Công dụng thuốc Apibestan

Irbesartan và Hydrochlorothiazide là những thuốc điều trị tăng huyết áp hay được sử dụng trên lâm sàng. Việc sử dụng kết hợp 2 hoạt chất trên trong thuốc Apibestan vừa làm tăng hiệu quả kiểm soát huyết áp vừa tăng mức độ tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Vậy Apibestan được sử dụng như thế nào và cần lưu ý những gì?

Apibestan là sản phẩm kết hợp giữa Irbesartan và Hydroclorothiazid, có 2 dạng hàm lượng là Apibestan 150/12.5mg và Apibestan 300/25mg.

Irbesartan trong thuốc Apibestan là hoạt chất thuộc nhóm chẹn thụ thể AT1 của Angiotensin-II, qua đó ức chế toàn bộ của Angiotensin-II nên làm tăng nồng độ Renin và Angiotensin-II, đồng thời làm giảm nồng độ Aldosteron huyết tương.

Hoạt chất còn lại trong thuốc Apibestan là Hydroclorothiazid thuộc nhóm lợi tiểu Thiazid, có tác dụng hạ huyết áp qua cơ chế giảm thể tích huyết tương và dịch ngoại bào do bài niệu natri. Sau đó trong quá trình điều trị, Hydroclorothiazid mang lại tác dụng hạ huyết áp thông qua giảm sức cản ngoại vi do các mạch máu thích nghi dần với tình trạng giảm nồng độ natri máu. Hydroclorothiazid có thể làm tăng tác dụng của các thuốc hạ huyết áp khác như Irbesartan.

Sản phẩm Apibestan được chỉ định chủ yếu trong điều trị bệnh lý tăng huyết áp nguyên phát ở những bệnh nhân không kiểm soát được huyết áp tối ưu khi sử dụng riêng lẻ Irbesartan hoặc Hydrochlorothiazid.

Tuy nhiên, những trường hợp sau đây không được sử dụng thuốc Apibestan:

• Bệnh nhân dị ứng hay quá mẫn cảm với Irbesartan, Hydroclorothiazid hoặc bất cứ thành phần nào có trong thuốc Apibestan;
• Bệnh nhân có tiền sử dị ứng với dẫn xuất Sulfonamide (do Hydrochlorothiazid là một dẫn xuất của Sulfonamide);
• Không chỉ định Apibestan cho bệnh nhân là phụ nữ mang thai và cho con bú;
• Một số chống chỉ định liên quan đến Hydrochlorothiazide bao gồm suy thận nặng (độ thanh thải creatinin dưới 30 ml/phút), hạ kali hoặc tăng canxi máu và bệnh nhân có bệnh gan (như suy gan nặng, xơ gan tắc mật và ứ mật).

Sản phẩm Apibestan khuyến cáo sử dụng 1 lần duy nhất mỗi ngày, có thể uống kèm với thức ăn hoặc không. Liều khuyến cáo là 1 viên Apibestan 150/12.5 mỗi ngày. Liều dùng của Apibestan được điều chỉnh tùy theo liều dùng của từng thành phần riêng lẻ (Irbesartan và Hydrochlorothiazide).

Apibestan 300/25 có thể được chỉ định cho những trường hợp huyết áp không kiểm soát bởi Irbesartan 300mg hoặc Apibestan 150/12.5.

Việc sử dụng liều cao hơn 1 viên Apibestan 300/25 mỗi ngày không được khuyên dùng.

Tác dụng không mong muốn của Apibestan có thể liên quan đến Irbesartan hoặc Hydrochlorothiazide.

Các tác dụng ngoại ý của Irbesartan nhìn chung ở mức độ nhẹ và chỉ thoáng qua. Trong đó thường gặp nhất là:

• Tình trạng chóng mặt, đau đầu;
• Hạ huyết áp thế đứng (liên quan đến liều dùng), nguy cơ xảy ra cao hơn ở bệnh nhân giảm thể tích máu (như khi dùng thuốc lợi tiểu liều cao);
• Suy thận và hạ huyết áp nặng khi có hẹp động mạch thận 2 bên.

Những tác dụng phụ ít gặp và hiếm gặp của Irbesartan trong thuốc Apibestan bao gồm:

• Phát ban ngoài da, nổi mày đay, ngứa, phù mạch;
• Tăng men gan;
• Tăng kali máu;
• Đau cơ, đau khớp;
• Ho;
• Rối loạn hô hấp hoặc tiêu hóa;
• Mệt mỏi;
• Giảm số lượng bạch cầu trung tính.

Tác dụng phụ thường gặp nhất của Hydroclorothiazid là gây mất kali quá mức, phụ thuộc liều dùng và có thể kiểm soát được khi dùng liều thấp (Apibestan 150/12.5). Một số tác dụng phụ thường gặp khác bao gồm mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, tăng acid uric máu, tăng đường huyết hoặc tăng lipid huyết (khi dùng ở liều cao).

Tương tác của Apibestan với các thuốc điều trị tăng huyết áp khác có thể làm tăng tác dụng hạ huyết áp. Apibestan ở liều khuyến cáo có thể phối hợp an toàn với các thuốc điều trị tăng huyết áp khác, bao gồm thuốc chẹn beta giao cảm hoặc chẹn kênh calci.

Các thuốc ảnh hưởng đến kali máu: Tác dụng hạ kali máu của Hydrochlorothiazide được giảm thiểu do tác động giữ kali của Irbesartan. Tuy nhiên, tác dụng hạ Kali máu của Hydroclorothiazid có thể xảy ra khi kết hợp Apibestan với các thuốc khác cũng gây hạ kali huyết, như lợi tiểu bài tiết kali, thuốc nhuận tràng, Amphotericin, Carbenoxolone, Natri penicillin G hay các dẫn chất của Acid salicylic). Ngược lại, khi sử dụng Apibestan kết hợp với các thuốc lợi tiểu giữ kali, bổ sung kali hoặc các thuốc khác có thể tăng kali máu (như natri heparin) có thể làm tăng tác dụng tăng kali máu của Irbesartan.

Lithi: Độ thanh thải thận của Lithi suy giảm bởi lợi tiểu thiazid. Do đó, nguy cơ độc tính của Lithium có thể tăng khi kết hợp với Apibestan.

Do Apibestan có chứa Hydroclorothiazid thuộc nhóm thuốc lợi tiểu thiazid nên có thể xảy ra tương tác khi dùng chung với các thuốc sau:

• Rượu, nhóm Barbiturat hoặc thuốc ngủ gây nghiện có thể làm tăng nguy cơ hạ huyết áp thế đứng;
• Thuốc uống điều trị đái tháo đường và Insulin cần được điều chỉnh liều do Apibestan có thể làm tăng glucose huyết;
• Corticosteroid khi kết hợp với Apibestan có thể tăng nguy cơ hạ kali máu;
• Thuốc giãn cơ (thí dụ Tubocurarine)có thể tăng tác dụng do Hydrochlorothiazide;
• Quinidin: Tăng nguy cơ xoắn đỉnh, dẫn đến rung thất và tử vong;
• Apibestan có thể làm giảm tác dụng của các thuốc kháng đông máu hoặc thuốc điều trị gút.

Thận trọng khi sử dụng hoạt chất Irbesartan:

• Tình trạng giảm thể tích máu có thể làm tăng nguy cơ hạ huyết áp quá mức khi sử dụng Apibestan, đặc biệt là sau khi sử dụng liều đầu tiên. Tình trạng giảm thể tích máu có thể do dùng thuốc lợi tiểu mạnh, người có chế độ ăn kiêng hạn chế muối, tiêu chảy hoặc nôn ói nhiều...;
• Tình trạng hẹp động mạch thận làm tăng nguy cơ hạ huyết áp nặng và suy thận của Irbesartan, đặc biệt khi hẹp động mạch thận 2 bên;
• Khi dùng các chế phẩm có chứa Irbesartan (như thuốc Apibestan) ở bệnh nhân suy thận cần phải kiểm tra định kỳ nồng độ kali và creatinin máu;
• Đặc biệt thận trọng khi dùng Apibestan ở bệnh nhân hẹp van 2 lá hoặc hẹp van động mạch chủ hoặc bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn;
• Bệnh nhân có tăng aldosteron tiên phát không khuyến cáo điều trị bằng Irbesartan.

Một số thận trọng liên quan đến hoạt chất Hydroclorothiazid

• Do Apibestan có thành phần Hydroclorothiazid nên người bệnh phải được theo dõi định kỳ nồng độ các chất điện giải trong máu và nước tiểu, đặc biệt ở người đang sử dụng corticosteroid, ACTH, digitalis hoặc Quinidin;
• Bệnh nhân suy gan khi sử dụng Hydrochlorothiazide (như Apibestan) có nguy cơ bị hôn mê gan;
• Tác dụng hạ huyết áp của Hydroclorothiazid tăng lên ở người đã cắt bỏ thần kinh giao cảm.