Vì sao bạn đau cứng cổ khi ngủ dậy buổi sáng?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Phan Bá Quỳnh - Trung tâm Chấn thương chỉnh hình - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Chứng đau cứng cổ khi ngủ dậy buổi sáng là biểu hiện thường gặp ở những người cao tuổi, khi các khớp dần bị thoái hóa. Cứng khớp khi ngủ dậy cũng có thể gặp ở người trẻ nếu ngủ sai tư thế hoặc gối nằm không phù hợp, nhất là sau khi làm việc quá sức một ngày dài, cứng khớp cổ và đau nhức vùng cổ.

Chứng đau cứng cổ buổi sáng thường xuất hiện sau khi thức dậy, với biểu hiện là cứng khớp cổ, gây khó khăn khi cử động, nếu cố gắng cử động sẽ thấy đau nhức rất khó chịu.

Có nhiều nguyên nhân gây cứng cổ khi ngủ dậy buổi sáng, đó có thể là do bệnh lý xương khớp hay thần kinh nhưng cũng có thể chỉ do ngủ sai tư thế. Tìm hiểu chính xác nguyên nhân gây ra sự khó chịu này sẽ sớm khắc phục được cơn đau cứng khớp cổ xuất hiện vào mỗi sáng.

• Sử dụng gối không phù hợp: Sử dụng gối không phù hợp có thể khiến bạn ngủ không ngon giấc, thậm chí có thể ảnh hưởng đến khớp cổ. Nếu nằm gối quá cao hoặc quá thấp sẽ khiến cho khớp cổ bị sai lệch về phía trước hoặc phía sau và cơn đau cứng khớp cổ có thể xuất hiện vào sáng hôm sau lúc ngủ dậy.
• Ngủ sai tư thế: Ngủ sai tư thế cũng ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và cơ xương khớp sau khi ngủ dậy. Đặc biệt, khi ngủ ở tư thế nằm sấp thì đầu phải nghiêng sang một bên để thở. Do vậy, sẽ ảnh hưởng đến khớp cổ.
• Thoái hóa khớp cổ: Ở những người lớn tuổi, thoái hóa khớp cổ có thể tiến triển thành thoái hóa đốt sống cổ, gây ra các triệu chứng như cứng khớp cổ, đau cổ và vùng vai gáy, đau cánh tay, tê tay chân sau khi ngủ dậy.
• Chèn ép dây thần kinh: Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là nguyên nhân khiến cho các dây thần kinh ở vùng cổ bị chèn ép và gây đau, cứng khớp cổ.
• Co thắt cơ, căng thẳng cơ: Co thắt cơ, căng thẳng cơ ở cổ có thể khiến cơ khớp cổ bị cứng. Có nhiều nguyên nhân gây căng thẳng cơ và khiến cơ bị áp lực, ví dụ như khi bị căng thẳng. Những trạng thái này có thể gây ra cơn đau ở cổ.
• Đau xơ cơ: Bệnh đau xơ cơ là chứng rối loạn các khớp gây đau nhức cơ bắp, có thể gây cứng khớp cổ khi ngủ dậy.
• Viêm màng não: Cứng cổ là một trong những triệu chứng của viêm màng não khi cột sống và não tủy bị tổn thương. Nếu không được phát hiện và điều trị, bệnh có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên nguyên nhân này ít gặp trong đời sống hằng ngày

Chứng đau cứng cổ buổi sáng có thể được khắc phục nếu xác định được chính xác nguyên nhân gây ra. Một số cách có thể giúp làm giảm cơn đau cứng cổ có thể tham khảo như:

• Cho cổ nghỉ ngơi: Làm việc quá sức có thể khiến cổ bị đau mỏi, nhất là sau một ngày dài lao động. Hãy để cho cổ được nghỉ ngơi bằng cách nằm xuống với một chiếc gối phù hợp để đảm bảo cơ khớp cổ không bị sai tư thế.
• Quay đầu: Dùng tay phải đặt ở cằm để đẩy nhẹ nhàng đầu quay sang bên phải và giữ nguyên trong khoảng 15 - 20 giây. Sau đó quay đầu về vị trí ban đầu rồi lặp lại động tác với bên trái. Bài tập quay đầu có thể làm giảm triệu chứng cứng khớp cổ sau khi ngủ dậy.

• Gập đầu: Cố gắng gập đầu đến gần vùng ngực có thể sao cho cằm chạm được ngực, giữ tư thế này trong khoảng 15 - 20 giây. Sau đó đưa đầu về vị trí ban đầu rồi thực hiện lại. Lưu ý, khi thực hiện động tác này cần thư giãn vai.
• Nghiêng đầu: Nghiêng đầu sang bên phải hoặc bên trái đến khi tai có thể chạm được bờ vai, giữ nguyên tư thế này trong khoảng 20 giây. Có thể dùng tay đặt vào vùng thái dương để đẩy nhẹ đầu về phía vai và chạm vai, nhờ đó sẽ hạn chế động tác đẩy vai về phía đầu. Việc kéo giãn cơ vùng cổ như vậy sẽ giúp làm giảm cứng khớp cổ.
• Cúi đầu khi nằm: Nằm ngửa trên một chiếc gối phù hợp có thể hỗ trợ đầu và cổ ở đúng vị trí. Sau đó, cúi đầu và giữ nguyên tư thế trong khoảng 15 giây, ngẩng đầu lên về phía sau để thư giãn. Thực hiện động tác này từ 8 - 10 lần. Lưu ý, những động tác kéo giãn cơ vùng cổ như quay đầu, gập đầu, nghiêng đầu, cúi đầu khi nằm cần được làm ấm cơ trước khi thực hiện bằng cách chườm nóng vùng cổ vai.
• Mát-xa cổ: Chứng đau cứng cổ buổi sáng khi ngủ dậy có thể thuyên giảm nếu vùng cổ được mát-xa, xoa bóp nhẹ nhàng. Người bệnh có thể thực hiện tại chỗ hoặc đến cơ sở điều trị. Ngoài ra, người bệnh cũng nên cân nhắc bổ sung magie vì đây là chất giúp thư giãn cơ. Cần tham khảo sự tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo không dùng quá liều.

Để phòng ngừa chứng đau cứng cổ buổi sáng khi ngủ dậy cần đảm bảo ngủ đúng tư thế với gối và đệm nằm phù hợp. Bên cạnh đó, cũng chú ý thường xuyên cho cổ nghỉ ngơi, xoa bóp vai cổ gáy và thực hiện những bài tập giãn cơ vùng cổ để tránh tình trạng cơ khớp bị căng thẳng quá mức. Cụ thể:

• Chọn gối ngủ phù hợp: Tùy vào tư thế ngủ hãy chọn một chiếc gối ngủ phù hợp. Ví dụ nếu thường xuyên nằm ngủ nghiêng hãy chọn gối không làm cằm gập vào ngực. Chất liệu gối cũng rất quan trọng có thể ảnh hưởng đến cơ vùng cổ. Gối mút giúp giữ đầu và cổ khi ngủ rất tốt. Hoặc hãy thử ngủ không gối sau một ngày làm việc nặng nhọc và quá sức, sẽ hạn chế tình trạng cứng khớp cổ khi thức dậy vào sáng hôm sau.

• Chọn đệm ngủ phù hợp: Ngoài gối, đệm ngủ phù hợp, không quá mềm hoặc quá cứng cũng giúp toàn thân được thư giãn, trong đó cơ vùng cổ sẽ không bị ảnh hưởng khi thay đổi tư thế ngủ.
• Tư thế ngủ đúng: Một tư thế nằm ngủ đúng bao gồm nằm ngửa hoặc nằm nghiêng, tránh nằm sấp vì có thể gây áp lực lên dạ dày và vùng đầu vai cổ.
• Thư giãn, xoa bóp cơ cổ: Thường xuyên tập thể dục, vận động nhẹ nhàng, tránh gây áp lực lên cơ vùng cổ, để cổ được nghỉ ngơi, xoa bóp, mát xa cổ trước khi ngủ và sau khi thức dậy có thể giúp hạn chế tình trạng cứng khớp cổ.

Chứng đau cứng cổ buổi sáng khi ngủ dậy có thể là do đã ngủ sai tư thế với gối ngủ và đệm nằm không phù hợp. Tuy nhiên, đó cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý xương khớp và thần kinh như thoái hóa khớp cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, ...

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện đa khoa có chức năng thăm khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp như viêm khớp, thoái hóa, thoát vị, đau nhức xương khớp,.... Tại Vinmec cũng đã thực hiện chẩn đoán, điều trị bằng các phương pháp y học hiện đại với các bệnh lý cơ xương khớp, không chỉ đem lại hiệu quả cao mà còn hạn chế tối đa biến chứng bệnh tái phát. Có được thành công lớn là bởi Vinmec luôn trang bị đầy đủ cơ sở vật chất hiện đại, các quy trình thăm khám, điều trị được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, kinh nghiệm sẽ đem lại kết quả điều trị bệnh tối ưu cho Quý khách hàng.