Vai trò của siêu âm mắt trong chẩn đoán các bệnh lý nhãn khoa

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thị Hậu - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh bao gồm cộng hưởng từ, CLVT và siêu âm.

Cũng như các kỹ thuật siêu âm khác, siêu âm mắt sẽ cho biết chính xác tình trạng mắt, từ đó giúp bác sĩ xác định nguyên nhân các bệnh lý nhãn khoa đưa ra phương hướng điều trị phù hợp. Những trường hợp được chỉ định siêu âm mắt khi bị chấn thương mắt hoặc mắc các bệnh lý về mắt mà không rõ nguyên nhân.

Siêu âm mắt và siêu âm hốc mắt là kỹ thuật sử dụng sóng âm thanh có tần số cao nhằm ghi lại và tái tạo hình ảnh chi tiết cấu tạo mắt và hốc mắt. Qua hình ảnh thu được, bác sĩ có thể quan sát chi tiết cấu trúc bên trong mắt, kết hợp với khám mắt bên ngoài để đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh lý.

Siêu âm mắt có thể giúp xác định các bệnh lý như:

• Có dị vật trong mắt
• Chấn thương đụng dập
• Vẩn đục dịch kính
• Bong võng mạc
• Có khối u hoặc sự tăng sinh tế bào trong mắt
• Tăng nhãn áp
• Đục thủy tinh thể...

Siêu âm mắt còn được sử dụng để đo độ dày và mức độ khối u, ung thư mắt để xác định liệu pháp điều trị phù hợp.

Khi bệnh nhân gặp phải các vấn đề về mắt hoặc bị chấn thương ở vùng mắt, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm mắt để chẩn đoán tình trạng bệnh và nguyên nhân gây bệnh. Cụ thể:

• Đau nhức mắt, xuất hiện khối u ở mắt
• Có dị vật bay vào mắt mà không thể lấy ra được một cách an toàn: Côn trùng, bụi bẩn, lông mi...
• Đục thủy tinh thể: Tầm nhìn bị các đám mây mờ trong mắt che khuất
• Thường xuyên đau mắt, lặp đi lặp lại, đau mắt kéo dài không rõ nguyên nhân.

Quy trình siêu âm mắt gồm 2 phần là: Siêu âm mắt và siêu âm hốc mắt. A - scan sẽ giúp đo kích thước mắt. B - scan giúp kiểm tra không gian bên trong mắt. Toàn bộ quy trình siêu âm mắt kết hợp A - scan và B - scan sẽ mất khoảng 15 - 30 phút.

Bệnh nhân ngồi thẳng trên ghế, cằm đặt lên thiết bị đo, nhìn thẳng phía trước. Đầu dò siêu âm được bôi gel chuyên dụng, đặt lên phần trước của mắt để quét. Đo kích thước mắt giúp xác định cấy ghép thấu kính chính xác trong phẫu thuật đục thủy tinh thể.

B - scan giúp chẩn đoán tình trạng bong võng mạc, khối u trong mắt... Bệnh nhân được yêu cầu nhắm mắt. Bác sĩ sẽ bôi gel chuyên dụng lên mí mắt. Bệnh nhân sẽ di chuyển nhãn cầu theo hướng dẫn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ đặt đầu dò vào mí mắt để tiến hành quét.

• Siêu âm mắt là kỹ thuật khá đơn giản, người bệnh không cần phải chuẩn bị gì. Kỹ thuật siêu âm mắt, siêu âm hốc mắt cũng an toàn và không gây đau đớn. Bệnh nhân nên sử dụng thuốc nhỏ mắt trước, trong và sau khi siêu âm để làm sạch mắt, giúp mắt được thư giãn.
• Sau khi siêu âm mắt khoảng 30 phút tầm nhìn mới có thể trở lại bình thường. Do đó, bệnh nhân siêu âm mắt được khuyến cáo nên đến bệnh viện với người thân hoặc ở lại ít nhất 30 phút mới có thể lái xe.
• Lưu ý không nên dụi mắt cho đến khi hết tác dụng của thuốc tê để tránh làm trầy xước giác mạc.