Biến chứng của viêm phế quản cấp

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Huy Nhật - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Thời tiết chuyển mùa khiến chúng ta dễ mắc các bệnh lý về đường hô hấp, trong đó có viêm phế quản cấp. Biến chứng của bệnh có thể gây suy hô hấp cấp, lâu ngày bệnh có thể tiến triển thành mạn tính, có những đợt cấp ảnh hưởng tới sức khỏe.

Niêm mạc phế quản là bộ phận đảm nhận vai trò giữ lại các hạt bụi, chất độc hại và vận chuyển chúng ra ngoài, giữ sạch đường thở. Bệnh viêm phế quản cấp xảy ra khi niêm mạc phế quản từ thanh quản đến nhu mô phổi bị viêm nhiễm dẫn tới các vấn đề viêm mũi, họng, thanh quản,...

Viêm phế quản cấp thường xảy ra vào mùa lạnh, do virus và vi khuẩn gây ra. Bệnh có thể trầm trọng đối với người cao tuổi, người có thể tạng yếu, suy giảm miễn dịch, có bệnh mạn tính như hen, giãn phế quản, viêm phế quản mạn tính, đối với trẻ nhỏ hoặc trẻ sơ sinh.

Với một số người bệnh viêm phế quản cấp dễ bị bội nhiễm khiến bệnh kéo dài, có thể dẫn đến tình trạng viêm phế quản mãn tính và viêm phế quản mạn có thể dẫn tới bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

>>> Ho kéo dài có phải là bệnh viêm phế quản mãn tính không?

Bệnh viêm phế quản cấp thường xuất hiện cùng lúc hoặc ngay sau khi bị viêm đường hô hấp trên với các triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi, ho khan, rát họng. Diễn tiến bệnh viêm phế quản cấp thường qua hai giai đoạn:

• Giai đoạn đầu: Kéo dài 3 - 4 ngày (còn gọi là giai đoạn viêm khô), người bệnh có các triệu chứng như: sốt 38 - 39 độ C, 40 độ C, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, có thể thấy cảm giác nóng rát sau xương ức. Khó thở nhẹ, có thể có tiếng rít, ho khan, ho thành cơn về đêm. Nghe phổi có ran rít, ran ngáy.
• Giai đoạn 2: Thời gian từ 6 - 8 ngày, hay còn gọi là giai đoạn xuất tiết, các triệu chứng ở giai đoạn đầu giảm, người bệnh ho khạc đờm nhầy hoặc đờm mủ. Nghe phổi có ran ẩm. Bệnh có thể biểu hiện bằng các thể bệnh: viêm phế quản xuất huyết thường ho ra máu với số lượng ít lẫn đờm. Khi đó cần chẩn đoán phân biệt với ung thư phổi ở người trên 40 tuổi và có hút thuốc lá. Viêm phế quản cấp thể tái diễn thường kèm theo các yếu tố thuận lợi như hút thuốc lá, hít phải khí độc.

Bệnh nhân bị tắc nghẽn phế quản như dị vật đường thở ở trẻ em, ung thư phế quản ở người lớn, các ổ nhiễm khuẩn ở răng miệng, tai mũi họng, suy tim trái, trào ngược dạ dày-thực quản, hen phế quản, xơ phổi kén, suy giảm miễn dịch. Viêm phế quản co thắt hay gặp ở trẻ em và người trẻ. Viêm khí - phế quản cấp có giả mạc gặp ở bệnh bạch hầu.

Bệnh viêm phế quản cấp nếu không được điều trị sớm và dứt điểm sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Trong một số trường hợp bệnh tái phát nhiều lần, những ổ viêm nhiễm ở phế quản không được điều trị đầy đủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho viêm phổi, viêm giãn phế quản, viêm phế quản mạn tính, suy hô hấp cấp.

Ở trẻ em có thể gặp biến chứng viêm phế quản bít tắc. Và đôi khi viêm phế quản cấp là sự khởi đầu của một bệnh hen phế quản. Nếu người bệnh bị cúm có bội nhiễm viêm phế quản thì bệnh trở nên nặng, khi đó việc điều trị sẽ khó khăn hơn nhiều.

Những người có biểu hiện ho, khó thở, nhất là những trường hợp nặng cần phải đến cơ sở y tế, bệnh viện để khám bệnh, làm xét nghiệm máu, chụp X-quang phổi, cấy đờm để loại trừ một vài bệnh khác như lao phổi, ung thư phổi, giãn phế quản, hen phế quản, dị vật vào đường hô hấp hoặc phổi bị ứ đọng trong các trường hợp suy tim.

Để tránh biến chứng viêm phế quản cấp ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, người bệnh cần đi khám và điều trị ngay khi mới có triệu chứng bệnh. Tùy vào mức độ và tình trạng bệnh cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa bệnh tiến triển và gây biến chứng.

Bệnh viêm phế quản cấp hình thành do vô số nguyên nhân khác nhau, nhưng nếu không điều trị ngay, điều trị dứt điểm thì nguy cơ bệnh tiến triển thành những biến chứng vô cùng nguy hiểm. Muốn biết viêm phế quản cấp có nguy hiểm hay không, người bệnh phải biết được những biến chứng do bệnh gây ra.

4.1.Tiến triển thành viêm phế quản mãn tính

Bệnh có thể dễ dàng tiến triển thành viêm phế quản mãn tính nếu lơ là điều trị. Đây là biến chứng phổ biến nhất của viêm phế quản cấp, đặc biệt hay gặp ở trẻ nhỏ và người già. Đây là hai đối tượng mà sức đề kháng yếu, hoặc đã bị suy giảm, nếu mắc viêm phế quản cấp mà không chữa trị tích cực thì bệnh sẽ nhanh chóng chuyển thành mãn tính rất khó điều trị. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, tình trạng viêm phế quản mãn tính sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình phát triển của trẻ.

4.2.Tiến triển thành bệnh viêm phổi

Đây chính là một trong những câu trả lời xác đáng nhất cho câu hỏi: Viêm phế quản cấp có nguy hiểm hay không? Nếu không cố gắng, tích cực điều trị, thì không bệnh nào tự khỏi mà chỉ có trở nên nặng hơn mà thôi. Cách điều trị khá đơn giản, khả năng khỏi hoàn toàn là rất cao, chỉ trong thời gian ngắn nếu như người bệnh chú ý, điều trị tích cực. Song nếu như lơ là, chủ quan, lẽ tất yếu sẽ gặp các biến chứng, mà một trong số đó là biến chứng viêm phổi.

4.3.Tiến triển thành bệnh áp xe phổi

Áp xe phổi có thể hiểu đơn giản là nhiễm trùng phổi, là tình trạng các mô xung quanh phổi bị sưng tấy và có thể có mủ. Chắc hẳn người bệnh sẽ rất lo lắng khi tìm đáp án cho câu hỏi viêm phế quản cấp có nguy hiểm không sau khi tìm hiểu đến biến chứng này. Bởi áp xe phổi có thể gây tử vong do khả năng hoạt tử dẫn đến nhiễm trùng ở phổi. Người bệnh nên đi khám để có phác đồ điều trị phù hợp.

Bệnh viêm phế quản cũng như các bệnh về đường hô hấp được khám và điều trị bởi đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm tại bệnh viện Vinmec. Trong đó có Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Huy Nhật với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị bệnh lý Hô hấp tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Đa khoa Hoàn Mỹ,.... trước khi là bác sĩ Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.