Thuốc kháng sinh tại chỗ điều trị bệnh quanh răng

1. Tổng quan:

1.1. KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN NHÂN CỦA BỆNH QUANH RĂNG:

Bệnh quanh răng là một bệnh lý răng miệng phổ biến, xảy ra tổn thương viêm nhiễm ở các tổ chức quanh răng bao gồm lợi, dây chằng quanh răng, xương ổ răng và cement răng. Nguyên nhân của bệnh này thường là do sự tích tụ của vi khuẩn trong mảng bám răng và cao răng, gây ra các phản ứng miễn dịch dẫn đến sự phân hủy và tạo thành các chất độc hại cho mô xung quanh. Bệnh quanh răng có thể gây đau, sưng, nướu chảy máu, và mất răng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

1.2. PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH QUANH RĂNG:

• Pha 1: Pha điều trị ban đầu
  Trong giai đoạn này, bác sĩ sẽ tập trung vào việc làm giảm nhanh chóng các triệu chứng như đau, sưng, nướu chảy máu và loại bỏ mảng bám răng tích tụ. Phương pháp điều trị có thể bao gồm lấy cao răng và làm nhẵn bề mặt chân răng, vệ sinh răng miệng đúng cách, sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ hoặc toàn thân.
• Pha 2: Pha điều trị phẫu thuật
  Nếu sau điều trị pha 1 tình trạng không cải thiện mà còn nặng hơn, bác sĩ điều trị chữa trị bệnh quanh răng bằng các thủ thuật phẫu thuật như nạo lợi, cắt lợi, phẫu thuật tái sinh mô,.....
• Pha 3: Pha điều trị duy trì
  Sau khi điều trị có kết quả tốt hơn, bệnh nhân cần duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách và định kỳ đi khám nha khoa để ngăn ngừa tái phát bệnh. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân về cách chăm sóc răng miệng và cách ăn uống hợp lý để giữ cho răng và nướu khỏe mạnh. Ngoài ra, các phương pháp chữa trị khác như sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ và lấy cao răng định kì cũng có thể được sử dụng như một phương pháp phòng ngừa và duy trì sau điều trị.

2.1. THUỐC KHÁNG SINH TẠI CHỖ LÀ GÌ?

Trong điều trị quanh răng, thuốc kháng sinh tại chỗ (local antibiotics) có thể được sử dụng để giảm viêm và điều trị nhiễm trùng xung quanh răng.

Thuốc kháng sinh tại chỗ là loại thuốc được sử dụng trực tiếp tại chỗ nhiễm trùng để giảm viêm và tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.

2.2. CÁC LOẠI THUỐC KHÁNG SINH TẠI CHỖ ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ QUANH RĂNG:

Các loại thuốc kháng sinh tại chỗ được sử dụng phổ biến trong điều trị quanh răng bao gồm:

• Chlorhexidine: thuốc kháng sinh diệt khuẩn phổ rộng bao gồm vi khuẩn gram dương, âm, nấm và virus, cơ chế tác động bằng cách phá hủy màng tế bào vi khuẩn, có hiệu quả tốt trong việc tiêu diệt vi khuẩn, điều trị bệnh quanh răng. Chlorhexidine có thể sử dụng dưới dạng dung dịch nước xúc miệng, kem bôi, dung dịch xịt hoặc vecni giúp ngăn ngừa sâu răng và giảm viêm lợi.
• Metronidazole: thuốc kháng sinh diệt khuẩn bằng cách ngăn cản tổng hợp acid nucleic , được sử dụng phổ biến trong răng hàm mặt để điều trị các trường hợp nhiễm trùng răng miệng.
• Tetracycline: thuốc kháng sinh kìm khuẩn bằng cách ngăn cản sự tổng hợp protein của vi khuẩn có hiệu quả trong việc tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh đặc biệt là xoắn khuẩn. Có nhiều chế phẩm bao gồm dạng bột, nước, kem, sợi chỉ tiêu hoặc không tiêu tẩm thuốc.
• Providone – iodine: thuốc kháng sinh diệt khuẩn nhờ các nhóm hóa học SH-, OH-, NH-, phổ rộng bao gồm các vi khuẩn gram âm, dương, nấm, virus, trực khuẩn và cả sinh vật đơn bào. Tuy nhiên có thể gặp các tác dụng phụ như làm đổi màu răng, ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp khi sử dụng nồng độ cao và thường xuyên kéo dài.

2.3. CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA THUỐC KHÁNG SINH TẠI CHỖ:

Thuốc kháng sinh tại chỗ thường hoạt động bằng cách tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Chlorhexidine có khả năng làm giảm số lượng vi khuẩn trong khoảng thời gian dài, trong khi metronidazole và tetracycline có khả năng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn bằng cách ức chế quá trình sinh sản của chúng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ cần được thực hiện đúng cách để tránh tác dụng phụ và giảm nguy cơ kháng thuốc.

3. Các lưu ý khi sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ trong điều trị quanh răng:

• Sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa nha khoa:
  Việc sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ trong điều trị quanh răng cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa nha khoa. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng nhiễm trùng và chọn loại thuốc kháng sinh phù hợp để điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng được chỉ định bởi bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tác dụng phụ.
• Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh tại chỗ:
  Thuốc kháng sinh tại chỗ khá an toàn, ít gây ra các tác dụng phụ như kháng sinh toàn thân. Tuy nhiên cùng có thể gặp một số tình trạng hiếm gặp như dị ứng thuốc, ảnh hưởng đến đường tiêu hóa hay nhờn thuốc vùng quanh răng.
• Nguy cơ kháng thuốc khi sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng không đúng cách:
  Việc sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng không đúng cách thuốc kháng sinh tại chỗ trong điều trị quanh răng có thể dẫn đến nguy cơ kháng thuốc. Vi khuẩn có thể phát triển kháng thuốc và trở nên khó điều trị hơn, đồng thời làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tái phát bệnh. Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng được chỉ định bởi bác sĩ và không nên sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng khi không cần thiết.

4. Kết luận:

Thuốc kháng sinh tại chỗ là một phương pháp điều trị hiệu quả trong việc giảm nhiễm trùng và ngăn ngừa tái phát bệnh quanh răng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ cần phải được thực hiện đúng cách và theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa nha khoa để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tác dụng phụ. Bệnh nhân cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng được chỉ định bởi bác sĩ và không nên sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng khi không cần thiết để tránh nguy cơ kháng thuốc. Việc duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách và định kỳ đi khám nha khoa cũng là một phương pháp quan trọng để ngăn ngừa bệnh quanh răng tái phát.