Nút mạch điều trị u xơ tử cung, không cần phẫu thuật

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Chí Quang, Khoa Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

U xơ tử cung là hiện tượng các khối u lành tính phát triển từ cơ tử cung. Có nhiều phương pháp điều trị u xơ tử cung, trong đó nút mạch điều trị u xơ tử cung có nhiều ưu điểm. Bệnh u xơ tử cung rất phổ biến gặp phụ nữ tuổi 20 trở lên, kích thước khối u giảm xuống sau mãn kinh do estrogen buồng trứng giảm. Chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào siêu âm và chụp cộng hưởng từ.

Lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vị trí, kích thước khối u, nhu cầu thẩm mỹ, nhu cầu sinh con và tùy thuộc mong muốn của từng người bệnh.

Điều trị nội khoa

Chúng ta cần biết rằng estrogen do buồng trứng tiết ra là thức ăn cho khối u xơ, chính vì thế phương pháp điều trị nội khoa hiểu đơn giản là cách đưa tạm thời vào cơ thể bệnh nhân các nội tiết sinh dục gây ức chế rụng trứng, làm cho buồng trứng không tiết estrogen.

Phương pháp này thường chỉ áp dụng chủ yếu để kiểm soát kinh nguyệt, điều trị triệu chứng các vấn đề rong kinh cường kinh, không điều trị cho khối u. Một số thuốc đặc biệt có thể làm nhỏ 1 phần thể tích khối u.

Phương pháp phẫu thuật

Phương pháp này được chỉ định điều trị khi điều trị nội khoa không có tác dụng. Người bệnh có những biểu hiện của bệnh nặng hơn như rong kinh, rong huyết kéo dài, đau, vô sinh,...

Phẫu thuật tức là lấy khối u ra khỏi cơ thể. Nếu trường hợp khối u quá to và chảy máu quá nhiều, bắt buộc phải cắt bỏ toàn bộ tử cung và vĩnh viễn mất khả năng sinh con. Nên cần cân nhắc rất nhiều trước khi làm phẫu thuật cắt bỏ.

Phương pháp nút mạch

Đây là phương pháp điều trị ít xâm lấn với nhiều lợi ích kèm theo như nhanh chóng phục hồi, biến chứng ít, không để lại sẹo.

Đây là phương pháp điều trị bệnh u xơ tử cung không phẫu thuật, sử dụng ống thông đi trong lòng mạch, được thực hiện trên máy chụp mạch DSA. Kỹ thuật này sử dụng các vi ống thông đưa các hạt tắc mạch đến các động mạch cấp máu cho khối u làm khối u thiếu máu và hoại tử theo thời gian.

Ưu điểm: Phương pháp điều trị mang lại hiệu quả cao, không gây mê, không mất máu. Không để lại sẹo, không can thiệp vào ổ bụng. Tỷ lệ thanh công đạt 95%. Khối u teo nhỏ sau 3-6 tháng điều trị. Nhân xơ tái phát tỷ lệ thấp, hiếm gặp.

Nhược điểm: Phương pháp cần gây tê và nguy cơ dẫn đến tắc nghẽn các nhánh cấp máu cho buồng trứng và các vùng cơ tử cung lành. Theo thống kê có một tỷ lệ nhất định các trường hợp bị vô kinh thậm chí vô sinh sau khi nút mạch. Do vậy các chuyên gia khuyến cáo phương pháp này nên áp dụng cho các trường hợp đã đủ số con hoặc không mong muốn có thai trong tương lai.

Quy trình thực hiện

Bước 1: Khám lâm sàng phụ khoa, tìm động mạch dẫn máu vào nuôi khối u. Đánh giá các vấn đề liên quan và khả năng thành công của ca điều trị.

Bước 2: Siêu âm ổ bụng, tử cung, phần phụ

Bước 3: Xét nghiệm máu, điện tim, Xquang tim phổi

Bước 4: Chụp kiểm tra đánh giá khối u còn tình trạng tăng sinh mạch của khối, tiến hành bơm hạt đến khi tắc hoàn toàn mạch nuôi u.

Bước 5: Theo dõi bệnh nhân sau khi can thiệp.

Biểu hiện sau điều trị

Trong vòng 24 đến 48 giờ sau thủ thuật, bệnh nhân sẽ thấy đau nhiều nhất và giảm dần, sau đó chỉ còn cảm giác tức nặng âm ỉ kéo dài 5-7 ngày, ngoài ra có thể nôn, sốt nhẹ hoặc mệt mỏi.

Nếu có các biểu hiện khác lạ cần đến ngay Bác sĩ để được tư vấn.

Đây là phương pháp điều trị bệnh u xơ tử cung không phẫu thuật, sử dụng ống thông đi trong lòng mạch, được thực hiện trên máy chụp mạch DSA. Kỹ thuật này sử dụng các vi ống thông đưa các hạt tắc mạch đến các động mạch cấp máu cho khối u làm khối u thiếu máu và hoại tử theo thời gian.

Kết luận: Tắc mạch điều trị u xơ TC là Phương pháp trung gian giữa điều trị nội khoa và ngoại khoa. Nó hiệu quả hơn điều trị nội khoa, và ít xấm lấn như điều trị ngoại khoa. Nó có ý nghĩa như 1 cắt TC nội khoa, nghĩa là giữ lại được tử cung, nhưng là 1 tử cung không còn chức năng nữa. Bên cạnh đó biến chứng suy buồng trứng sớm là 1hạn chế lớn của Phương pháp này. Tắc mạch nên được áp dụng cho BN đã có chỉ định phẫu thuật nhưng vì lý do gì đó không đủ sức khỏe chịu đựng được cuộc phẫu thuật như bệnh tim mạch nặng..hoặc tâm lý Bn không muốn mổ.

Trước khi trở thành Bác Sĩ chuyên ngành Sản Phụ Khoa tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park, BS Nguyễn Chí Quang từng công tác tại Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Đại học Y Dược TP.Hồ Chí Minh. Bác sĩ Quang đã có nhiều năm kinh nghiệm chuyên môn sâu sắc và thế mạnh trong điều trị các bệnh lý sản phụ khoa như:

• Phẫu thuật nội soi U xơ tử cung
• Phẫu thuật nội soi u buồng trứng
• Phẫu thuật nội soi sa sinh dục