qua một vết rạch nhỏ hơn, ít đau và thời gian hồi phục nhanh hơn. Phương pháp nội soi thường được ưu tiên vì giảm thiểu cơn đau, thời gian nằm viện ngắn và ít để lại sẹo. Đây cũng là lựa chọn phù hợp cho người cao tuổi hoặc người béo phì.
Nếu ruột thừa đã vỡ hoặc nhiễm trùng lan rộng, viêm ruột thừa có tự khỏi không chắc chắn là không thể. Phẫu thuật mở sẽ là lựa chọn bắt buộc để làm sạch khoang bụng. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần nằm viện từ 1-2 ngày để được theo dõi và chăm sóc.
6.2 Dẫn lưu áp xe trước khi phẫu thuật
Trong trường hợp ruột thừa vỡ và tạo thành áp xe, bác sĩ sẽ tiến hành dẫn lưu áp xe bằng cách đặt một ống thông qua da vào khối mủ để làm giảm nhiễm trùng. Phẫu thuật cắt ruột thừa sẽ được thực hiện sau vài tuần, khi tình trạng nhiễm trùng đã được kiểm soát.
6.3 Chăm sóc tại nhà sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần lưu ý các vấn đề sau:
- Trong những ngày đầu, bệnh nhân nên tránh các hoạt động mạnh mẽ hoặc làm việc quá sức. Thời gian nghỉ ngơi khuyến cáo là khoảng 3-5 ngày đối với phẫu thuật nội soi và 10-14 ngày đối với phẫu thuật mở.
- Để giảm đau khi ho, cười hoặc di chuyển, bệnh nhân có thể dùng một chiếc gối đặt lên phần bụng và ấn nhẹ.
- Nếu thuốc giảm đau không hiệu quả, bệnh nhân cần liên hệ với bác sĩ để có biện pháp điều trị phù hợp, tránh làm chậm quá trình hồi phục vết thương.
- Sau thời gian nghỉ ngơi, bệnh nhân có thể bắt đầu các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ ngắn.
- Khi cơ thể hồi phục, bệnh nhân có thể cảm thấy buồn ngủ nhiều hơn, lúc này nên nghỉ ngơi thoải mái theo nhu cầu.
7. Biện pháp phòng ngừa viêm ruột thừa
Hiện nay, không có phương pháp phòng ngừa viêm ruột thừa hoàn toàn. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu chất xơ có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Các thực phẩm giàu chất xơ bao gồm:
- Hoa quả.
- Rau xanh.
- Các loại đậu (như đậu lăng, đậu tách hạt…).
- Bột yến mạch.
- Gạo lứt.
- Lúa mì nguyên hạt và các loại ngũ cốc nguyên hạt khác.
Viêm ruột thừa có tự khỏi không là câu hỏi khiến được nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, viêm ruột thừa không thể tự khỏi mà cần phải được can thiệp y tế kịp thời. Bệnh nhân cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị thích hợp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
