Vô sinh và rối loạn tinh hoàn

Tinh hoàn (tên tiếng Anh là testicles) là một phần của hệ thống sinh sản ở nam giới. Tinh hoàn là hai cơ quan hình bầu dục có kích thước bằng ô liu lớn, chúng nằm bên trong bìu, có túi da lỏng lẻo (bìu) treo sau dương vật. Tinh hoàn tạo ra nội tiết tố nam, bao gồm testosterone và sản xuất tinh trùng, tế bào sinh sản nam. Các vấn đề với tinh hoàn có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm mất cân bằng nội tiết tố, các vấn đề tình dục và vô sinh nam giới.

Một số rối loạn phổ biến ảnh hưởng đến tinh hoàn bao gồm: Chấn thương tinh hoàn, xoắn tinh hoàn, ung thư tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn và mãn dục nam hay suy sinh dục nam.

• Chấn thương tinh hoàn

Bởi vì tinh hoàn nằm trong bìu, treo bên ngoài cơ thể nên chúng không có sự bảo vệ của cơ và xương. Điều này làm cho tinh hoàn dễ bị kẹt, đánh, đá hoặc nghiền nát, xảy ra thường xuyên nhất trong các môn thể thao đối kháng. Nam giới nên bảo vệ tinh hoàn bằng cách mặc cốc thể thao (athletic cups) trong khi chơi thể thao.

Chấn thương tinh hoàn có thể gây đau dữ dội, bầm tím và/hoặc sưng tinh hoàn. Trong hầu hết các trường hợp, tinh hoàn có cấu tạo giống như vật liệu xốp nên có thể hấp thụ chấn động của chấn thương mà không bị tổn thương nghiêm trọng. Một loại chấn thương tinh hoàn hiếm gặp được gọi là vỡ tinh hoàn, xảy ra khi tinh hoàn bị một cú đánh trực tiếp hoặc bị ép vào xương cứng của khung chậu. Chấn thương này có thể khiến máu rò rỉ vào trong bìu. Trong trường hợp nghiêm trọng, người bệnh cần phải phẫu thuật để sửa chữa chấn thương để cứu tinh hoàn.

• Xoắn tinh hoàn

Trong bìu, ở phía đầu của tinh hoàn được bảo vệ bởi một cấu trúc được gọi là dây thừng tinh. Đôi khi, dây này bị xoắn quanh tinh hoàn, làm cắt đứt nguồn cung cấp máu đến tinh hoàn. Các triệu chứng của xoắn tinh hoàn bao gồm đau đột ngột và dữ dội, tinh hoàn phì đại, đau và sưng. Tình trạng này xảy ra thường xuyên nhất ở nam giới dưới 25 tuổi, có thể do chấn thương tinh hoàn hoặc do hoạt động gắng sức. Ngoài ra, xoắn tinh hoàn cũng có thể xảy ra mà không có lý do rõ ràng.

Xoắn tinh hoàn cần được cấp cứu ngay lập tức, phương pháp điều trị thường xuyên được thực hiện nhất là phẫu thuật. Chức năng tinh hoàn có thể được cứu nếu bệnh lý này được chẩn đoán và điều trị ngay lập tức. Nếu nguồn cung cấp máu cho tinh hoàn bị cắt trong một thời gian dài, tinh hoàn có thể bị tổn thương vĩnh viễn và có thể cần phải cắt bỏ.

• Ung thư tinh hoàn

Ung thư tinh hoàn xảy ra khi các tế bào bất thường trong tinh hoàn phân chia và phát triển không kiểm soát được. Trong một số trường hợp, một số khối u lành tính (không phải ung thư) có thể tiến triển và trở thành ung thư. Ung thư tinh hoàn có thể phát triển ở một hoặc cả hai tinh hoàn ở nam giới trưởng thành hoặc trẻ trai.

Các triệu chứng của ung thư tinh hoàn bao gồm xuất hiện khối u, tinh hoàn hai bên không đều hoặc tình hoàn phì đại ở một trong hai tinh hoàn; cảm giác nặng bất thường ở bìu; đau âm ỉ ở háng hoặc bụng dưới và đau hoặc khó chịu trong tinh hoàn hoặc bìu. Nguyên nhân chính xác của ung thư tinh hoàn vẫn chưa tìm ra, nhưng có một số yếu tố nguy cơ nhất định làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.

Ung thư tinh hoàn là một dạng ung thư hiếm gặp nhưng có khả năng điều trị cao và thường có thể chữa được. Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến nhất, bao gồm cắt bỏ một hoặc cả hai tinh hoàn thông qua một vết mổ ở háng. Trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể loại bỏ một số hạch bạch huyết ở bụng. Ngoài ra, người bệnh cũng cần xạ trị và hóa trị liệu để tiêu diệt tế bào ung thư.

Nếu loại bỏ một tinh hoàn thì sẽ không ảnh hưởng đến các vấn đề về quan hệ tình dục hoặc trẻ em sau này lớn lên. Một bên tinh hoàn còn lại sẽ tiếp tục tạo ra tinh trùng và nội tiết tố nam testosterone. Để thiết lập lại diện mạo bình thường, nam giới có thể được cấy một tinh hoàn giả vào bìu trông giống như một tinh hoàn bình thường.

• Viêm mào tinh hoàn

Mào tinh hoàn là ống cuộn nằm trên và xung quanh mỗi tinh hoàn, nó có chức năng vận chuyển, lưu trữ và giúp các tế bào tinh trùng được sản xuất trong tinh hoàn trưởng thành. Mào tinh hoàn kết nối tinh hoàn với ống dẫn tinh. Viêm mào tinh hoàn thường do nhiễm trùng từ một bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm chlamydia và lậu. Ở nam giới trên 40 tuổi, nguyên nhân phổ biến nhất là do vi khuẩn trong đường tiết niệu.

Các triệu chứng của viêm mào tinh hoàn bao gồm đau bìu và sưng. Chảy dịch, mủ ra từ dương vật, đau khi đi tiểu và đau khi giao hợp hoặc xuất tinh. Trong trường hợp nghiêm trọng, nhiễm trùng có thể lan sang tinh hoàn lân cận, gây sốt và tạo ra ổ áp xe.

Điều trị viêm mào tinh hoàn bao gồm kháng sinh (thuốc tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng), nghỉ ngơi tại giường, chườm đá để giảm sưng, sử dụng thuốc hỗ trợ bìu và thuốc chống viêm (NSAIDS như ibuprofen). Đối tác của người bệnh cũng sẽ cần được điều trị nếu viêm mào tinh hoàn là do nhiễm trùng lây qua đường tình dục.

Nếu không được điều trị, viêm mào tinh hoàn có thể tạo ra mô sẹo, ngăn chặn tinh trùng ra khỏi tinh hoàn. Điều này có thể gây ra vấn đề về khả năng sinh sản, đặc biệt là nếu bị ở cả hai tinh hoàn hoặc nam giới bị nhiễm trùng tái phát.

• Mãn dục nam

Một trong những chức năng của tinh hoàn là tiết ra hormone testosterone. Hormone này đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và duy trì nhiều đặc điểm thể chất của nam giới, bao gồm khối lượng cơ và sức mạnh, phân phối chất béo, khối lượng xương, sản xuất tinh trùng và ham muốn tình dục. Mãn dục ở nam giới là tình trạng xảy ra khi tinh hoàn không sản xuất đủ testosterone. Suy sinh dục nguyên phát xảy ra khi có vấn đề hoặc bất thường ở tinh hoàn. Suy sinh dục thứ phát xảy ra khi có vấn đề với tuyến yên trong não.

Mãn dục nam có thể xảy ra trong quá trình phát triển của thai nhi, ở tuổi dậy thì hoặc ở nam giới trưởng thành. Khi nó xảy ra ở nam giới trưởng thành, mãn dục nam có thể gây ra các vấn đề sau:

• Rối loạn cương dương
• Vô sinh
• Giảm ham muốn tình dục
• Giảm mọc râu và giảm sự phát triển của lông trên cơ thể
• Giảm kích thước hoặc độ cứng của tinh hoàn
• Giảm khối lượng cơ bắp và tăng mỡ cơ thể
• Loãng xương
• Vú phì đại
• Các triệu chứng tâm thần và cảm xúc tương tự như thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ (bốc hỏa, thay đổi tâm trạng, khó chịu, trầm cảm, mệt mỏi)

Có nhiều nguyên nhân gây suy sinh dục, bao gồm: Hội chứng Klinefelter, Tinh hoàn ẩn, bệnh tan máu bẩm sinh, chấn thương tinh hoàn, điều trị ung thư (Hóa trị hoặc xạ trị), lão hóa sinh lý, rối loạn tuyến yên và một số loại thuốc.

Điều trị suy sinh dục phụ thuộc vào nguyên nhân. Liệu pháp thay thế testosterone thường được sử dụng để điều trị rối loạn tinh hoàn. Nếu vấn đề liên quan đến tuyến yên, hormon tuyến yên có thể giúp tăng nồng độ testosterone và sản xuất tinh trùng.

Khách hàng có thể đến với Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Đây là trung tâm hàng đầu Việt Nam được xây dựng và áp dụng quy trình điều trị phối hợp thăm khám toàn diện, kết hợp cả nam khoa và sản phụ khoa để đưa ra phương pháp tối ưu cho từng trường hợp của người bệnh.

Ưu điểm khi khách hàng lựa chọn trung tâm hỗ trợ sinh sản Vinmec:

• Được trang bị thiết bị hiện đại, hệ thống khí sạch theo tiêu chuẩn quốc tế đảm bảo chất lượng lab, hệ thống tủ cấy đơn tối ưu hóa chất lượng phôi, nâng cao tỉ lệ thành công cho mỗi chu kỳ thụ tinh nhân tạo.
• Thực hiện hầu hết các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến trên thế giới: ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn); hỗ trợ phôi thoát màng; dự trữ sinh sản: đông phôi, đông tinh, đông noãn giúp KH chủ động thời gian sinh con theo ý muốn, chuyển phôi ngày 5, giảm thiểu thai; các kỹ thuật vô sinh nam (PESA, MESA, TEFNA, TESE)
• Bên cạnh phương pháp hỗ trợ sinh sản tiên tiến, đội ngũ bác sĩ giỏi trong nước và thế giới, có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực hiếm muộn.

Video đề xuất:

Các phương pháp điều trị vô sinh: Hi vọng cho những cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn

Nguồn tham khảo: webmd.com