Hệ thống Filmarray - Công nghệ hiện đại

Bài viết bởi Bác sĩ nội trú, Bác sĩ Nguyễn Thị Thúy Hằng - Bác sĩ Xét nghiệm Vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Hệ thống Filmarray là một hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lý kỹ thuật real-time PCR nên có độ nhạy và độ đặc hiệu tương đương. Tuy nhiên, về tổng công suất thì hệ thống FilmArray không bằng phương pháp PCR thông thường do mỗi lần chỉ có thể xử lý một mẫu duy nhất tại một thời điểm.

Hiện nay, dưới sự phát triển của khoa học công nghệ, các ứng dụng công nghệ cho phương pháp chẩn đoán trong phòng xét nghiệm cũng ngày càng được phát triển. Rất nhiều phòng xét nghiệm đang sử dụng kỹ thuật xét nghiệm PCR (polymerase chain reaction), đây là một kỹ thuật có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, giúp chẩn đoán nhanh các tác nhân gây bệnh (trong vòng 4-8h). Tuy nhiên, việc áp dụng kỹ thuật này đòi hỏi nhiều công đoạn và phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố kỹ năng của con người như tách chiết, pha mix, chạy máy...

Trong một vài năm trở lại đây, các công ty đã phát triển hệ thống FilmArray PCR. Đây là một hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lý kỹ thuật real-time PCR nên có độ nhạy và độ đặc hiệu tương đương với kỹ thuật xét nghiệm PCR này.

Việc sử dụng hệ thống này có rất nhiều ưu điểm so với phương pháp real time PCR:

• Thứ nhất, đây là hệ thống khép kín được tích hợp hoàn toàn giúp giảm thiểu các mối lo ngại về ô nhiễm trong khi cung cấp khả năng tự động hóa hoàn toàn từ tách chiết mẫu đến kết quả;
• Thứ hai, rút ngắn thời gian trả kết quả, hệ thống làm việc nhanh chóng, chính xác với từng mẫu bệnh phẩm, thay vì kết quả có sau 4-8h như phương pháp PCR thông thường, với hệ thống FilmArray, kết quả có sau chỉ trong hơn 1h từ khi nhập mẫu bệnh phẩm vào máy;
• Thứ ba, nhờ tích hợp các vi sinh vật vào một panel, hệ thống FilmArray cũng đồng thời sau hơn 1h cho kết quả chẩn đoán nhiều vi sinh vật (bao gồm cả vi khuẩn, vi rút, nấm và ký sinh trùng). Tùy theo thiết kế panel mà số lượng vi sinh vật khác nhau (có thể phát hiện từ 14-34 mầm bệnh), tuy nhiên so với phương pháp xét nghiệm PCR đa mồi thông thường, số lượng vi sinh vật trong một panel của hệ thống FilmArray thường nhiều hơn gấp 3-4 lần. Do đó, thay vì chạy 3-4 lần các panel đơn lẻ với phương pháp real-time PCR, ta chỉ cần chạy một lần với hệ thống này.

Mặc dù, thời gian chạy của một mẫu bệnh phẩm riêng lẻ rất nhanh, tuy nhiên về tổng công suất thì hệ thống FilmArray không bằng phương pháp xét nghiệm PCR thông thường do mỗi lần chỉ có thể xử lý một mẫu duy nhất tại một thời điểm. Để khắc phục nhược điểm này, cần bổ sung các module chạy tùy theo nhu cầu của phòng xét nghiệm.

Tóm lại, mặc dù công suất tổng thể không cao, nhưng hệ thống FilmArray là một hệ thống tiên tiến, giúp chẩn đoán nhanh, chính xác, đồng thời nhiều loại vi sinh vật. Hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đã triển khai hệ thống FilmArray với một số panel trong vòng 60 phát phát hiện đồng thời nhiều mầm bệnh vi khuẩn, vi rút, nấm, vi khuẩn kháng thuốc như panel phát hiện 37 mầm bệnh gây nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới; panel phát hiện 14 mầm bệnh gây viêm màng não, panel phát hiện 22 mầm bệnh gây viêm đường tiêu hóa...