Chọc rửa, thông xoang hàm

Chọc rửa, thông xoang hàm nhằm mục đích xem trong xoang hàm có mủ hay không, đồng thời bơm thuốc cản quang vào xoang để chụp phát hiện các khối u trong xoang.

Chọc rửa, thông xoang hàm là kỹ thuật dùng một kim lớn chọc vào xoang hàm qua khe mũi dưới để chẩn đoán và điều trị. Phương pháp này cho phép bác sĩ chẩn đoán và điều trị bệnh lý xoang hàm.

Mục đích của phương pháp này là xem trong xoang hàm có mủ hay không, đồng thời bơm thuốc cản quang vào xoang để chụp phát hiện các khối u trong xoang.

Chỉ định thông, rửa xoang hàm trong các trường hợp:

• Viêm xoang ứ mủ mạn tính hoặc bán cấp, đặc biệt viêm xoang do răng.
• Chọc thông xoang hàm để thăm dò và chẩn đoán.
• Nghi trong xoang hàm có mủ, khối u, khối polyp hay nang dịch.
• Bơm thuốc kháng sinh vào xoang trong điều trị viêm xoang hàm
• Bơm thuốc cản quang vào xoang hàm để chụp X quang chẩn đoán.

Chống chỉ định chọc rửa, thông xoang hàm trong các trường hợp:

• Viêm xoang hàm cấp tính hoặc bị nhiễm khuẩn cấp tính.
• Trẻ em dưới 5 tuổi
• Người bệnh mắc các mệnh mãn tính chưa ổn định.
• Phụ nữ có có thai hoặc đang hành kinh.
• Trong vụ dịch sốt xuất huyết.

Bước 1: Vô cảm người bệnh bằng cách tiêm thuốc tê niêm mạc vào ngách giữa và đặt vào ngách dưới trong 5 phút.

Bước 2: Bác sĩ nhìn qua banh soi mũ bằng đèn clar để xác định khe mũi dưới, đưa kim chọc xoang vào đúng vị trí gây tê, chỗ nếp gấp xương xoăn dưới và thành ngoài hốc mũi, cách đầu xương xoăn dưới 1,5 cm và sàn mũi 1cm.

Bước 3: Do vách xương rất mỏng, đầu nhọn của kim chọc xoang hướng ra phía ngoài tức phía gò má, bác sĩ xoay và dùi ấn nhẹ thì đầu nhọn của kim sẽ chọc qua thành vách xương và đi vào trong lòng xoang. Nếu xoang có mủ sẽ thấy mủ chảy ra qua ống chọc hoặc dùng bơm tiêm hút ra.

Bước 4: Lắp bơm tiêm và bơm nhẹ dung dịch nước muối sinh lý để rửa xoang hàm, bịt mũi bên đối diện người bệnh, há mồm và xì mũi liên tục. Sau đó, rút kim và đặt vào khe mũi dưới một miến bông vô khuẩn để ép và chống chảy máu. Nếu lỗ thông mũi xoang bị tắc phải chọc thêm kim thứ 2 để dẫn lưu dịch mủ.

• Phản ứng với thuốc tê: Người bệnh choáng váng, buồn nôn, mặt tái... nặng hơn là ngừng tim, ngừng thở,... Trường hợp này cần cho bệnh nhân nằm đầu thấp, thở oxy, tiêm trợ tim, trợ lực.
• Chọc kim đi lên mặt trước của xoang lên vùng má thì cần chọc lại.
• Kim xuyên qua 2 lớp của thành xoang ra vùng má hoặc dưới hố chân bướm hàm thì cần bơm nước phồng ra má hoặc góc hàm rồi rút kim ra và chườm nóng, dùng kháng sinh.