Theo dõi nhịp tim thai trong khi chuyển dạ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Hiên - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang

Theo dõi nhịp tim thai phải được tiến hành một cách chặt chẽ trước và trong khi chuyển dạ, qua đó phát hiện bất kỳ tình huống bất thường nào để xử trí kịp thời, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Là quá trình kiểm tra sức khỏe của thai nhi trong khi chuyển dạ và khi sinh bằng thiết bị theo dõi nhịp tim thai nhi đặc biệt.

Theo dõi nhịp tim thai có thể hỗ trợ phát hiện những thay đổi bất thường trong nhịp tim khi chuyển dạ, từ đó đưa ra phương án điều trị. Theo dõi nhịp tim thai cũng là một cách phòng tránh việc phải điều trị những vấn đề phát sinh không đáng có. Nếu như không có vấn đề gì khác, nhịp tim thai nhi khỏe mạnh chính là một chỉ số chứng minh tính an toàn của việc tiếp tục quá trình chuyển dạ.

Có hai phương pháp theo dõi nhịp tim thai trong thời gian chuyển dạ:

1. Phương pháp nghe tim thai: Bác sĩ sẽ đặt thiết bị nghe lên bụng người mẹ sau mỗi chu kỳ nhất định.
2. Theo dõi bằng monitor: Sử dụng công cụ monitor để ghi lại liên lục nhịp tim của thai nhi và các cơn gò tử cung trong khi chuyển dạ.

Tùy thuộc một số yếu tố như nội quy, chính sách bệnh viện, đánh giá rủi ro, tình trạng chuyển dạ, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp theo dõi tim thai phù hợp. Nếu sản phụ không gặp biến chứng hay các yếu tố nguy cơ trong chuyển dạ, có thể lựa chọn bất kỳ một trong hai phương pháp theo dõi kể trên.

Phương pháp nghe tim thai

Bác sĩ sẽ đặt một ống nghe hoặc một đầu dò siêu âm Doppler lên bụng của sản phụ để nghe tim của bé tại mỗi thời điểm nhất định. Đối với sản phụ có yếu tố nguy cơ gặp phải bất thường trong quá trình chuyển dạ, hoặc sản phụ gặp vấn đề trong quá trình chuyển dạ, tim thai sẽ được theo dõi và ghi lại với tần suất dày hơn.

Phương pháp theo dõi tim thai bằng monitor

Trong monitor theo dõi tim thai, nhân viên y tế sẽ sử dụng thiết bị đặc biệt để đánh giá sự phản hồi của nhịp tim thai nhi tới cơn co tử cung. Thông số này được monitor liên tục ghi nhận trên giấy. Sau mỗi thời điểm nhất định, các bác sĩ và nữ hộ sinh sẽ kiểm tra thông tin trên giấy. Tần suất kiểm tra sẽ dày hơn nếu có bất kỳ vấn đề gì phát sinh.

Phương pháp theo dõi tim thai bằng monitor có thể được thực hiện từ bên ngoài, bên trong, hoặc cả hai. Trong quá trình theo dõi, bà bầu cần nằm trên giường, tuy nhiên có thể tìm cho mình tư thế thoải mái nhất.

• Phương pháp theo dõi bên ngoài

Với phương pháp này, sẽ có hai đai quấn quanh bụng sản phụ, trong đó một đai sử dụng đầu dò siêu âm Doppler để theo dõi nhịp tim thai, đai còn lại dùng để theo dõi độ dài từng cơn và khoảng thời gian giữa các cơn co tử cung.

• Phương pháp theo dõi bên trong

Một miếng dán điện cực được đặt lên thai nhi, tại điểm gần nhất với cổ tử cung, thường là da đầu, để ghi lại nhịp tim em bé. Cũng có thể đồng thời theo dõi cơn gò tử cung bằng một ống đo áp lực trong tử cung, được đưa vào tử cung qua đường âm đạo. Chỉ thực hiện được phương pháp theo dõi bên trong khi túi ối đã vỡ.

Không phải lúc nào nhịp tim thai bất thường cũng dẫn đến vấn đề đáng lo ngại. Nếu phát hiện nhịp tim bất thường, có thể bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm khác để đánh giá kỹ hơn tình trạng thai nhi.

Bất cứ khi nào phát sinh nhịp tim thai nhi bất thường, đầu tiên bác sĩ sẽ tìm ra nguyên nhân, cũng như đưa ra phương hướng xử trí kịp thời để luôn cung cấp đủ oxy cho bé, ví dụ như yêu cầu sản phụ đổi tư thế nằm, ngồi. Nếu các phương án thực hiện không hiệu quả, hoặc kết quả xét nghiệm chỉ ra vấn đề thai nhi, có thể các bác sĩ sẽ quyết định đưa thai nhi ra ngoài ngay lập tức bằng phương pháp sinh mổ, hoặc lấy thai bằng kẹp hoặc máy hút chân không.

Bài viết tham khảo nguồn: Acog.org