Huyết áp cao bao nhiêu thì phải uống thuốc?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Nội tim mạch - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Sử dụng thuốc để hạ huyết áp là cách thường dùng của những người bị huyết áp cao. Điều này giúp giảm nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm cho tim, thận, não... Tuy nhiên, huyết áp cao bao nhiêu thì phải uống thuốc là hợp lý nhất?

Huyết áp cao là một tình trạng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe và gây nên những biến chứng nặng nề. Nếu huyết áp cao không được can thiệp kịp thời có thể gây nên rất nhiều hệ lụy như:

1.1 Ảnh hưởng tới tim

Cao huyết áp khiến tim người bệnh phải hoạt động quá sức, áp lực mạch máu càng cao, cơ tim càng phải bơm nhiều, tốn sức hơn. Nếu tình trạng này kéo dài, tim dần dần sẽ bị giãn ra và tạo nên tình trạng rối loạn nhịp tim, suy tim, đau tim, đột tử,...

1.2 Gây nên các biến chứng về não bộ

Để não bộ có thể hoạt động bình thường đều cần tới máu giàu oxy được tim bơm đến. Cao huyết áp làm giảm lượng máu đến não, gây ra những cơn thiếu máu não xuất hiện. Trường hợp nếu dòng máu tắc nghẽn đáng kể, có thể khiến tế bào não chết, đột quỵ.

1.3 Động mạch tổn thương

Người bị cao huyết áp có xu hướng động mạch bị tổn thương, ít co giãn và trở lên cứng hơn. Nguyên nhân được xác định là do chất béo trong máu tích tụ trong động mạch, làm giảm dần lưu lượng máu, gây tắc nghẽn, cao huyết áp, đau tim và đột quỵ.

Ngoài những ảnh hưởng nghiêm trọng trên, người bệnh còn gặp những biến chứng khác về tim, não... do tình trạng cao huyết áp gây nên. Do vậy, khi bị cao huyết áp người bệnh cần sử dụng thuốc để huyết áp sớm trở về mức bình thường.

Huyết áp cao bao nhiêu thì phải uống thuốc là câu hỏi thường gặp của bệnh nhân và gia đình người bệnh. Thực chất không phải ai bị cao huyết áp cũng được khuyên nên dùng thuốc. Một vài trường hợp chỉ cần thay đổi chế độ ăn, sinh hoạt sẽ giúp huyết áp luôn được ổn định. Trái lại một số đối tượng cần sử dụng thuốc cao huyết áp như:

• Huyết áp tâm thu từ 130 – 139mmHg và huyết áp tâm trương từ 80 – 89 mmHg: Thự chất đây là giai đoạn tiền tăng huyết áp, thời điểm này người bệnh được khuyên chủ yếu nên thay đổi chế độ ăn, sinh hoạt, tập luyện trong ngày kết hợp cùng dùng thuốc, tuy nhiên không nhiều. Thuốc chỉ được cân nhắc khi người bệnh có nguy cơ biến chứng tới sức khỏe.
• Huyết áp tâm thu trên 140mmHg hoặc huyết áp tâm trương trên 90mmHg: Ở trường hợp này nếu người bệnh có thêm các yếu tố như: thừa cân, mắc bệnh tiểu đường, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc bên cạnh việc thay đổi chế độ sinh hoạt. Còn nếu không có các bệnh lý nền và ít có nguy cơ biến chứng, không nên dùng thuốc hoặc chỉ dùng ở liều lượng ít.
• Huyết áp tâm thu trên 160mmHg hoặc huyết áp tâm trương trên 100mmHg: Trường hợp này người bệnh gần như bắt buộc phải sử dụng tới thuốc điều trị huyết áp. Thuốc điều trị huyết áp cao nên được tư vấn bởi bác sĩ chuyên môn.

Hiện nay có nhiều nhóm thuốc khác nhau được chỉ định dùng trong điều trị huyết áp cao, một trong số đó thường được bác sĩ kê đơn nhất gồm: nhóm thuốc chẹn kênh canxi, thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển ACE, thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARB), thuốc chẹn alpha, thuốc chẹn beta, thuốc chẹn alpha-beta, thuốc kháng aldosterone...

Việc dùng thuốc hạ huyết áp bắt buộc phải có sự chỉ định của bác sĩ chuyên môn. Bởi nếu tự ý dùng thuốc sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro đến sức khỏe. Bên cạnh đó, khi được kê đơn bác sĩ sẽ thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn nếu việc dùng thuốc kết hợp cùng thay đổi lối sống nhưng huyết áp không giảm, bác sĩ có thể chuyển sang hướng khác tối ưu hơn.

Bên cạnh đó khi dùng thuốc điều trị huyết áp, bệnh nhân cần lưu ý một vài vấn đề sau:

• Uống thuốc theo đúng chỉ định: Uống thuốc theo đúng chỉ định gồm có liều lượng, thời gian uống trong ngày, thời gian hết đơn thuốc...
• Theo dõi huyết áp tại nhà: Trong quá trình dùng thuốc bệnh nhân cần thường xuyên theo dõi huyết áp của mình hàng ngày. Điều này là căn cứ giúp bác sĩ đánh giá việc sử dụng thuốc ở bệnh nhân có hiệu quả hay không. Tốt nhất bạn nên ghi các chỉ số huyết áp ra giấy để tránh trường hợp bị quên.
• Kết hợp chế độ sinh hoạt điều độ: Trong quá trình dùng thuốc, bệnh nhân nên có một chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt lành mạnh. Tránh việc thức khuya, tập thể dục điều đó. Không nên ăn các loại thực phẩm chiên, xào, nhiều muối, nói không với đồ uống nước ngọt hay thức uống có cồn... Khi có chế độ ăn lành mạnh, quá trình sử dụng thuốc sẽ đạt được hiệu quả tốt hơn.

Trong quá trình điều trị thuốc hạ huyết áp, người bệnh có thể gặp một vài phản ứng phụ như: ho, tiêu chảy, táo bón, chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, ngứa da, mệt mỏi... thông thường những phản ứng này sẽ mất đi sau quá trình dùng thuốc, vì thế không nên quá lo lắng. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài, ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt bệnh nhân cần trao đổi thêm với bác sĩ.