Công dụng thuốc Irbeazid AM

Kết hợp thuốc trong điều trị tăng huyết áp là khuyến cáo được nhiều chuyên gia đưa ra. Trong đó hay gặp là kết hợp giữa một ức chế men chuyển/chẹn thủ thể angiotensin với một lợi tiểu Thiazid như sản phẩm Irbeazid AM. Vậy Irbeazid AM là thuốc gì và sử dụng như thế nào?

Thuốc Irbeazid AM bao gồm 2 hoạt chất là Irbesartan hàm lượng 150mg và Hydroclorothiazid hàm lượng 12.5mg. Trong đó,

• Irbesartan là hoạt chất nhóm chẹn thụ thể AT1 của angiotensin II, từ đó ngăn chặn toàn bộ tác động của Angiotensin II qua trung gian thụ thể AT1. Tác dụng của Irbesartan là làm tăng nồng độ renin và Angiotensin II huyết tương, ngược lại làm giảm nồng độ Aldosteron trong máu.
• Thành phần còn lại của thuốc Irbeazid AM là Hydroclorothiazid bản chất là một thuốc lợi tiểu nhóm thiazid. Hydroclorothiazid có tác dụng hạ huyết áp, có chế đầu tiên có lẽ do giảm thể tích huyết tương và dịch ngoại bào thông qua bài niệu natri. Sau đó tác dụng hạ áp của Hydroclorothiazid còn tùy thuộc vào mức độ giảm sức cản ngoại vi, thông qua sự thích nghi dần của các mạch máu trước tình trạng giảm nồng độ ion natri. Do đó tác dụng hạ huyết áp của Hydroclorothiazid xuất hiện chậm sau 1 - 2 tuần, trong khi tác dụng lợi tiểu xảy ra nhanh có thể ngay sau vài giờ.

Irbeazid AM được chỉ định điều trị tăng huyết áp nguyên phát ở bệnh nhân không kiểm soát huyết áp thỏa đáng với đơn trị liệu Irbesartan hoặc Hydroclorothiazid.

Chống chỉ định sử dụng thuốc Irbeazid AM trong những trường hợp sau:

• Quá mẫn với Irbesartan, Hydroclorothiazid hay bất kỳ thành phần nào của Irbeazid AM;
• Mẫn cảm với dẫn chất của Sulfonamid (do hydroclorothiazid là một dẫn chất của sulfonamid);
• Bệnh nhân mang thai và cho con bú chống chỉ định dùng Irbeazid AM;

Một số chống chỉ định của Irbeazid AM liên quan đến hoạt chất hydroclorothiazid:

• Suy thận mức độ nặng (độ thanh thải creatinin dưới 30ml/phút);
• Hạ kali hoặc tăng canxi máu;
• Suy gan nặng, xơ gan tắc mật và ứ mật.
• Chống chỉ định cho phụ nữ mang thai và cho con bú

Bệnh nhân uống Irbeazid AM 1 lần duy nhất trong ngày, có thể kèm với thức ăn hoặc không. Liều dùng của Irbeazid AM được điều chỉnh tùy theo liều của từng thành phần riêng lẻ (Irbesartan và Hydroclorothiazid).

Thuốc Irbesartan/Hydroclorothiazid 300mg/25mg có thể dùng cho bệnh nhân không kiểm soát được huyết áp bởi đơn trị liệu Irbesartan 300mg hoặc Irbeazid AM. Liều cao hơn Irbesartan/Hydroclorothiazid 300/25mg 1 lần duy nhất trong ngày không được khuyên dùng.

4.1. Tác dụng phụ của Irbesartan

Tác dụng phụ thường gặp của thành phần Irbesartan trong thuốc Irbeazid AM:

• Chóng mặt, đau đầu và hạ huyết áp thế đứng liên quan đến liều dùng;
• Tụt huyết áp, đặc biệt ở người có giảm thể tích máu;
• Suy thận và giảm huyết áp nặng khi có hẹp động mạch thận hai bên.

Tác dụng phụ ít gặp của Irbesartan: Phát ban da, nổi mày đay, ngứa, phù mạch; Tăng enzym gan; Tăng kali máu; Đau cơ, đau khớp.

4.2. Tác dụng phụ của Hydroclorothiazid

Hydroclorothiazid trong Irbeazid AM có thể gây mất kali quá mức. Tác dụng phụ này phụ thuộc liều dùng và có thể hạn chế khi bệnh nhân dùng liều thấp (12.5mg/ngày).

Một số tác dụng ngoại ý thường gặp của Hydroclorothiazid:

• Mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu;
• Giảm kali huyết;
• Tăng acid uric huyết;
• Tăng glucose huyết;
• Tăng lipid huyết (khi dùng liều cao)

• Kết hợp Irbeazid AM với các thuốc điều trị tăng huyết áp khác có thể làm tăng tác dụng hạ áp. Irbeazid AM khi dùng ở liều điều trị có thể phối hợp an toàn với các thuốc điều trị tăng huyết áp khác, bao gồm thuốc chẹn beta, thuốc chẹn kênh calci.
• Kết hợp Irbeazid AM với các thuốc ảnh hưởng đến kali máu: Tác động mất kali của Hydroclorothiazid giảm đi do tác động giữ kali của irbesartan. Tuy nhiên, tác động này của Hydroclorothiazid có khả năng xảy ra khi phối hợp Irbeazid AM các thuốc khác gây mất kali, như thuốc lợi tiểu bài tiết kali niệu, thuốc nhuận tràng, Amphotericin, Natri penicillin G, dẫn chất của Acid salicylic...
• Irbeazid AM kết hợp các thuốc bị ảnh hưởng bởi sự rối loạn kali huyết thanh: Việc theo dõi định kỳ nồng độ kali máu được khuyến cáo khi dùng chung thuốc Irbeazid AM các thuốc bị ảnh hưởng bởi sự rối loạn kali máu (như các glycosid digitalis hay thuốc chống loạn nhịp tim).
• Lithi: Tình trạng tăng nồng độ lithi huyết thanh và tăng độc tính có thể hồi phục được đã được báo cáo khi phối hợp với các thuốc ức chế enzym chuyển. Ngoài ra độ thanh thải của lithi qua thận bị giảm bớt bởi lợi tiểu thiazid, dẫn đến tăng nguy cơ độc tính. Vì vậy nên thận trọng khi dùng chung Lithi và thuốc Irbeazid AM, đồng thời phải theo dõi cẩn thận nồng độ lithi máu định kỳ.

Tương tác thuốc của Irbesartan: Dược động học của Digoxin không thay đổi khi dùng kết hợp với Irbesartan liều 150mg ở người khỏe mạnh, do đó có thể dùng Digoxin cùng lúc với Irbeazid AM.

Tương tác thuốc của Hydroclorothiazid:

• Rượu, barbiturat hoặc thuốc an thần gây nghiện làm tăng tiềm lực hạ huyết áp thế đứng của Hydroclorothiazid;
• Thuốc điều trị đái tháo đường (bao gồm thuốc uống và insulin): Cần phải điều chỉnh liều khi dùng đồng thời Irbeazid AM vì Hydroclorothiazid gây tăng glucose huyết;
• Corticosteroid, ACTH: Làm tăng mất điện giải, đặc biệt là giảm kali huyết nên có thể làm trầm trọng thêm tác dụng hạ kali máu của Hydroclorothiazid;
• Thuốc giãn cơ (thí dụ tubocurarine): Hydroclorothiazid có thể làm tăng đáp ứng với các thuốc giãn cơ;
• Thuốc chống viêm không steroid: Có thể làm giảm tác dụng lợi tiểu, natri niệu và hạ huyết áp của Hydroclorothiazid ở một số người bệnh. Vì vậy nếu dùng cùng Irbeazid AM phải theo dõi để xem có đạt hiệu quả mong muốn về lợi tiểu hay không;
• Quinidin kết hợp Hydroclorothiazid làm tăng nguy cơ xoắn đỉnh, rung thất và gây tử vong;
• Hydroclorothiazid làm giảm tác dụng của các thuốc chống đông máu hoặc thuốc điều trị gút;
• Nhựa cholestyramin hoặc colestipol có tiềm năng gắn kết với các thuốc lợi tiểu thiazid, dẫn đến giảm hấp thu thuốc Irbeazid AM qua đường tiêu hóa

Thận trọng khi sử dụng hoạt chất Irbesartan:

• Giảm thể tích máu: dẫn đến hạ huyết áp triệu chứng, đặc biệt sau khi uống liều thuốc Irbeazid AM đầu tiên. Ở những bệnh nhân giảm thể tích máu như mất muối và nước do dùng nhóm lợi tiểu mạnh, ăn hạn chế muối, tiêu chảy hoặc nôn mửa cần điều chỉnh các tình trạng này trước khi bắt đầu trị liệu với Irbesartan hay thuốc Irbeazid AM;
• Hẹp động mạch thận: nguy cơ gia tăng tình trạng tụt huyết áp nặng và suy thận khi bệnh nhân hẹp động mạch thận 2 bên hoặc hẹp động mạch của 1 thận chức năng được điều trị với thuốc có tác động lên hệ thống renin-angiotensin-aldosterone như thuốc Irbeazid AM;
• Suy thận và ghép thận: Khi sử dụng Irbesartan cho bệnh nhân suy thận cần kiểm tra thường xuyên nồng độ kali, creatinin huyết thanh;
• Tăng kali máu: Có thể gặp phải tình trạng tăng kali huyết khi dùng Irbesartan, đặc biệt ở những người có chức năng tim, thận kém cần thường xuyên kiểm tra nồng độ kali, tránh dùng đồng thời Irbesartan với các thuốc lợi tiểu giữ kali;
• Hẹp van 2 lá và hẹp van động mạch chủ, cơ tim tắc nghẽn phì đại: Đặc biệt thận trọng khi dùng thuốc Irbeazid AM đối với những bệnh nhân này;
• Tăng aldosteron tiên phát: ở đối tượng này không khuyến cáo dùng Irbesartan.

Thận trọng khi sử dụng Hydroclorothiazid:

• Do thành phần thuốc Irbeazid AM có hydroclorothiazid nên người bệnh phải theo dõi định kỳ điện giải trong huyết thanh và nước tiểu, đặc biệt ở người bệnh dùng corticosteroid, ACTH hoặc digitalis, quinidin.
• Suy thận nặng: có thể gây tăng ure huyết, có thể làm suy giảm thêm chức năng thận;
• Suy gan: Dễ dẫn đến hôn mê gan;
• Gout: thuốc Irbeazid AM có thể làm bệnh nặng lên.
• Đái tháo đường: chú ý điều chỉnh thuốc đặc trị.
• Cần thận trọng khi lái xe hay vận hành máy móc khi đang dùng thuốc Irbeazid AM vì có thể xảy ra chóng mặt và mệt mỏi.