Thai sớm trong tử cung là gì?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Tuyết Mai - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Hiện nay nhờ những tiến bộ của khoa học kỹ thuật trong y học mà người ta có thể phát hiện được hình ảnh túi thai sớm trong tử cung từ những tuần đầu của thai kỳ. Việc phát hiện sớm giúp thai phụ được quản lý thai nghén tốt hơn và hạn chế được nhiều tác nhân gây hại cho thai nhi ngay từ giai đoạn sớm.

Sau khi có hiện tượng thụ thai xảy ra tại vòi trứng, phôi thai bắt đầu quá trình phân chia và di chuyển về buồng tử cung để làm tổ tại buồng tử cung. Khoảng thời gian di chuyển này mất từ 3 đến 4 ngày sau thụ thai. Tiếp đó mất khoảng 2 ngày để phôi đã thụ thai tìm được vị trí cố định trong buồng tử cung dưới lớp niêm mạc tử cung, rồi tiếp tục phân chia để tạo thành nhiều tế bào khác nhau, hình thành một phôi nang có nhiều tế bào và giai đoạn này tương ứng khoảng tuần thứ 3-4 của thai kỳ. Hình ảnh của phôi nang này là một dấu hiệu sớm của việc mang thai.

Thai sớm trong tử cung chính là hình ảnh túi thai mới hình thành, chưa rõ cấu trúc của thai, chưa định rõ được tuổi thai và thường dưới 4 tuần tuổi. Thai sớm trong tử cung có thể được phát hiện dưới siêu âm, trước đây với kỹ thuật siêu âm đường bụng thì rất khó có thể phát hiện được túi thai sớm. Tuy nhiên ngày nay nhờ kỹ thuật siêu âm qua đầu dò âm đạo với độ phân giải hình ảnh cao hơn nên thường phát hiện được thai sớm.

Với hình ảnh túi thai sớm, kết hợp những biểu hiện của của quá trình thai nghén và chắc chắn nhất đó là xét nghiệm tăng beta HCG trong máu thì phụ nữ đã xác định được mình mang thai. Tuy nhiên, do hình ảnh túi thai sớm chưa thấy rõ cấu trúc nên người ta không thể phân biệt nó với hình ảnh túi thai giả, chưa thể loại trừ được tình trạng mang thai ngoài tử cung. Chính vì vậy, mà phụ nữ khi được xác định có túi thai sớm ngoài việc nên chú ý chế độ sinh hoạt, ăn uống để bảo vệ tốt cho thai, thì vẫn cần theo dõi các dấu hiệu của thai ngoài tử cung như đau bụng, ra máu đen âm đạo bất thường...

Khi có thai người mẹ có thể cảm nhận được một số thay đổi trên cơ thể bao gồm:

• Thay đổi khẩu vị ăn uống: Có nhiều mẹ thích ăn những thức ăn lạ và cảm thấy thèm ăn có thể ăn liên tục một loại thức ăn đó mà không thấy chán. Nhưng đồng thời khi ngửi hoặc ăn một loại thức ăn khác thì có thể thấy buồn nôn hoặc nôn.
• Chậm kinh: Với những người có kinh nguyệt đều thì thấy có biểu hiện kinh nguyệt không đến đúng ngày.
• Đau tức vùng bụng dưới, cảm giác mệt hơn, đau lưng.
• Ngực căng tức: Dưới tác động của hormon thì khi có thai phụ nữ thường xuyên thấy vùng ngực đau và căng tức khó chịu, có thể thấy tăng kích thước.
• Thử thai bằng que có thể lên hai vạch.

Khi có những dấu hiệu nghi ngờ thì phụ nữ mang thai trong giai đoạn sớm có thể làm một số xét nghiệm cận lâm sàng để xác định:

• Siêu âm tử cung và phần phụ: Những dấu hiệu trên siêu âm có thể thấy ở thai kỳ sớm là thấy tử cung tăng kích thước hơn bình thường, niêm mạc tử cung dày, có thể thấy hình ảnh túi thai sớm trong lòng tử cung. Túi thai sớm trong lòng tử cung là gì? Chính là một cấu trúc bên trong lòng tử cung với ECHO trống nghĩa là túi trống âm, không rõ cấu trúc bên trong và kích thước thường rất nhỏ chỉ vài mm và một số trường hợp thai đôi khác trứng còn có thể thấy hình ảnh hai túi thai. Thường thì túi thai sớm được phát hiện thông qua siêu âm đầu dò âm đạo.
• Xét nghiệm beta HCG: Đây là một hormon tăng trong thai kỳ, việc xét nghiệm vừa giúp xác định việc mang thai, mà còn giúp việc theo dõi và quản lý thai nghén hiệu quả hơn.

Việc phát hiện được mang thai ở giai đoạn sớm mang lại rất nhiều lợi ích, bởi khi mang thai cơ thể phụ nữ có sự thay đổi sức đề kháng, mệt mỏi với những triệu chứng thai nghén. Nên nếu không biết, họ thường tự ý dùng một số loại thuốc và những loại thuốc này có thể vô tình gây hại cho thai nhi. Cho nên khi phát hiện thai sớm trong tử cung hay có ý định mang thai hay có những biểu hiện nghi ngờ mang thai cần lưu ý:

• Trong giai đoạn này không nên sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để điều trị bệnh. Kể cả các loại thuốc thông thường không kê đơn như thuốc giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên bạn có thể dùng các loại thuốc giúp cho sự phát triển của thai được mạnh khỏe theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Giai đoạn này thai chưa ổn định nên dừng chơi thể thao, kể cả đi bộ, nên hạn chế đi lại nhiều. Không nên đi du lịch, đi xa và tránh giao hợp.
• Tránh một số loại thức ăn không có lợi cho thai, như rau ngót, rau cần tây, rau răm và đu đủ, măng, tránh uống bia, rượu, cà phê.
• Có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, chia nhỏ bữa ăn để tránh khó chịu.
• Tránh hút thuốc là và tiếp xúc khói thuốc lá: Hút thuốc lá ở người phụ nữ có thai hay luôn tiếp xúc với người đang hút thuốc lá, người ta thấy lệ sảy thai tăng gấp khoảng 3,6 lần so với những người không tiếp xúc khói thuốc lá.
• Nên để tinh thần được thư thái, tránh những lo lắng và căng thẳng ảnh hưởng tới sức khoẻ của hai mẹ con. Thai phụ có thể nghe nhạc, ngồi thiền và nghỉ ngơi hợp lý. Ngoài ra, sự quan tâm động viên chăm sóc người thân cũng rất quan trọng giúp cho phụ nữ mang thai thích ứng với giai đoạn đầu với nhiều sự thay đổi.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc là một điều quan trọng giúp cơ thể khỏe mạnh, nhất là với phụ nữ mang thai, cần ngủ nhiều hơn so với bình thường. Cho nên, cần sắp xếp thời gian ngủ nghỉ hợp lý.
• Sau khi siêu âm thấy túi thai sớm thì vẫn nên đi khám thai lại sau 5 - 7 ngày, lúc này thai đã phát triển và có thể thấy một phần cấu trúc bên trong, có thể xác định được tuổi thai. Ngoài ra, mốc siêu âm này cũng rất quan trọng để xác định chính xác đó là túi thai chứ không phải túi thai giả để có thể loại trừ thai ngoài tử cung.

Hy vọng thông qua bài viết bạn đã biết được thai sớm trong tử là gì và những lưu ý khi phát hiện được thai sớm trong tử cung, giúp cho em bé có thể phát triển tốt nhất.