'Đuối nước khô' là gì và vì sao lại nguy hiểm?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Toán - Bác sĩ Hồi sức cấp cứu - Khoa Hồi sức Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ Phạm Ngọc Toán có nhiều kinh nghiệm trong điều trị Hồi sức – Cấp cứu.

Các chuyên gia y tế định nghĩa ĐUỐI NƯỚC là tình trạng khó thở sau khi bị nước vào đường thở. Đôi khi điều đó xảy ra trong khi bơi hoặc tắm hoặc đơn giản hơn là chỉ bị chất lỏng vào miệng họng. Nếu không được trợ giúp trong tình huống khó thở cấp cứu, có thể diễn tiến đến tử vong.

Bạn có thể đã nghe nói về thuật ngữ “CHẾT ĐUỐI KHÔ” VÀ “CHẾT ĐUỐI THỨ CẤP”. Đó không thực sự là thuật ngữ y tế. Nhưng chúng chỉ ra những biến chứng hiếm gặp mà bạn nên biết và phổ biến hơn ở trẻ em. Với tình huống CHẾT ĐUỐI KHÔ, nước không bao giờ vào đến phổi. Thay vào đó, hít thở trong nước khiến dây thanh quản của trẻ co thắt và đóng lại dẫn đến khó thở. Những dấu hiệu đó sẽ biểu hiện triệu chứng ngay lập tức như trong tình huống hóc dị vật vào đường thở.

“Chết đuối thứ cấp” là một thuật ngữ khác mà mọi người sử dụng để mô tả một biến chứng đuối nước khác. Nó xảy ra nếu nước vào phổi, gây kích ứng niêm mạc phổi và chất lỏng có thể tích tụ, gây ra tình trạng gọi là phù phổi. Bạn có thể nhận thấy con mình khó thở ngay lập tức và tình trạng này có thể trở nên tồi tệ hơn trong 24 giờ tiếp theo.

Cả hai tình huống đều rất hiếm. Bác sĩ nhi khoa James Orlowski của Bệnh viện Tampa cho biết chúng chỉ chiếm 1% -2% tổng số vụ chết đuối.

Do trẻ còn quá nhỏ và không thể biết được cơ thể mình đang diễn ra như thế nào, vì vậy, trong vòng 1 giờ sau khi trẻ ra khỏi khu vực có nước, bạn nên quan sát kỹ các biểu hiện của trẻ xem có xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng của đuối nước khô hay không. Khi bị đuối nước khô, trẻ thường có các triệu chứng sau đây:

• Thanh quản bị co thắt
• Ho
• Tức ngực
• Chóng mặt
• Khó thở
• Cơ thể vô cùng mệt mỏi
• Buồn ngủ
• Choáng váng
• Cảm thấy khó khăn khi nói chuyện
• Người trong trạng thái mơ màng, không tỉnh táo
• Xuất hiện bọt ở miệng hoặc mũi
• Thay đổi hành vi, chẳng hạn như cáu kỉnh hoặc giảm năng lượng do não không nhận đủ oxy

Khi phát hiện ra bất cứ điều gì bất thường kể từ khi trẻ ra khỏi khu vực có nước, bạn hãy nhờ đến sự trợ giúp của y tế ngay lập tức, bởi đây là một tình trạng khẩn cấp, cần phải cấp cứu kịp thời. Mặc dù, trong một số trường hợp nhất định, các dấu hiệu và triệu chứng của đuối nước khô có thể tự biến mất, tuy nhiên, không vì thế mà lơ là, chủ quan; điều quan trọng là cha mẹ nên kiểm tra và quan sát chặt chẽ các biểu hiện của con trong vòng 24 giờ để tránh xảy ra các tình huống đáng tiếc.

Khi các triệu chứng không có dấu hiệu biến mất mà diễn tiến theo chiều hướng xấu đi, bạn hãy giúp con giữ bình tĩnh và sau đó đưa con đến phòng cấp cứu ngay lập tức. Tại đây, bác sĩ sẽ cho trẻ chụp X-quang ngực và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán khác nhằm kiểm tra đường thở, nhịp tim, nồng độ oxy và nhiệt độ cơ thể của trẻ.

Nếu các chức năng duy trì sự sống của cơ thể đang dần trở lại bình thường, trẻ sẽ tiếp tục được theo dõi tại bệnh viện trong vòng 4 đến 6 giờ trước khi hoàn toàn ổn định.

Với phương châm: “An toàn là trên hết”, các bậc phụ huynh có con nhỏ nên lưu ý những điều sau đây để giúp phòng ngừa và hạn chế nguy cơ đuối nước khô của trẻ:

• Luôn quan sát và theo dõi chặt chẽ khi trẻ đang ở khu vực có nước
• Tuyệt đối không được để trẻ bơi hoặc tắm một mình
• Chỉ cho phép trẻ được bơi trong khu vực có nhân viên cứu hộ
• Trang bị thêm các đồ cứu hộ như áo phao cho cả bản thân và trẻ nhỏ khi đi qua sông nước
• Cho con theo học thêm các lớp kỹ năng giúp an toàn dưới nước hoặc phụ huynh có thể tham gia các chương trình hướng dẫn đảm bảo an toàn cho trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi khi tiếp xúc với khu vực có nước.
• Nếu gia đình bạn có trẻ nhỏ, nên xây rào chắn ở khu vực có hồ bơi tại nhà để tránh trẻ bị đuối nước ướt hoặc đuối nước khô.
• Tham gia các lớp dạy sơ cứu đuối nước, ví dụ như hồi sức tim phổi

Biện pháp phòng tránh đuối nước khô và đuối nước ướt là các bậc cha mẹ không nên để con đến các khu vực ao hồ, sông suối hoặc để con chơi một mình kể cả khi con đã biết bơi cha mẹ cũng không nên chủ quan. Nên tham gia các lớp sơ cứu để thực hiện ngay khi cần. Trong tình huống nguy hiểm, cha mẹ hoặc người thân cần sơ cứu trẻ bị đuối nước đúng cách và nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được các bác sĩ xử trí kịp thời.

Khoa Cấp cứu tại hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ tiếp nhận các trường hợp đuối nước cũng như những tình huống cấp cứu nguy hiểm khác. Với đội ngũ bác sĩ cấp cứu giàu kinh nghiệm, phối hợp đa chuyên khoa cùng trang thiết bị hiện đại, cơ sở vật chất vượt trội, dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, Vinmec đã xử trí thành công nhiều trường hợp cấp cứu nghiêm trọng liên quan đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim cấp,...

Nguồn tham khảo: webmd.com