Tăng cân do hội chứng buồng trứng đa nang: Nguyên nhân, cách điều trị

Hội chứng buồng trứng đa nang (polycystic ovary syndrome - PCOS) là rối loạn nội tiết tố thường gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và có thể dẫn tới các vấn đề về sinh sản.

Những phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang có nồng độ nội tiết tố nam giới cao hơn, và cũng ít nhạy cảm hơn với insulin (tình trạng kháng insulin). Nhiều phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị thừa cân, béo phì. Như một hệ quả tất yếu, người mắc hội chứng buồng trứng đa nang phải đối mặt với nguy cơ cao hơn mắc đái tháo đường, bệnh lý tim mạch, chứng ngưng thở khi ngủ và ung thư tử cung.

Những thay đổi nhất định về lối sống có thể giúp phụ nữ thừa cân, béo phì do hội chứng buồng trứng đa nang giảm được một số cân nặng, cũng như làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Như đã đề cập ở trên, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang khiến cơ thể ít nhạy cảm với insulin (tình trạng kháng insulin). Insulin là một nội tiết tố có vai trò giúp chuyển hóa đường và tinh bột có trong thức ăn thành năng lượng. Tình trạng kháng insulin dẫn tới hoạt động của insulin không hiệu quả, làm tăng nồng độ của cả insulin và glucose trong máu.

Nồng độ insulin trong máu tăng cao dẫn tới cơ thể tăng sản xuất nội tiết tố nam giới mang tên androgen. Nồng độ androgen tăng cao biểu hiện ra ngoài với các dấu hiệu như tăng phát triển lông cơ thể, trứng cá, chu kỳ kinh nguyệt bất thường và tăng cân.

Bởi vì tăng cân dưới tác động của nội tiết tố nam giới nên khu vực bị ảnh hưởng chủ yếu nhất là vùng bụng - tương tự như ở nam giới. Điều này không chỉ gây tác động rất nặng tới yếu tố thẩm mỹ của người phụ nữ, mà bên cạnh đó, béo vùng bụng mang lại rất nhiều nguy cơ, bởi nó có mối liên hệ với sự gia tăng khả năng xuất hiện bệnh lý tim mạch cũng như nhiều vấn đề nghiêm trọng khác.

Thừa cân, béo phì luôn gây ra các hậu quả xấu cho sức khỏe, bất kể nguyên nhân là gì. Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang sẽ đối mặt với sự gia tăng nguy cơ xuất hiện các vấn đề khác nhau liên quan tới sự tăng cân và tình trạng kháng insulin, bao gồm:

• Đái tháo đường type 2.
• Tăng nồng độ cholesterol trong máu.
• Tăng huyết áp.
• Chứng ngưng thở khi ngủ.
• Vô sinh.
• Ung thư nội mạc tử cung.
• Bệnh lý tim mạch.

Các chuyên gia cho rằng tăng cân cũng có thể đóng vai trò nhất định trong việc gây khởi phát các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang, chẳng hạn như kinh nguyệt bất thường và trứng cá.

Giảm cân không chỉ làm giảm nguy cơ xuất hiện nhiều căn bệnh mà còn giúp bản thân cảm thấy tốt hơn. Khi bị mắc hội chứng buồng trứng đa nang, chỉ cần giảm 10% trọng lượng cơ thể đã có thể đưa kinh nguyệt trở lại bình thường, đồng thời làm giảm nhẹ một số triệu chứng khác.

Giảm cân có khả năng làm tăng tính nhạy cảm đối với insulin, làm giảm nguy cơ xuất hiện đái tháo đường, bệnh lý tim mạch và các biến chứng khác của hội chứng buồng trứng đa nang.

Để có thể giảm cân hiệu quả nhất, hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ kiểm tra trọng lượng cơ thể, đo vòng eo và tính chỉ số khối cơ thể (body mass index - BMI).

Trong một số trường hợp nhất định, bác sĩ có thể chỉ định những thuốc cần thiết. Một số thuốc đã được phê chuẩn để sử dụng cho hội chứng buồng trứng đa nang, bao gồm thuốc tránh thai dạng viên, thuốc kháng androgen và Metformin (Glucophage).

Thuốc kháng androgen có tác dụng ngăn chặn các nội tiết tố nam giới hoạt động. Metformin vốn là thuốc điều trị đái tháo đường, có khả năng khiến cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn, đồng thời nó cũng có tác dụng làm giảm sự sản xuất testosterone. Một số nghiên cứu cho thấy nó có thể giúp phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang giảm cân.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc, duy trì thực hành lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cân nặng:

• Thực hành chế độ ăn giàu chất xơ, ít đường. Bữa ăn nên chứa nhiều trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt. Tránh các loại thực phẩm chế biến và các loại thực phẩm giàu chất béo để ổn định đường huyết.
• Chia các bữa trong ngày thành 4 - 6 bữa ăn nhỏ giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn so với ăn 3 bữa thông thường.
• Mỗi ngày trong tuần (hoặc đa số ngày trong tuần) nên tập thể dục ít nhất 30 phút.
• Không hút thuốc lá.
• Duy trì thăm khám định kỳ và tuân thủ các chỉ định của bác sĩ.

Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com