Ráy tai: Khi nào đáng lo?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Lê Thanh Cẩm - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác đã có kinh nghiệm 15 năm trong chẩn đoán & điều trị các bệnh lý Nhi khoa, từng có thời gian công tác tại Bệnh viện Đà Nẵng và Trung tâm Phụ Sản Nhi Đà Nẵng. Thế mạnh của bác là chẩn đoán và điều trị bệnh lý nhi, hồi sức, cấp cứu nhi.

Ráy tai là chất nhằm bảo vệ tai khỏi bụi bẩn, các dị vật, thậm chí cả sinh vật. Tuy nhiên, có trường hợp trẻ có ráy tai nhiều bất thường và gây phát sinh vấn đề nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ. Ráy tai dư thừa có thể cứng lại và nút chặn lỗ tai của trẻ.

Bình thường, tai sẽ tiết ra một loại chất được gọi là ráy tai. Ráy tai có thể khô, ướt hoặc cứng. Đó là chất nhằm bảo vệ tai chống lại bụi bẩn, các dị vật, thậm chí cả sinh vật. Ráy tai phủ một lớp để bảo vệ ống tai khỏi các kích thích do nước. Thông thường, ráy tai được loại bỏ một cách tự nhiên. Tuy nhiên, có người có thể có ráy tai nhiều bất thường và gây phát sinh vấn đề do ráy tai dư thừa có thể cứng lại và nút chặn lỗ tai.

Ráy tai nhiều bất thường tích tụ lại sẽ gây chứng nút ráy tai. Khi tai mất khả năng tự làm sạch, ráy tai nhiều bất thường và dính chặt lại trên da ống tai, tích tụ rất nhanh và nhiều ở trong ống tai. Ráy tai nhiều bất thường có thể khiến trẻ khó chịu, nghe kém, cảm giác ù tai khó chịu, nghe giảm hoặc nghe kém... Bên cạnh đó nút ráy tai khiến trẻ nghe có âm thanh rung chuông hoặc những tiếng ồn khác không thể giải thích được; trẻ bị ngứa, chảy dịch hoặc có những mùi không dễ chịu ở trong hoặc gần lỗ tai.

Lúc này, ngoáy tai cho bé để loại bỏ ráy tai dư thừa cần được thực hiện cẩn thận và thận trọng vì có thể gây tổn thương nghiêm trọng hơn cho tai.

Cha mẹ, người thân trong gia đình tuyệt đối không được tự ý ngoáy tai cho bé bằng que nhựa có quấn bông 2 đầu, ngón tay hoặc lấy ráy tai bằng các dụng cụ bằng kim loại khác như đinh ghim, đầu viết chì hoặc cái kẹp giấy.... Bạn nghĩ rằng các dụng cụ này giúp làm sạch tai và lấy được ráy tai, nhưng thực ra là đang chèn ráy tai vào sâu hơn và biến nó thành cái nắp bít kín màng nhĩ, làm trầy xước gây nhiễm khuẩn gây sưng đau ống tai và có thể gây rách ống tai ngoài, hoặc thủng màng nhĩ khi trẻ giãy giụa do không được cố định đúng tư thế.

Để lấy ráy tai đúng cách cho bé không đau và an toàn mẹ chỉ nên:

• Dùng một chiếc khăn bông mỏng, mềm thấm nhẹ xung quanh vành tai cho con;
• Xoắn nhẹ một góc của chiếc khăn, từ từ đưa sâu vào bên trong tai của bé và tiếp tục xoắn lại. Ráy tai sẽ theo đường xoắn của chiếc khăn bông và ra ngoài. Tính chất mềm của khăn sẽ không làm hại đến màng tai của bé mà ráy tai vẫn được làm sạch.

Khi tai bé bị trầy xước hay đặc biệt là khi đang bị viêm tai giữa, ba mẹ không dùng bông ráy tai hay dụng cụ lấy ráy tai gì khác để ngoáy tai cho bé, nó có thể gây đau đớn và ảnh hưởng xấu đến tai bé.

Tuy nhiên, nếu ráy tai bé nhiều và khó lấy bà mẹ cần làm mềm ráy tai bằng oxy già dầu khoáng (mineral oil) hoặc glycerin trước khi ngoáy tai cho bé. Bạn cũng có thể mua loại nước rửa tai không cần toa bác sĩ, chẳng hạn như các loại dung dịch nhỏ tai Debrox Ear Drop hoặc Murine Ear Drop.

• Đối với những bé dưới 36 tháng tuổi: Cha mẹ hàng ngày dùng khăn mềm thấm một chút nước ấm lau nhẹ vành tai bên ngoài của bé;
• Đối với các bé từ 36 tháng tuổi trở lên: Cần vệ sinh bên ngoài vành tai kết hợp đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện chuyên khoa tai mũi họng để bác sĩ vệ sinh tai một cách an toàn khi bé bị đóng ráy tai quá nhiều.

Có những trường hợp ráy tai nhiều bất thường lâu ngày gây viêm mỏng hoặc loét da ống tai ngoài. Những trường hợp này trẻ sẽ cảm thấy rất đau tai và khi lấy ráy tai ra sẽ đau hơn rất nhiều so với những trường hợp ống tai ngoài chưa bị viêm, đôi khi sau khi lấy ráy tai sẽ thấy trẻ bị chảy máu ở tai. Biểu hiện chung là trẻ sẽ khóc rất to. Nếu trẻ bị nút ráy tai, bạn không nên ở nhà tự lấy ráy tai của trẻ vì tự lấy cũng không lấy được mà còn gây tổn thương tai ngoài nhiều hơn.

Những trường hợp ráy tai nhiều bất thường đóng cứng quá nhiều, bạn vẫn nên đến bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi -Họng để lấy nút ráy tai. Các bác sĩ sẽ lấy ra cho trẻ những phần ráy tai đã mềm sau đó dặn người chăm sóc về xịt tiếp để phần ráy tai bên trong có thể thấm thuốc và mềm được sau đó hẹn lấy tiếp lần sau.

Đặc biệt, ngay cả khi đã chữa khỏi bệnh cho trẻ, mẹ không nên rửa tai thường xuyên cho bé, đối với trẻ có ráy tai nhiều bất thường thì mỗi tháng cũng chỉ nên rửa tai 1 lần là cùng. Nếu nhiều hơn thế thì bạn đang rửa sạch lớp ráy tai bảo vệ màng nhĩ và điều này là bất lợi cho sự phát triển của trẻ.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.