Hình ảnh thể hiện các triệu chứng bất thường của tuyến giáp: Mệt mỏi, tăng cân, rụng tóc, và nhiều hơn nữa

Bệnh nhân có nhiều bất thường về chức năng hoặc cấu trúc tuyến giáp đến cơ sở y tế để thăm khám và chăm sóc y tế vì nhiều lý do và thường do tác động sinh lý của nồng độ hormone tuyến giáp tăng hoặc giảm trong huyết tương (cường giáp hoặc suy giáp, tương ứng). Những biểu hiện bất thường này của tuyến giáp thường là mệt mỏi, tăng cân, rụng tóc, hoặc nhiều hơn nữa.

Các bệnh lý tuyến giáp xảy ra khi tuyến giáp (một tuyến nhỏ hình bướm phía trước cổ) rối loạn trong quá trình sản xuất các loại hormone phục vụ cơ thể. Khi bệnh nhân gặp phải một số triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, da, tóc thay đổi bất thường, khàn tiếng hoặc cảm giác đau khi nói, nuốt... họ sẽ được chỉ định khám thực thể và thực hiện xét nghiệm máu. Nếu các xét nghiệm chỉ ra những điểm bất thường của tuyến giáp bệnh nhân sẽ được chỉ định làm một số xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp X-quang,... để đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng tuyến giáp. Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của tuyến giáp và nguyên nhân gây ra nó.

Tuyến giáp có 2 thùy trái và phải được liên kết với nhau bởi một lớp mô mỏng gọi là isthmus. Tuyến giáp sử dụng iot được hấp thụ từ các thực phẩm hàng ngày để sản xuất hormone giúp cơ thể điều chỉnh và kiểm soát việc sử dụng năng lượng. Gần như mọi cơ quan trong cơ thể đều bị ảnh hưởng bởi chức năng của tuyến giáp.

Tuyến yên và vùng dưới đồi thuộc não kiểm soát tốc độ sản xuất và giải phóng các hormon tuyến giáp bao gồm thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3) do T4 chuyển hóa thành. Cả 2 loại hormone này lưu thông trong máu và giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Lượng T4 tuyến giáp sản xuất được kiểm soát bằng một loại hormone có tên là TSH do tuyến yên giải phóng. Tùy thuộc vào lượng T4 trong cơ thể mà tuyến yên sẽ giải phóng ra nhiều hay ít TSH để cân bằng nồng độ T4.

Các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp xảy ra khi tuyến giáp hoạt động không bình thường, sản xuất quá nhiều hoặc quá ít hormone T4. Có 3 loại bệnh lý tuyến giáp chính thường gặp:

• Suy giáp: Là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém. Suy giáp xảy ra khi tuyến giáp không sản xuất đủ T4 do chính những rối loạn xảy ra bên trong nó hoặc do tuyến yên không cung cấp đủ lượng hormone TSH. Gần 5% dân số trên toàn thế giới mắc phải tình trạng suy giáp, chủ yếu ở phụ nữ. Các triệu chứng của suy giáp bao gồm: Nồng độ cholesterol trong máu cao, thường xuyên lo lắng, mệt mỏi, rụng tóc, suy giảm trí nhớ, da niêm mạc khô, táo bón...
• Cường giáp: Tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất T4 nhiều hơn mức nhu cầu của cơ thể. Tương tự như suy giáp, cường giáp có thể xảy ra do những nguyên nhân từ chính bản thân tuyến giáp, do tuyến yên hoặc do vùng dưới đồi. Cường giáp không quá phổ biến. Những bệnh nhân mắc hội chứng này thường có một số biểu hiện như: Thường xuyên bồn chồn, lo lắng, dễ bị kích động, sút cân, tim đập nhanh, đổ nhiều mồ hôi, đi tiểu thường xuyên.... Bướu cổ là triệu chứng đặc thù của cường tuyến giáp, nếu không được điều trị có thể dẫn đến những tình trạng nguy kịch như tăng huyết áp, suy tim hoặc thậm chí tử vong.
• Ung thư tuyến giáp: Ung thư xảy ra khi các tế bào tuyến giáp thay đổi và nhân lên một cách bất thường hình thành các khối u. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, các tế bào ung thư có thể xâm nhập vào các hạch bạch huyết, mô xung quanh hoặc theo máu di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể. Hiện nay ung thư tuyến giáp đang có xu hướng gia tăng và trẻ hóa. Tuy hầu hết các trường hợp ung thư tuyến giáp có thể điều trị khỏi tuy nhiên để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài, việc thực hiện các biện pháp nhằm phòng chống ung thư tuyến giáp là rất cần thiết.

Sau đây là những hình ảnh về triệu chứng bất thường của tuyến giáp thường gặp:

Thay đổi cân nặng: Tăng hoặc giảm cân có thể là dấu hiệu của những bất thường xảy ra đối với tuyến giáp. Nồng độ hormone tuyến giáp thấp gây tăng cân trong khi nồng độ hormone quá cao có thể dẫn đến tình trạng sụt cân. Suy giáp thường phổ biến hơn so với cường giáp.

Xuất hiện các hạch ở cổ: Bướu cổ là tình trạng điển hình của các bệnh lý về tuyến giáp. Như trên hình, một vết hạch xuất hiện và lớn dần ở phần cổ phía trước. Bướu cổ có thể gặp phải trong cả hội chứng suy giáp cũng như cường giáp, thậm chí là trong trường hợp ung thư tuyến giáp.

Sự thay đổi nhịp tim, nhịp mạch: Các hormone được sản xuất và giải phóng ra từ tuyến giáp ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể bao gồm cả hệ thống tim mạch. Suy giáp có thể khiến tim đập chậm hơn trong khi cường giáp khiến nhịp tim tăng cao, đi kèm với đó là tình trạng tăng huyết áp.

Thay đổi cảm xúc: Rối loạn tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của người bệnh. Suy giáp dẫn đến một số tình trạng như trầm cảm, mệt mỏi kéo dài trong khi cường giáp được chứng minh là có liên quan đến các rối loạn giấc ngủ, cảm giác khó chịu, lo lắng và bồn chồn.

Tóc dễ gãy rụng: Rụng tóc là một trong những triệu chứng phổ biến của các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp. Cả hội chứng suy giáp và cường giáp đều có thể khiến bệnh nhân rụng tóc. Tuy nhiên tóc có thể mọc trở lại bình thường sau khi được điều trị.

Thay đổi nhiệt độ cơ thể: Tuyến giáp góp phần điều hòa nhiệt độ cơ thể vì thế những người suy giáp thường cảm thấy lạnh trong khi những bệnh nhân cường giáp có xu hướng đổ nhiều mồ hôi cũng như luôn cảm thấy nóng.

Các triệu chứng khác của bệnh lý tuyến giáp:

• Các triệu chứng khác của suy giáp có thể gặp phải là táo bón, thay bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt (đối với nữ giới), da niêm mạc khô, móng giòn, dễ gãy, xuất hiện tình trạng đau nhức và tê ở ngón tay,...
• Các triệu chứng và dấu hiệu khác của cường giáp bao gồm: Thị lực suy giảm, dễ mắc tiêu chảy, thay đổi bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt (đối với nữ giới), run tay, cơ yếu và hạn chế vận động,...

Các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp có thể phân làm 3 loại chính: Suy giáp, cường giáp và ung thư tuyến giáp. Ngày nay, các bệnh lý tuyến giáp đang có xu hướng gia tăng ở cả hai giới cũng như các nhóm tuổi khác nhau. Các chuyên gia về sức khỏe cũng đưa ra lời khuyên nếu xuất hiện một trong các triệu chứng như táo bón, thay đổi cân nặng bất thường, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, lo âu,... bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán sớm các bệnh lý về tuyến giáp đặc biệt là ung thư để có hướng điều trị kịp thời.