Hội chứng vòng thắt chi bẩm sinh

Hội chứng vòng thắt bẩm sinh là một căn bệnh rất hiếm gặp ở trẻ và có nguy cơ để lại dị tật rất cao. Hội chứng này biểu hiện qua các ngấn sâu trên các chi của trẻ nên rất nhiều phụ huynh lầm tưởng đó chỉ là các ngấn sinh ra do con mình bụ bẫm.

Hội chứng vòng thắt chi bẩm sinh là tật do các vòng thắt bẩm sinh chèn lấy các mạch máu và dây thần kinh, khiến cho phần cơ dưới của vòng thắt không thể phát triển một cách bình thường và khỏe mạnh. Dấu hiệu thường gặp ở hội chứng vòng thắt bẩm sinh này ở cổ tay, ngón tay hay cổ chân các bé.

Theo kết luận của đội ngũ y bác sĩ, vòng thắt bẩm sinh là hội chứng rất hiếm gặp với tỉ lệ chỉ 1 trẻ trong 1200 đến 1500 trẻ sống sinh ra. Vì là trường hợp hiếm gặp nên nhiều bậc phụ huynh vẫn chưa có hiểu biết đầy đủ về căn bệnh này.

Hội chứng vòng thắt bẩm sinh là căn bệnh khá nguy hiểm vì nguy cơ để lại dị tật ở trẻ cao, nếu không được phẫu thuật kịp thời thì trẻ có thể bị teo các chi do thiếu máu nuôi dưỡng, thậm chí là hoại tử chân tay.

Vòng thắt bẩm sinh là hội chứng không mang tính di truyền và không có cách phòng ngừa. Ngành y học cho đến thời điểm này vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác của hội chứng vòng thắt chi. Có ba gia thuyết được đưa ra nhằm phân tích nguyên nhân gây ra hội chứng này như sau:

• Giả thuyết thứ nhất, xuất hiện những điều bất thường sản sinh ở mầm bào thai, từ đó tạo nên các dây dính trong quá trình phát triển khiến các chi của thai nhi bị co thắt lại.
• Giả thuyết thứ hai, có thể nguyên nhân của vòng thắt bẩm sinh liên quan đến vỡ ối. Bởi khi xảy ra hiện trạng nước ối của người mẹ bị vỡ, các mô từ màng ối bị tách ra sẽ tạo thành nhiều dải sợi ối nhỏ và mỏng. Những dải sợi ối này có thể vướng vào các chi của thai nhi và gây tình trạng vòng thắt bẩm sinh.
• Giả thuyết thứ ba, các y bác sĩ đề cập đến sự chấn thương trong tử cung khi chọc ối hoặc phẫu thuật thai nhi. Khi tử cung xuất hiện chấn thương thì có thể dẫn đến tình trạng xuất huyết, những dây dính được tạo thành và quấn vào các chi của thai nhi gây nên hiện tượng vòng thắt.

Hội chứng vòng thắt bẩm sinh có biểu hiện rất đa dạng với các mức độ khác nhau. Đặc điểm để nhận biết bất thường chính là bố mẹ sẽ thấy các chi của bé xuất hiện các ngấn sâu hơn so với trường hợp trẻ có ngấn do bụ bẫm bình thường, vòng thắt sẽ lõm hẳn xuống so với phần da hai bên.

Ở mức độ nhẹ, sẽ khó phát hiện triệu chứng của hội chứng vòng thắt chi hơn vì nó chỉ là một vết lõm tròn xuất hiện quanh ngón tay hoặc cánh tay, ngón chân hoặc cẳng chân trẻ. Nhiều trường hợp mắc vòng thắt bẩm sinh nhẹ nếu không phát hiện sớm gây ảnh hưởng chức năng vận động lâu dài về sau.

Với những trường hợp nặng hơn, các vòng thắt bẩm sinh sâu hơn, chặt hơn thì có thể gây ra một số vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của chi như gây sưng to, phù nề (do làm hạn chế lưu thông dòng bạch huyết hoặc tĩnh mạch) hay gây tắc động mạch.

Tuy là một vòng thắt bẩm sinh là một hội chứng hiếm gặp có tỉ lệ lưu lại dị tật ở trẻ cao, nhưng căn bệnh nguy hiểm này hoàn toàn có thể phát hiện trước sinh qua siêu âm 3D và 4D. Những thai phụ không may rơi vào trường hợp này cần phải đi khám thai định kỳ đều đặn theo lịch để được theo dõi thường xuyên, đồng thời nhận các tư vấn về phác đồ điều trị từ các bác sĩ chuyên khoa.

Tùy thuộc vào mức độ bệnh trạng của bé, các bác sĩ sẽ đưa ra quyết định có cần phẫu thuật ngay khi sinh để khắc phục hay ngăn ngừa các vấn đề do các vòng thắt bẩm sinh gây ra (như làm giảm lưu lượng máu và chèn ép vào dây thần kinh); hoặc nếu không cần can thiệp cấp thiết thì có thể trì hoãn cuộc phẫu thuật cho đến khi bé được ít nhất 6 tháng tuổi.

Ca phẫu thuật điều trị hội chứng vòng thắt chi sẽ tiến hành những với bước đầu tiên là lấy vòng thắt, tiếp đó phải giải phóng các mạch máu thần kinh gân và cơ ở vị trí vòng thắt bị những tổ chức mô xơ sợi dày bao quanh và siết chặt cấu trúc. Sau mổ, chi của bé sẽ thoát khỏi vòng siết chặt, các mạch máu nuôi lưu thông tốt, vết mổ khô.

Tóm lại, hội chứng vòng thắt chi bẩm sinh là một tình trạng bệnh lý hiếm gặp nhưng có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển toàn diện cũng như cuộc sống của trẻ về sau. Vì vậy, nếu bố mẹ thấy bé có những ngấn chân, tay bất thường thì hãy đưa bé đến khám tại các cơ sở y tế uy tín để có kết luận chính xác nhất.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý ở trẻ, hiện nay khoa Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm chăm sóc sức khỏe lớn, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu ở trẻ. Do đó, nếu trẻ có dấu hiệu của hội chứng vòng thắt chi bẩm sinh, cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để thăm khám và nhận được sự hỗ trợ, tư vấn từ các bác sĩ có chuyên môn.