Công dụng thuốc Zokinvy

Zokinvy là loại thuốc viên đầu tiên và duy nhất được chỉ định điều trị Hội chứng Hutchinson-Gilford Progeria cùng một số bệnh lý do đột biến protein lamin A hoặc các protein bám dính với protein lamin. Bài viết sẽ cung cấp các thông tin về công dụng, liều dùng và những lưu ý khi sử dụng thuốc Zokinvy.

Zokinvy có hoạt chất chính Lonafarnib, là loại thuốc viên đầu tiên được chấp thuận sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 12 tháng tuổi mắc một số tình trạng di truyền hiếm gặp gây lão hóa sớm. Thuốc được sử dụng để giảm nguy cơ tử vong ở những bệnh nhân bị Hội chứng Hutchinson-Gilford Progeria (HGPS).

Hội chứng Hutchinson-Gilford Progeria hay còn gọi là chứng lão nhi, một tình trạng hiếm gặp có khả năng gây tử vong ngay trong thời kỳ thơ ấu với các đặc điểm nổi bật là lão hóa sớm. Tuổi thọ của bệnh nhân HGPS được điều trị bằng thuốc Zokinvy tăng trung bình 3 tháng trong 3 năm đầu và trung bình 2,5 năm trong 11 năm so với bệnh nhân không được điều trị. Bên cạnh đó, Zokinvy cũng được sử dụng để điều trị một số loại bệnh lý do đột biến protein lamin A hoặc các protein bám dính với protein lamin.

Cách dùng:

• Bệnh nhân cần sử dụng thuốc Zokinvy theo đúng hướng dẫn trên nhãn và chỉ định của bác sĩ. Zokinvy thường được dùng hàng ngày vào các bữa ăn sáng và tối. Bệnh nhân cần uống thuốc với 1 ly nước đầy, nuốt toàn bộ viên nang và không nghiền nát, nhai, bẻ hoặc mở viên nang. Nếu không thể nuốt toàn bộ viên nang, bệnh nhân có thể mở viên ra và rắc bột thuốc vào 1 đến 2 thìa cà phê nước cam, nuốt hỗn hợp trong vòng 10 phút sau khi trộn. Không trộn lẫn các thành phần của viên nang Zokinvy với nước bưởi chùm.

Liều dùng:

Liều thuốc Zokinvy dựa trên diện tích bề mặt cơ thể (được tính theo chiều cao và cân nặng). Nhu cầu về liều lượng có thể thay đổi nếu tăng/giảm cân hoặc vẫn đang phát triển chiều cao. Thông tin về liều lượng thuốc Zokinvy như sau:

Liều thông thường ở bệnh nhân người lớn để điều trị hội chứng Hutchinson-Gilford:

• Liều ban đầu là 115mg/ m2 da, uống hai lần một ngày; sau 4 tháng tăng lên 150mg/ m2 da, uống 2 lần một ngày.
• Liều duy trì là 115mg/ m2 hoặc 150mg/ m2 x 2 lần/ ngày.

Liều thông thường để điều trị hội chứng Hutchinson-Gilford ở trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên với diện tích bề mặt cơ thể (BSA) từ 0,39m2 trở lên:

• Liều ban đầu: 115mg/ m2 uống 2 lần một ngày; sau 4 tháng tăng lên 150mg/ m2 uống 2 lần một ngày.
• Liều duy trì: 115mg/ m2 hoặc 150mg/ m2 x 2 lần/ ngày.
• Lưu ý: Tổng liều hàng ngày nên được làm tròn đến 25mg. Đối với bệnh nhân không thể dung nạp liều 150mg/ m2 x 2 lần/ ngày do nôn nhiều lần và/ hoặc tiêu chảy dẫn đến mất nước hay sụt cân, có thể giảm liều xuống 115mg/ m2.

Bệnh nhân sử dụng thuốc Zokinvy có thể gặp phải các tác dụng phụ như sau:

• Mất cân bằng điện giải, chẳng hạn như hạ kali, natri hoặc canxi trong máu;
• Nhiễm trùng, sốt, ho, chảy máu cam;
• Tăng huyết áp;
• Ban da;
• Đau dạ dày, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy;
• Giảm cảm giác thèm ăn, sụt cân;
• Đau đầu;
• Cảm thấy mệt mỏi;
• Đau cơ hoặc khớp;
• Các triệu chứng cảm lạnh như nghẹt mũi, hắt hơi, đau họng

Bệnh nhân cần liên hệ ngay với bác sĩ nếu gặp phải các triệu chứng sau đây:

• Các vấn đề về thị lực chẳng hạn như giảm thị lực ban đêm;
• Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy liên tục nghiêm trọng;
• Chán ăn gây sụt cân;
• Nhức đầu dữ dội, mờ mắt, khó thở, chảy máu cam, tiếng đập thình thịch ở cổ hoặc tai;
• Vấn đề về thận như đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, sưng bàn chân/ mắt cá chân, cảm thấy mệt mỏi và khó thở;
• Tăng kali gây buồn nôn, suy nhược, cảm giác ngứa ran, đau ngực, nhịp tim không đều, mất khả năng vận động
• Hạ kali thấp với các dấu hiệu như chuột rút ở chân, táo bón, nhịp tim không đều, tăng cảm giác khát hoặc đi tiểu, tê, ngứa ran, yếu cơ hoặc cảm giác mềm nhũn;
• Hạ natri gây nhức đầu, lú lẫn, nói lắp, suy nhược nghiêm trọng, nôn mửa, mất phối hợp, cảm giác không vững;
• Hạ canxi gây co thắt cơ, cảm giác tê hoặc ngứa ran quanh miệng, ngón tay và ngón chân;
• Dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm sốt, ớn lạnh, ho, phát ban, sưng tấy, tiêu chảy, đau hoặc rát khi đi tiểu

• Hiện vẫn chưa xác định được tính an toàn và hiệu quả của thuốc Zokinvy ở trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Do đó không sử dụng Zokinvy cho đối tượng này.
• Bệnh nhân cần phải kiểm tra thị lực một cách thường xuyên khi sử dụng thuốc Zokinvy.
• Bệnh nhân có thể cần phải ngừng sử dụng Zokinvy từ 10 đến 14 ngày trước và 2 ngày sau khi sử dụng một số loại thuốc khác. Đừng ngừng dùng Zokinvy mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
• Không dùng Zokinvy nếu bệnh nhân đang dùng các thuốc có khả năng chế hoặc cảm ứng CYP3A mạnh hoặc trung bình như Midazolam, Lvastatin, Simvastatin và Atorvastatin.
• Thuốc Zokinvy có thể làm tăng huyết áp nghiêm trọng trong quá trình sử dụng. Bệnh nhân nên liên hệ bác sĩ ngay lập tức nếu xuất hiện các triệu chứng tăng huyết áp, bao gồm đau đầu, khó thở, chảy máu cam, đỏ bừng, mệt mỏi, chóng mặt, các vấn đề về thị lực, nhịp tim không đều hoặc đau ngực.
• Trước khi dùng thuốc Zokinvy, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các tình trạng y tế, đặc biệt là các vấn đề về mắt hoặc thận.
• Thuốc Zokinvy có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản (khả năng có con) ở cả nam và nữ.
• Zokinvy có thể gây độc tính trên thận. Do đó, nhà sản xuất khuyến cáo nên theo dõi thường xuyên chức năng thận khi sử dụng thuốc Zokinvy.
• Quên liều: Nếu bỏ lỡ một liều Zokinvy, bệnh nhân cần dùng sớm nhất ngay khi nhớ ra và phải trong vòng 8 giờ trước liều ​​tiếp theo. Nếu khoảng thời gian tới liều tiếp theo ít hơn 8 giờ, bệnh nhân cần bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp theo đúng lịch trình bình thường.
• Phụ nữ mang thai: Lonafarnib có thể gây hại cho thai nhi. Do vậy bệnh nhân nên sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong thời gian dùng thuốc.
• Phụ nữ đang cho con bú: Hiện không rõ thuốc Zokinvy có bài tiết qua sữa mẹ hay không. Tuy nhiên thuốc có thể không an toàn cho trẻ em bú mẹ, vì vậy bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng Zokinvy.
• Bảo quản thuốc Zokinvy ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và nhiệt.

Tương tác thuốc có thể thay đổi cách hoạt động điều trị hoặc tăng nguy cơ mắc các tác dụng phụ nghiêm trọng. Bệnh nhân cần thông báo cho nhân viên y tế tất cả các loại thuốc đang dùng, bao gồm thuốc kê đơn và không kê đơn, vitamin hay các chất bổ sung. Bệnh nhân cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc mới nào.

Sau đây là một số tương tác thuốc cần lưu ý khi sử dụng Zokinvy:

• Một số loại thuốc không nên được sử dụng cùng với Zokinvy bao gồm: Midazolam, Phenobarbital, Phenytoin, thuốc chống nấm Azol, một số loại thuốc kháng virus, Atorvastatin, Lovastatin, Simvastatin, kháng sinh Erythromycin, Clarithromycin,...
• Zokinvy có khả năng ức chế mạnh men CYP3A4 và làm tăng nồng độ trong huyết thanh của Colchicine. Chống chỉ định dùng Colchicine ở những bệnh nhân bị suy giảm chức năng gan/ thận và đang dùng thuốc ức chế CYP3A4 mạnh. Ở những người có chức năng gan và thận bình thường, cần giảm liều Colchicine.
• Thuốc Zokinvy có thể làm tăng nồng độ Cortisol, Domperidone, Eplerenone, Everolimus,... Do đó cần thận trọng khi sử dụng Zokinvy với các thuốc trên.
• Zokinvy có thể làm tăng nồng độ Budesonide trong huyết thanh. Cần cân nhắc các lựa chọn thay thế. Nếu phải sử dụng chung nên theo dõi nguy cơ tác dụng phụ của Corticosteroid.

Trên đây là các thông tin tổng quát về thuốc Zokinvy. Nếu có thắc mắc hoặc cần thêm thông tin về thuốc, bệnh nhân nên liên hệ bác sĩ hoặc dược sĩ để được giải đáp.