Các thông số chính trong siêu âm Doppler tim

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Phan Đình Thủy Tiên - Bác sĩ Nội Tổng Quát - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Siêu âm tim là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn được dùng để đánh giá, kiểm tra tổng quát tim hay các mạch máu lớn nối tại tim của người bệnh. Ngoài ra, hiện nay phương pháp siêu âm Doppler tim đang dần được sử dụng phổ biến vì những ưu điểm vượt trội so với siêu âm tim cơ bản.

Siêu âm Doppler tim là phương pháp siêu âm tim qua thành ngực giúp thăm dò tim và các mạch máu lớn để chẩn đoán các bệnh tim, bệnh động mạch chủ, các bệnh tim bẩm sinh,... với độ chính xác tương đối cao.

Ưu điểm chính của phương pháp là nhanh chóng, có thể thực hiện tại khoa phòng siêu âm hoặc ngay tại giường bệnh trong những trường hợp cấp cứu với đầu dò siêu âm có tần số 3-5 MHz để thăm dò. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có những hạn chế đối với bệnh nhân có thể trạng béo phì, thành ngực dày, lớp mỡ dưới da dày hay bệnh nhân có van tim cơ học thì chất lượng hình ảnh khá hạn chế. Vì vậy, ở những đối tượng này siêu âm qua thành ngực chỉ đóng vai trò phát hiện, phân loại và xử trí cấp cứu, sau đó bệnh nhân được siêu âm qua đầu dò thực quản nhằm xác định chẩn đoán và đánh giá sâu hơn.

Bệnh nhân được chỉ định siêu âm Doppler tim thường nằm trong nhóm các đối tượng sau:

• Người bệnh có bệnh lý liên quan đến phổi như tăng áp động mạch phổi hoặc có dấu hiệu liên quan đến tăng áp động mạch phổi.
• Người có huyết áp bất thường, tăng hoặc tụt huyết áp không ổn định nghi ngờ liên quan đến tim mạch.
• Tiền sử bệnh tim, dị tật bẩm sinh tim, các bệnh lý van tim như hở van tim, van tim hẹp cần thực hiện kiểm tra chức năng tim định kỳ.
• Nghi ngờ có khối u hoặc huyết khối bất thường cần được kiểm tra.
• Rối loạn nhịp tim không rõ nguyên nhân hoặc bị suy hô hấp nghi ngờ do tim.
• Bệnh lý thiếu máu cục bộ tim hoặc nhồi máu cơ tim dẫn tới các biến chứng.
• Bệnh nhân có dấu hiệu đau tức ngực, khó thở liên tục và kéo dài.
• Bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan đến động và tĩnh mạch vành tim, màng tim,...

Thông qua siêu âm Doppler tim các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng tim mạch dựa vào một số thông số chính như:

• Chỉ số co ngắn sợi cơ (%D): là giá trị tương đương EF, chỉ đánh giá được vùng đáy của thất trái
• Phân số tống máu (EF): đánh giá chính xác hơn chức năng co bóp của cơ tim
• Cung lượng tim: đánh giá cung lượng và chỉ số tim dựa vào dòng chảy qua van động mạch chủ
• Tốc độ tăng áp lực thất trái tối đa
• Chỉ số chức năng thất trái: độc lập với tần số tim và hình thể tâm thất, giúp đánh giá chức năng toàn bộ thất trái
• Vận tốc tâm thu tối đa qua vòng van hai lá thì tâm thu: tương ứng với sự dịch chuyển vòng van hai lá về phía mỏm của tim trong thì tâm thu, phản ánh chức năng thâm thu toàn bộ của thất trái

Việc thăm khám và kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ kết hợp siêu âm Doppler tim là giải pháp đúng đắn để bảo vệ sức khỏe cho người bệnh. Thông qua siêu âm Doppler có thể giúp các bác sĩ nhìn nhận được các vấn đề tim mạch của bệnh nhân như:

• Các dấu hiệu bất thường của van tim dựa trên trạng thái hoạt động như khả năng nhận đủ lưu lượng máu trong tâm trương, độ mở rộng của van tim hay sự đóng hoặc mở trong tâm thu
• Phát hiện ra các hình ảnh khối u hoặc cục máu đông tại buồng tim
• Xác định các chức năng của thành tim và trạng thái bơm máu của thành có bình thường không. Từ đó đánh giá các tổn thương tại cơ tim nếu có.
• Xác định sức bơm máu của hệ thống tim mạch. Đây là yếu tố quan trọng giúp phân loại tim của người bệnh có khỏe mạnh hay không
• Quán sát sự thay đổi kích thước tim giúp nhận biết các bệnh lý tại hệ thống tim mạch, các dị tật bất thường trong cấu trúc tim, các vấn đề tại buồng tim.
• Đưa ra nghi ngờ ban đầu khi người bệnh bị tắc mạch phổi sau đó mới thực hiện các chẩn đoán xác định khi có dấu hiệu tiêu cực.

Qua các thông số trong siêu âm Doppler tim bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe tim mạch của người bệnh. Tuy nhiên, kết quả siêu âm Doppler phụ thuộc rất nhiều vào trình độ người thực hiện, quy trình kỹ thuật và hệ thống máy móc sử dụng trong quá trình siêu âm.Vì thê, khi có nhu cầu siêu âm, bạn nên lựa chọn thực hiện các các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín và chất lượng.