Rã đông sữa mẹ đúng cách

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Lê Thu Phương - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt cho trẻ sơ sinh trẻ nhỏ. Tuy nhiên mẹ cần chắc chắn rằng mình đã rã đông sữa đúng cách để con có nguồn sữa mẹ đảm bảo dinh dưỡng.

Sữa mẹ sau khi vắt mẹ nên bảo quản bằng tủ lạnh hay bằng tủ đông, dù sẽ có khả năng kháng thể bị giảm đi, tuy nhiên vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng nguyên vẹn. Cụ thể: Sữa mẹ có thể bảo quản tủ lạnh 72 giờ, ngăn đá 1 tháng, tủ đông 3 tháng. Sau khi hâm nóng chỉ ăn một lần, lượng sữa thừa phải bỏ, không được cho con dùng lại.

Các mẹ nên nắm được cách tích trữ sữa mẹ đúng, để giữ nguyên dưỡng chất cho con: Sữa vắt, nên được chứa vào từng bình nhựa hay bình bằng thủy tinh đều đã trần nước sôi vô trùng, sau đó ghi chú giờ ngày tháng đầy đủ để phân biệt sữa cũ mới, đã hết hạn hay chưa và xếp đều trên tủ đông. Ưu tiên rã đông và hâm nóng bình sữa đã bảo quản lâu nhất.

Đối với sữa mẹ bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh:

• Trước khi sử dụng 1 ngày, mẹ nên cho sữa từ ngăn cấp đông xuống ngăn mát để rã đông nhưng vẫn giữ nhiệt độ tủ lạnh. Hoặc mẹ có thể rã đông sữa trong một chậu nước, nhưng phải là nước đá lạnh.
• Khi sữa đã chảy mềm hoàn toàn sang dạng lỏng, lúc đó mẹ cần nhẹ nhàng lắc để lớp váng sữa nhiều chất béo và phần nước sữa trong được hòa đều với nhau. Sau đó mới thay nước ngâm sữa thành nước ấm nóng để hâm đến nhiệt độ thích hợp cho con ăn.
• Lưu ý: Khi mẹ rã đông bằng cách chuyển từ ngăn đông xuống ngăn mát, mẹ sẽ thấy một lớp váng mỏng nổi trên mặt bình, đó chính là chất béo cần thiết trong sữa mẹ, trước khi con ăn chỉ cần lắc nhẹ lớp màng đó sẽ hoà tan đều trong sữa. Nhưng khi có hiện tượng kết tủa thành đám mây trắng đục thì là đã hỏng không sử dụng được, không đảm bảo chất lượng cũng như an toàn cho đường tiêu hoá của con.

Đối với sữa mẹ bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh:

• Mẹ lấy sữa trong tủ lạnh ra và ngâm trong nước ấm 40 độ cho đến khi đạt nhiệt độ phù hợp để con ăn. Tuy nhiên, không nên ngâm sữa trong nước quá nóng vì sẽ làm mất vitamin và khoáng chất có trong sữa mẹ.
• Sữa mẹ sau khi đã lấy ra khỏi tủ lạnh không thể cấp đông lại dùng tiếp. Do đó, mẹ chỉ nên lấy đúng lượng sữa vừa ăn mỗi cữ cho con.

Không nên làm tan sữa mẹ đông lạnh ở nhiệt độ phòng: khi làm tan sữa mẹ ở nhiệt độ phòng rất có thể bị vi khuẩn xâm nhập, nên để rã đông sữa ở ngăn mát tủ lạnh.

Không rã đông bằng cách đun sữa mẹ hay rã đông sữa bằng lò vi sóng: vì sóng microwave, sóng điện từ và nhiệt độ quá cao sẽ phá huỷ vitamin và kháng thể thiết yếu trong sữa, khiến sữa mẹ mất một phần chất đạm cũng như các dinh dưỡng quý báu khác, hơn nữa sữa nóng không kiểm soát được có thể làm bỏng con.

Không lắc bình sữa rã đông hay thay đổi nhiệt độ đột ngột: bởi khi lắc mạnh hay thay đổi nhiệt độ đột ngột sữa mẹ mất đi tính năng của các kháng thể, protein giúp bảo vệ cơ thể bé, mất một phần dinh dưỡng trong nguồn sữa. Các loại kháng thể Lysozyme, Lactoferrin... sẽ phát huy tính năng kháng viêm nhiễm, hay chống hiện tượng sưng tấy niêm mạc của ruột chỉ khi chúng có đúng dạng cấu trúc ban đầu của phân tử. Khi một số đoạn giữ nguyên và một số đoạn phân tử bị tác động, khiến đứt gãy thành bờ của amino axit, dù còn giá trị dinh dưỡng nhưng mất khả năng kháng thể.

Sữa mẹ sau rã đông đã hâm nóng chỉ để ở nhiệt độ phòng trong tối đa 4 giờ hoặc đặt trong tủ lạnh tối đa 24 giờ.

Loại bỏ sữa đông thừa nếu con không sử dụng hết sau 24h. Sau khi rã đông và hâm nóng sữa mẹ nên cho trẻ sử dụng trong vòng 2 giờ đồng hồ, con chưa ăn mẹ có thể để trong ngăn mát tủ lạnh, không nên để ở nhiệt độ phòng, thời gian lưu lại trong tủ lạnh không nên quá 24h. Sau 24h, mẹ nên loại bỏ, tuyệt đối không pha sữa đông dư thừa với sữa mới vắt sử dụng lần ăn tiếp theo.

Hương vị của sữa mẹ rã đông thay đổi: Đôi khi sữa tan đá có mùi không dễ chịu với con. Có thể là mùi và vị chua lạ là từ một loại enzyme trong sữa có tên là lipase. Lipase tự nhiên phá vỡ các chất béo của sữa trong quá trình bảo quản, tuy nhiên vẫn an toàn khi cho con ăn sữa. Mùi khó chịu này chỉ có mẹ mới ngửi thấy rõ. Hầu hết các bé sẽ vẫn ăn bình thường chỉ có điều những bé nhạy cảm có thể không uống vì không thích mùi vị đó. Nếu vẫn muốn cho con ăn ngon lành, mẹ có thể đun sữa nóng xuất hiện bong bóng nhỏ là tắt bếp, tuyệt đối không đun sôi.

Rã đông sữa mẹ đúng cách tưởng dễ dàng nhưng đối với nhiều bà mẹ sẽ thật vất vả và khó khăn. Hãy áp dụng những yêu cầu trên đây để con bạn có được nguồn dinh dưỡng dồi dào, an toàn và đảm bảo nhất.

Để có thêm kiến thức dinh dưỡng và chăm sóc trẻ theo từng độ tuổi, cha mẹ hãy thường xuyên truy cập website vinmec.com và đặt hẹn với các bác sĩ, chuyên gia Nhi - Dinh dưỡng của Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec khi cần tư vấn về sức khỏe của trẻ.