Những điều cần biết về tiêm phòng bà bầu

Bài viết được thực hiện bởi bác sĩ khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Trong thời gian mang thai, hệ miễn dịch của bà bầu yếu hơn bình thường. Điều này có nghĩa là bạn dễ bị nhiễm trùng có thể gây hại cho cả mẹ và bé. Tiêm phòng bà bầu - một trong những bước quan trọng trong thai kỳ có thể giúp bạn ngăn ngừa được các rủi ro trên.

Khi tiêm vào cơ thể, vắc-xin hoạt động bằng cách kích thích hệ miễn dịch để sản sinh kháng thể, tức là tạo kháng thể chủ động, giúp cơ thể có thể chống lại bệnh nhiễm trùng và ngăn không cho cơ thể bị bệnh. Tiêm chủng không chỉ bảo bản thân các mẹ mà còn giúp cho thai nhi phát triển tránh khỏi các rủi ro nhất định.

Tuy nhiên nhiều mẹ lại không biết rằng cơ thể họ không có “kháng thể cập nhật mới nhất” và dễ bị các bệnh có thể gây hại cho mẹ hoặc em bé trong bụng. Các mẹ bầu nên đi khám với bác sĩ để tìm ra loại vắc-xin nào họ có thể cần và liệu họ có nên tiêm phòng trong khi mang thai hay chờ cho đến sau khi con họ được sinh ra.

Tất cả các vắc-xin được kiểm tra an toàn dưới sự giám sát của tổ chức y tế có liên quan. Vắc-xin được kiểm tra độ tinh khiết, hiệu lực và độ an toàn, và được theo dõi sự an toàn của nó khi được sử dụng.

Một số người có thể bị dị ứng với một thành phần trong vắc-xin thì không nên tiêm trước khi tham khảo ý kiến bác sĩ có chuyên môn.

Tuy nhiên các mẹ đều nên tiêm phòng trước khi mang thai vì không phải tất cả các loại chủng vắc-xin này đều được khuyến cáo trong thời gian mang thai.

• Viêm gan siêu vi A: Sự an toàn của vắc-xin này chưa được xác định, vì vậy nó nên tránh trong khi mang thai. Phụ nữ có nguy cơ cao bị nhiễm siêu vi khuẩn này nên thảo luận với bác sĩ để được cân nhắc giữa nguy cơ và lợi ích.
• Bệnh sởi, quai bị và rubella(MMR): Nhiễm trùng Rubella trong khi mang thai có thể gây dị tật bẩm sinh nghiêm trọng nên trước khi mang bầu bạn nên đi khám để được tư vấn cụ thể. Bạn nên tiêm phòng vắc-xin này ít nhất 3 tháng khi mang thai.
• Thủy đậu (varicella): Nhiễm trùng thủy đậu trong thai kỳ có thể gây ra bệnh nặng cho bạn và thai nhi. Một xét nghiệm máu đơn giản có thể xác định xem bạn có kháng thể hay chưa. Nếu các mẹ chưa có kháng thể, hãy đi tiêm phòng tại cơ sở y tế để có miễn dịch hoàn toàn. Bạn nên đợi sau ít nhất 3 tháng trước khi lên kế hoạch mang thai.
• Phế cầu khuẩn: Có thể bảo vệ cơ thể bạn tránh được các bệnh nghiêm trọng do bệnh phế cầu khuẩn. Đặc biệt khuyến cáo cho những người hút thuốc và những người có bệnh tim, phổi hoặc thận mãn tính hoặc tiểu đường.
• Tiêm chủng du lịch: Vắc-xin được yêu cầu khi đi du lịch đến các nước khác không phải lúc nào cũng được khuyến cáo trong khi mang thai. Đừng lên kế hoạch có em bé khi đi du lịch nhé!
• Tiêm phòng viêm gan B: Đây là một căn bệnh có khả năng lây lan qua đường máu và dịch cơ thể, khoảng trẻ 40% sinh ra từ các bà mẹ nhiễm HBV ở Hoa Kỳ sẽ phát triển nhiễm HBV mãn tính, khoảng một phần tư trong số đó sẽ tử vong vì bệnh gan mãn tính. . Do đó, trước khi có ý định mang thai, phụ nữ nên tiêm phòng viêm gan B ít nhất 4 tháng để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm
• Vắc-xin bại liệt uống (OPV) và Vắc-xin bại liệt tiêm (IPV): Không có chủng vi-rút sống (OPV) hoặc phiên bản vi-rút bất hoạt (IPV) của thuốc chủng này được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai.

Không phải tất cả các loại chủng vắc-xin này đều được khuyến cáo trong thời gian mang thai vì thế bạn cần nghe hướng dẫn từ bác sĩ giàu kinh nghiệm.

• Cúm: Vắc-xin này có thể phòng ngừa bệnh nặng ở người mẹ trong thai kỳ. Tất cả những phụ nữ mang thai (bất kỳ thời điểm nào) trong mùa cúm nên được tiêm phòng loại vắc-xin này. Nói chuyện với bác sĩ để xem liệu tiêm phòng bà bầu này có tích hợp cho bạn hay không.
• Uốn ván / Bạch hầu / Ho gà (Tdap): Cần phải tiêm phòng ho gà trong mỗi lần mang thai cuả bạn. Tdap được khuyến cáo trong thời gian mang thai, trong khoảng thời gian từ 27 đến 36 tuần tuổi thai, để bảo vệ em bé khỏi bị ho gà. Nếu không được tiêm phòng trong khi mang thai, Tdap nên được dùng ngay sau khi sinh em bé.

Một số vắc-xin, đặc biệt là vắc-xin sống, không nên dùng cho phụ nữ mang thai, vì chúng có thể gây hại cho em bé. (Một vắc-xin sống-virus được thực hiện bằng cách sử dụng các vi sinh vật sống). Một số vắc-xin có thể được dùng cho người mẹ trong quý thứ hai hoặc thứ ba của thai kỳ, trong khi những người khác chỉ nên dùng ít nhất 3 tháng trước hoặc ngay sau em bé được sinh ra.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra tối đa ba tuần sau khi tiêm phòng bà bầu. Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ và nhân viên y tế:

• Viêm gan A: Đau nhức và đỏ ở chỗ tiêm, nhức đầu, mệt mỏi, phản ứng dị ứng nghiêm trọng rất hiếm khi xảy ra.
• Viêm gan B : Đau nhức tại chỗ tiêm, sốt
• Cúm: Tấy đỏ và sưng tại chỗ tiêm có thể kéo dài đến hai ngày, sốt
• Uốn ván / Bạch hầu: Sốt nhẹ, đau nhức và sưng tại chỗ tiêm
• Sởi, Quai bị, rubella(MMR): Phát ban không lây nhiễm, sưng các tuyến ở cổ và má, đau và cứng khớp sau một đến hai tuần sau khi chủng ngừa
• Thủy đậu: Sốt, đau nhức hoặc tấy đỏ tại chỗ tiêm, phát ban hoặc các vết sưng nhỏ đến ba tuần sau khi chủng ngừa
• Phế cầu khuẩn: Sốt, đau tại chỗ tiêm
• Vắc-xin bại liệt bằng miệng (OPV ): Không
• Vắc-xin bại liệt bất hoạt (IPV): Đỏ, khó chịu tại chỗ tiêm.

Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau khi tiêm, hãy liên hệ ngay với bác sĩ và nhân viên y tế.

Mọi bà bầu đều biết rằng mẹ chia sẻ mọi thứ với con trong thời gian mang thai. Điều đó có nghĩa là tiêm phòng bà bầu - không chỉ là biện pháp bảo vệ bản thân bạn mà còn bảo vệ cả cho em bé sắp sửa chào đời của bạn. Hãy lên kế hoạch về lịch tiêm phòng của mình ngay từ khi lên kế hoạch chuẩn bị có thai để đảm bảo con bạn có sự phát triển khỏe mạnh ngay từ trong bụng mẹ.