5 nguy hiểm và tác động ảnh hưởng xấu của ánh sáng xanh

1.Ánh sáng xanh tím là gì?

Ngày nay ánh sáng xanh đang dần trở thành một vấn đề đáng lo ngại cho sức khỏe con người bởi vì việc sử dụng màn hình và bóng đèn LED trong nhà một cách liên tục và lâu dài. Ánh sáng xanh là một phần của quang phổ ánh sáng có thể nhìn thấy, thường xuất hiện từ mặt trời cùng với tất cả các màu sắc khác mà mắt con người có thể nhìn thấy. Vấn đề đáng quan ngại là ánh sáng xanh hiện nay cũng được phát ra từ các thiết bị di động, máy tính, TV, bóng đèn huỳnh quang và đèn LED thường được sử dụng trong nhà và văn phòng. Có thể thấy, ánh sáng đi qua phần trước của mắt được gọi là giác mạc, thông qua thấu kính và đi đến phía sau, được gọi là võng mạc. Đây là nơi các tế bào khác nhau bao gồm tế bào que và nón. Thật không may, các nghiên cứu hiện nay cho thấy rằng tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh tím trong quang phổ từ 415 đến 455 nanomet có thể gây hại nghiêm trọng cho mắt và thậm chí một phần của não bộ

2. Những ảnh hưởng của ánh sáng xanh tím nhân tạo đến các cơ quan trong cơ thể

2.1 Làm khô mắt

Một trong những lo lắng nhất của nhiều nhà nghiên cứu khi tìm hiểu về ánh sáng xanh tím đó là cách chúng phá hủy con mắt theo nhiều phương cách khác nhau. Một số báo cáo nghiên cứu chỉ ra rằng khi con mắt tiếp xúc với quá nhiều ánh sáng xanh tím sẽ gây tình trạng viêm nhiễm và làm oxy hoá phần trước của mắt hay còn gọi là võng mạc. Từ đó, tác động lên quá trình sản xuất nước mắt của tuyến lệ làm giảm lượng nước mắt được tiết và dẫn đến làm khô mắt. Bên cạnh đó, tình trạng khô mắt cũng khiến cho mắt dễ bị tổn thương và dễ bị nhiễm trùng bởi các virus, vi khuẩn (điển hình như viêm kết mạc)

Mắt bị khô
Mắt bị khô

2.2 Đục thủy tinh thể

Một tình trạng dễ xảy ra bắt nguồn từ việc tiếp xúc thường xuyên với màn hình và các thiết bị di động là đục thủy tinh thể. Đục thủy tinh thể cũng có thể xảy ra với những người thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vì thấu kính của mắt thay đổi màu sắc để giúp bảo vệ võng mạc. May mắn thay, có nhiều chất dinh dưỡng khác nhau bao gồm Lutein và Zeaxanthin có khả năng hỗ trợ bảo vệ và làm đảo ngược tổn thương này của mắt

Đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể

2.3 Phá hủy / Làm giảm thị lực

Một trong những bộ phận quan trọng nhất của mắt là võng mạc nằm ở phần sau của mắt. Đó là nơi ánh sáng được chuyển đổi thành tín hiệu điện được gửi đến não của con người để có thể nhìn thấy hình ảnh và màu sắc. Vấn đề cốt lõi là ánh sáng nhân tạo màu xanh-lam (từ 415 đến 455nm) là nó đã được chứng minh có thể xuyên thấu võng mạc và gây tổn thương quang hóa đến võng mạc của mắt. Nó cũng dẫn đến sưng, giữ nước và xác định canxi trong mắt, do đó có thể gây ra thị lực mờ và khó khăn trong việc tập trung nhìn vào các đối tượng. Trong thời gian dài, ánh sáng xanh cộng hưởng với các căng thẳng mắt do nhìn chăm chăm vào màn hình nhấp nháy có thể khiến các cơ mi trong mắt trở nên căng hơn, làm cho thị lực trở nên kém và cần đến sự hỗ trợ của kính thuốc. Ngoài ra, nguy cơ thoái hóa võng mạc tăng cao khi bắt đầu có tuổi

Thị lực giảm
Thị lực giảm

2.4 Chất lượng giấc ngủ kém đi do ảnh hưởng của hormone Melatonin

Cơ thể con người có một mô hình sóng hormone được gọi là nhịp sinh học hay đồng hồ sinh học. Đồng hồ sinh học được điều chỉnh bởi tín hiệu từ môi trường bên ngoài, chẳng hạn như ánh sáng và bóng tối. Khi có đủ ánh sáng vào ban ngày, cơ thể sản xuất ít Melatonin (hormone giúp ngủ), giúp chúng ta tỉnh táo và tràn đầy năng lượng vì ánh sáng xanh tự nhiên từ mặt trời giúp tắt hormone Melatonin. Khi bắt đầu tối, cơ thể sản xuất nhiều Melatonin hơn, giúp chúng ta thư giãn và đánh thức giấc ngủ. Nhờ đồng hồ sinh học này, cơ thể chúng ta tự động ngủ vào ban đêm và tỉnh dậy vào buổi sáng, đảm bảo một mô hình giấc ngủ đều đặn. Các ánh sáng xanh nhân tạo từ các thiết bị làm gián đoạn chu trình tự nhiên của cơ thể. Thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy ánh sáng xanh có thể làm giảm lượng hormone Melatonin tiết ra ít hơn 5 lần so với bình thường. Vì vậy việc tập trung nhiều vào màn hình điện thoại, TV và các thiết bị khác vào ban đêm khiến cho chúng ta trở nên khó đi vào giấc ngủ sâu là giấc ngủ giúp hồi phục sức khỏe và thường sẽ có khả năng tỉnh dậy vào các thời điểm không đều đặn hơn mà trong thời gian dài gây nhiều vấn đề ảnh hưởng sức khỏe. Đối với những đối tượng gặp khó khăn với giấc ngủ, càng nên tắt hết các thiết bị điện tử và tránh hoàn toàn sự tiếp xúc với ánh sáng xanh nhân tạo khoảng 1 – 2 tiếng trước khi lên giường để hỗ trợ tuyến tùng trong việc giải phóng Melatonin

Chất lượng giấc ngủ giảm
Chất lượng giấc ngủ giảm

2.5 Làm tăng hormone Cortisol

Tiếp xúc quá nhiều ánh sáng xanh nhân tạo được chứng minh làm tăng tiết hormone Cortisol và Adrenaline – là những hormone điều chỉnh stress của cơ thể. Việc căng thẳng tinh thần có thể làm tăng nồng độ Cortisol - một hormone được sản xuất bởi cơ thể trong trường hợp phải đối mặt với căng thẳng. Do đó khi con người cảm thấy lo lắng, căng thẳng trong cuộc sống và kết hợp với việc sử dụng màn hình điện tử vào mỗi đêm thì cũng có thể làm tăng nồng độ Cortisol, đồng thời thiếu ngủ và mỏi mắt. Khi lượng Cortisol được tiết ra nhiều xuyên suốt thời gian dài sẽ khiến cơ thể của bạn ở trong trạng thái gọi là "đấu/chiến" trong đó hệ thần kinh trở nên quá hoạt động. Điều này có thể gây mất cơ bắp đặc biệt là ở chân dưới và làm tăng lượng đường do cơ thể có thể trở nên ít nhạy cảm với hormone Insulin. Mức độ đường huyết cao kéo dài có thể dẫn đến việc chuyển đổi glucose thừa thành mỡ trong cơ thể, góp phần vào tăng cân và béo phì. Hơn nữa, mức độ Cortisol cao cũng có thể góp phần vào sự tích tụ mỡ trong vùng bụng, liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác

3. Những việc làm để bảo vệ sức khỏe khỏi tác động từ ánh sáng xanh tím nhân tạo

– Khoảng 1-2 giờ trước dự định đi ngủ, cần giảm độ sáng của ánh đèn trong nhà và đặt các thiết bị điện tử vào nơi khác để giúp tuyến tùng cảm nhận được tín hiệu rằng đã đến lúc tiết ra Melatonin. Thực hiện điều này sẽ giúp cân bằng nhịp sinh học và có ích trong việc giúp con người có giấc ngủ sâu vào ban đêm để hồi phục sức khỏe của đôi mắt lẫn sức khỏe tổng thể thông qua điều chỉnh nồng độ hormone Cortisol

– Dùng kính chống tia xanh không kê đơn để giúp lọc bớt một số phần của quang phổ khi làm việc trong nhà hoặc sử dụng màn hình hoặc có thể mua các bộ lọc ánh sáng xanh cho điện thoại, TV và màn hình máy tính

– Sử dụng các ứng dụng chặn ánh sáng xanh tím trong điện thoại hoặc thông qua các phần mềm trên máy tính do đó đèn LED trên màn hình phát ra ít ánh sáng thuộc phổ xanh tím hơn

– Tiêu thụ các thực phẩm giàu Carotenoid thường hỗ trợ các tế bào que và tế bào nón trong cấu tạo của võng mạc bằng cách ngăn chặn sự nhiễm trùng do ảnh hưởng có hại của ánh sáng xanh tím. Các thực phẩm như cà rốt, cải cầu vồng, cải búp, rau diếp, tiêu và tôm đều là những lựa chọn tuyệt vời vì đều cung cấp Lutein, Zeaxanthin và -caroten là những chất rất tốt cho mắt, đồng thời làm giảm những tổn thương quang hóa đến võng mạc của mắt của các loại ánh sáng

– Tránh ăn theo chế độ ăn ít chất béo và bổ sung các thực phẩm giàu Retinol (Dạng hoạt động của vitamin A) nhằm bảo vệ 1,7 triệu sợi thần kinh của mắt và giữ cho mắt được bôi trơn. Các thực phẩm giàu Retinol bao gồm thịt bò, gan, dầu gan cá, trứng gà (thả vườn), lòng đỏ trứng, phô mai Châu Âu, cá thu Đại Tây Dương

4. Dinh dưỡng cần được bổ sung

– Lutein và Zeaxanthin: các chất được xếp vào nhóm Carotenoid được hấp thu trực tiếp vào thấu kính của mắt giúp lọc bỏ ánh sáng xanh tím và bảo vệ mắt khỏi các tác nhân oxy hóa

– Dầu gan cá: nên cân nhắc bổ sung 1-2 muỗng dầu gan cá thường xuyên để cung cấp cho mắt nhiều Retinol cùng với chất béo Omega-3. Những chất này được chứng minh góp phần vào việc xây dựng cấu trúc và chức năng của mắt, đặc biệt là các mô thần kinh giúp thị lực con người trở nên tốt hơn

– Dầu nhuyễn thể Nam Cực: một loại dầu cá chứa một Carotenoid có tác dụng cực mạnh với tên gọi là Astaxanthin có vai trò trong việc ngăn chặn tế bào chết trong mắt gây ra bởi ánh sáng xanh tím và do tiếp xúc với đèn LED quá nhiều

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

172 lượt đọc

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan