Viêm, nang màng nhện là gì?

Viêm, nang màng nhện là các bệnh lý tương đối hiếm gặp. Bệnh có thể gây tăng áp lực nội sọ, động kinh, hôn mê, co giật, thay đổi hành vi, mất thăng bằng, suy giảm nhận thức,...

Viêm màng nhện xảy ra do nhiễm khuẩn toàn thân hoặc ổ nhiễm khuẩn (viêm tai, viêm xoang), chấn thương, khối u, xuất huyết màng não,... hoặc dị vật. Viêm màng nhện có thể gây tăng áp suất màng não tủy tại chỗ, hình thành các nang hoặc các đám xơ hóa dày.

Các thể viêm màng nhện theo vị trí:

• Viêm màng nhện vùng trán: Gây liệt nửa người, xuất hiện các cơn co giật và không có áp lực khác của tăng áp lực nội sọ;
• Viêm màng nhện ở hố não sau: Gây hội chứng chèn ép tủy, dịch não tủy có phân ly albumin - tế bào. Khi chụp tủy có thể thấy hình ảnh điển hình là có đám mờ hình chuỗi tràng hạt. Đôi khi, chỉ có thể chẩn đoán được chính xác khi thực hiện phẫu thuật;
• Viêm màng nhện vùng chéo thị giác: Gây giảm thị lực, trường nhìn bị thu hẹp đồng tâm, có ám điểm trung tâm. Đôi khi người bệnh bị phù gai thị tiến triển dẫn tới teo dây thần kinh thị giác. Số ít người có triệu chứng u tuyến yên;
• Viêm màng nhện vùng thắt lưng gây dính: Do can thiệp phẫu thuật thoát vị đĩa đệm nhiều lần, tiêm thuốc cản quang hoặc thuốc vào ống tủy nhiều lần. Bệnh nhân bị đau thắt lưng và có hội chứng đuôi ngựa. Điều trị bằng phẫu thuật tháo chỗ dính hoặc tiêm corticoid không đạt được hiệu quả như mong muốn.

Nang màng nhện là một nang nước nằm trong tủy sống hoặc não, có chứa dịch não tủy, có thể thông thương với khoang dưới nhện hoặc không. Nang màng nhện thường do bẩm sinh, xuất phát từ quá trình phân tách màng nhện khi còn là bào thai. Nang màng nhện thường là dạng tổn thương lành tính. Chỉ có khoảng 1 - 5% số ca nang màng nhện có liên quan tới chấn thương hoặc nhiễm trùng.

Có trên 50% các trường hợp có nang màng nhện khu trú ở hố sọ giữa. Ngoài ra, nang màng nhện còn có thể phân bố ở góc cầu - tiểu não, vùng trên yên, hố sau hoặc ống sống. Nang được giới hạn bởi 2 lớp màng trong và màng ngoài (tạo thành từ các lá của tế bào màng nhện, tế bào màng ống nội tủy, tế bào thần kinh đệm khác,...).

Nang màng nhện là một bệnh lý hiếm gặp, chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 1% các khối choán chỗ trong sọ. Tỷ lệ trai/gái mắc bệnh là 4/1, chủ yếu có nang bên trái. Triệu chứng của nang màng nhện phụ thuộc chủ yếu vào vị trí và kích thước của nang. Chủ yếu là các triệu chứng lâm sàng sau:

• Tăng áp lực nội sọ: Bệnh nhân bị đau đầu, buồn nôn và nôn ói, chóng mặt,...;
• Nang màng nhện gia tăng về kích thước gây các triệu chứng chèn ép dây thần kinh sọ, não hoặc tủy sống;
• Động kinh;
• Tiến triển lâm sàng xấu đi đột ngột do vỡ nang màng nhện hoặc chảy máu vào trong nang (hay khoang dưới màng cứng);
• Nếu nang màng nhện ở gần khu vực hố giữa của não, bệnh nhân có thể bị hôn mê, co giật, rối loạn thính giác và thị giác, thay đổi hành vi, chậm phát triển, không có khả năng kiểm soát vận động, suy giảm nhận thức, mất thăng bằng,...

Các phương pháp được sử dụng để chẩn đoán nang màng nhện gồm:

• Chẩn đoán nang màng nhện dựa trên các triệu chứng lâm sàng;
• Các xét nghiệm: Công thức máu, đường máu, chức năng gan - thận, điện giải đồ,...;
• Xét nghiệm dịch não tủy;
• Chụp MRI cột sống lưng.

Về phương pháp điều trị, nếu nang màng nhện không có triệu chứng hoặc biến chứng thì có thể không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi định kỳ diễn tiến của nang để can thiệp khi cần thiết. Hiện không có thuốc điều trị teo nang mà chỉ có thể phẫu thuật cắt bỏ nang. Tùy vị trí, kích thước của nang màng nhện mà có thể thực hiện phẫu thuật hoặc không cần phẫu thuật. Cũng có thể không phẫu thuật được mà chỉ can thiệp mở các u nang để chất lỏng chảy ra, trộn với dịch não tủy.

Chẩn đoán viêm, nang màng nhện kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra hướng điều trị thích hợp cho bệnh nhân, giúp bảo vệ sức khỏe người bệnh tốt hơn.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ , hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại. Bệnh viện cung cấp dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp, không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi lựa chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.