Các thế hệ thuốc mới trong điều trị Migraine

Bài viết được viết bởi ThS.BS Nguyễn Thị Minh Phương - Bác sĩ Chuyên khoa Thần Kinh, Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Migraine là dạng đau đầu thường gặp, xảy ra ở khoảng 14 % dân số. Người bị đau đầu Migraine thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống. Cho tới nay, những hiểu biết về cơ chế bệnh sinh của Migraine đã có những bước tiến bộ, và từ đó, các nhà khoa học cũng đã tìm ra một số thuốc mới có những hiệu quả đáng khích lệ trong việc điều trị và dự phòng Migraine.

• Thường xảy ra 1 bên đầu.
• Cường độ đau mạnh, có thể khiến người bệnh không thể làm việc được.
• Đau có thường có tính chất như mạch đập.
• Trong cơn đau người bệnh có thể buồn nôn, nôn, hoặc sợ ánh sáng, tiếng ồn.
• Đau tăng khi đi lại vận động.
• Cơn đau kéo dài từ 3h đến 72h.
• Trước cơn đau người bệnh có thể có những bất thường về thị giác.

Cho tới nay cơ chế gây bệnh trong Migraine vẫn chưa được hiểu hết hoàn toàn. Các nhà khoa học tin rằng đây là một quá trình phức tạp, và là một bệnh khó điều trị. Các phương pháp đã được sử dụng trong điều trị Migraine bao gồm:

• Thuốc chống trầm cảm 3 vòng
• Thuốc kháng động kinh
• Thuốc hạ huyết áp
• Tiêm Onabotulinumtoxin A
• Thuốc nhóm Triptan
• Thuốc giảm đau
• Kích thích dây thần kinh lang thang
• Kích thích từ trường xuyên sọ Cerena
• Kích thích dây thần kinh tam thoa qua da

Các thuốc kể trên được sử dụng điều trị cắt cơn đau hoặc dự phòng tái phát. Tuy nhiên với mỗi thuốc lại có những tác dụng phụ nhất định. Kể cả nhóm thuốc Triptan, được coi là đặc trị cho cơn đau đầu cấp, cũng có thể gây buồn nôn, tăng nhịp tim và mệt mỏi.

Các nghiên cứu mới đây cho thấy vai trò của CGRP ( Calcitonin Gene- Related Peptid )- một neuropeptide- trong cơ chế bệnh sinh Migraine. Từ đó các nhà khoa học đã sản xuất ra các kháng thể đơn dòng có tác dụng đích tới thụ thể CGRP hoặc phối tử CGRP. Từ 2018, có 4 kháng thể đơn dòng được FDA cho phép sử dụng điều trị dự phòng đau đầu Migraine:

• Erenumab
• Fremanezumab
• Galcanezumab
• Eptinezumab

Các kháng thể đơn dòng này được sản xuất hoàn toàn từ người ( nghĩa là không có chuỗi Protein từ chuột), do vậy rất ít khả năng gây đáp ứng miễn dịch. Hơn nữa với kích thước 150,000Da, các kháng thể này hầu như không đi qua hàng rào máu não.Khoảng 25 % người bệnh khi sử dụng thuốc đã cắt được gần như hoàn toàn các cơn đau, hơn 50 % người bệnh giảm được đáng kể các cơn đau và số ngày phải nghỉ việc do đau / tháng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng thuốc hầu như không gây tác dụng phụ, và có hiệu quả ở cả những bệnh nhân không đáp ứng với các điều trị thông thường trước đây.Một nhóm thuốc mới trong điều trị cắt cơn đau mới đây (năm 2019-2020) cũng được FDA cho phép sử dụng. Đó là nhóm thuốc “gepants”. Đây là các chất đối kháng thụ thể CGRP có kích thước phân tử nhỏ.

• Ubrogepant
• Rimegepant

Các thuốc trên có thể được sử dụng trong trường hợp người bệnh không dung nạp được nhóm thuốc Triptan, không đáp ứng điều trị với Triptan, hoặc có các bệnh lý mạch máu não- tim đi kèm đau đầu.

Tóm lại, các hiểu biết về cơ chế bệnh sinh của Migraine ngày càng được cập nhật và từ đó nhiều thế hệ thuốc mới được ứng dụng. Tuy nhiên việc sử dụng thuốc cần được sự tư vấn kỹ càng của bác sĩ để có thể kiểm soát tốt đau đầu, đồng thời hạn chế tối thiểu các tác dụng phụ không mong muốn.