Hiệu quả của thể tiết ngoại bào từ tế bào gốc trung mô trong mô hình liền vết thương

Bài viết bởi Tiến sĩ Thân Thị Trang Uyên - Chuyên viên Y tế - tế bào gốc - Viện nghiên cứu Tế bào gốc và Công nghệ gen Vinmec

Exosomes là các túi ngoại bào được đóng kín bởi lớp màng có lipid kép và có kích thước nhỏ cỡ nano. Exosomes có chứa các hoạt chất sinh học phân tử DNA, RNA, protein và lipid. Các hoạt chất sinh học này phản ánh tính chất sinh lý học của tế bào mẹ tiết ra chúng, do vậy chúng được sử dụng cho mục đích điều trị, chẩn đoán bệnh và có tiềm năng trong phát triển thành liệu pháp điều trị vết thương da.

Gần đây, các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu Tế bào gốc và Công nghệ gen Vinmec đã chứng minh rằng các exosomes có nguồn gốc từ tế bào gốc trung mô có khả năng tham gia điều hoà nhiều sự kiện sinh học liên quan đến quá trình chữa lành vết thương mô da. Nghiên cứu này đã tìm hiểu và cho thấy các tiềm năng tái tạo của mô da thông qua kích thích các quá trình tăng sinh và di cư của nguyên bào sợi da và tế bào biểu bì da keratinocytes của exosomes tiết từ các tế bào gốc trung mô phân lập tủy xương, mô mỡ và dây rốn được nuôi cấy trong điều kiện thực hành lâm sàng tốt (Good Manufacturing Practice) và không chứa huyết thanh động vật.

Tất cả các exosomes được được tiết ra từ ba nguồn tế bào gốc trung mô đều có hiệu quả kích thích sự tăng sinh tế bào biểu bì keratinocytes và nguyên bào sợi, và sự cảm ứng di chuyển tế bào này có liên quan với liều lượng exosomes được nghiên cứu. Ngoài ra, ảnh hưởng của exosome đến sự tăng sinh và di chuyển tế bào có liên quan đến nguồn gốc exosomes, trong đó exosomes tiết ra từ tế bào gốc trung mô tủy xương có hiệu quả kích thích lớn nhất đến sự tăng sinh và di chuyển của nguyên bào sợi da và exosomes tiết từ tế bào gốc trung mô dây rốn có hiệu quả cao nhất đến sự tăng sinh và di cư của tế bào biểu bì da keratinocytes.

Đồng thời, các exosomes tiết từ cả ba nguồn tế bào gốc trung mô tủy xương, mô mỡ và dây rốn này cũng được tìm thấy có chứa nhiều chất tăng trưởng tế bào có liên quan đến các chu trình sinh học tái tạo như yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu A (VEGF-A), yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi 2 (FGF-2), yếu tố tăng trưởng tế bào gan (HGF) và yếu tố tăng trưởng có nguồn gốc tiểu cầu BB (PDGF-BB). Tuy nhiên, mức độ biểu hiện cao hay thấp của các yếu tố tăng trưởng này trong exosomes có liên quan đến nguồn gốc của mô của tế bào tiết, đặc biệt là biến đổi yếu tố tăng trưởng cảm ứng dịch chuyển beta (TGF-β) chỉ được phát hiện trong các exosomes có nguồn gốc từ tế bào gốc trung mô dây rốn. Điều này cho thấy exosomes tiết từ tế bào gốc trung mô có tiềm năng trong phát triển thành liệu pháp điều trị vết thương da. Tuy nhiên, cần lưu ý hiệu quả điều trị tùy thuộc vào loại exosomes được tiết ra từ nguồn mô nào.

Nguồn tham khảo:

Hoang, D.H., T.D. Nguyen, H.-P. Nguyen, X.-H. Nguyen, P.T.X. Do, V.D. Dang, P.T.M. Dam, H.T.H. Bui, M.Q. Trinh, D.M. Vu, N.T.M. Hoang, L.N. Thanh, and U.T.T. Than. Differential wound healing capacity of mesenchymal stem cell-derived exosomes originated from bone marrow, adipose tissue and umbilical cord under serum- and xeno-free condition. Frontiers in Molecular Biosciences, 2020. 7(119), 10.3389/fmolb.2020.00119.

XEM THÊM:

• Tiềm năng của tế bào gốc trung mô từ dây rốn so với tế bào gốc máu cuống rốn
• Ngân hàng máu cuống rốn hiện đại nhất Việt Nam, không giới hạn số lượng lưu trữ
• Tiềm năng biệt hóa thần kinh của tế bào gốc trung mô