Thuốc OxyContin: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Thuốc OxyContin là thuốc được chỉ định dùng trong điều trị giảm đau từ mức độ vừa đến nặng, cơn đau kéo dài như trong bệnh lý ung thư. Ngoài ra, thuốc OxyContin còn được sử dụng cho nhiều mục đích điều trị khác nhau.

Thuốc OxyContin là thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid, thường được chỉ định trong điều trị giảm đau những cơn đau mức độ từ vừa đến nặng. OxyContin hoạt động theo cơ chế tác động vào não bộ làm thay đổi cách cơ thể cảm nhận và phản ứng với cơn đau.

Thuốc OxyContin có độ mạnh cao hơn (hơn 40 miligam/viên), do đó thuốc chỉ nên chỉ định đối với những bệnh nhân thường sử dụng thuốc giảm đau opioid với liều lượng vừa phải đến lớn. Đối với những người không thường xuyên dùng opioid có thể gây ra quá liều, thậm chí là tử vong. Không sử dụng thuốc OxyContin dạng giải phóng kéo dài để giảm đau nhẹ hoặc sẽ hết sau vài ngày. Ngoài ra, thuốc này không phải để sử dụng không thường xuyên, hay chỉ khi cần thiết.

Thuốc OxyContin được bào chế dưới dạng viên nén giải phóng chậm, do đó thuốc được dùng bằng đường uống. Nuốt toàn bộ viên thuốc, không làm vỡ hay nghiền nát, nhai hoặc làm tan viên thuốc. Bởi vì làm như vậy có thể làm giải phóng toàn bộ thuốc cùng một lúc làm tăng nguy cơ quá liều OxyContin.

Uống thuốc theo lịch trình đều đặn theo chỉ định của bác sĩ, không sử dụng khi cần đối với những cơn đau đột ngột. Sử dụng thuốc sau mỗi bữa ăn. Liều lượng và thời gian phụ thuộc và tình trạng bệnh và đáp ứng của bệnh nhân, thông thường cách nhau 12 giờ một lần. Để làm giảm nguy cơ mắc nghẹn hoặc khó nuốt viên thuốc, chỉ nên uống một viên mỗi lần nếu liều của bệnh nhân nhiều hơn một viên. Không ngậm, liếm hoặc làm ướt viên thuốc trước khi đặt vào miệng, đảm bảo uống đủ nước với mỗi viên để nuốt hoàn toàn.

Những tác dụng phụ của thuốc OxyContin có thể xảy ra bao gồm:

• Buồn nôn, nôn
• Táo bón
• Khô miệng
• Suy nhược
• Đổ mồ hôi
• Choáng váng
• Chóng mặt
• Buồn ngủ

Một số tác dụng không mong muốn hiếm gặp nhưng có thể gây ra tình trạng nghiêm trọng như:

• Ngưng thở khi ngủ
• Thay đổi tâm thần: lú lẫn, kích động, ảo giác
• Đau dạ dày
• Các dấu hiệu của tuyến thượng thận: chán ăn, sụt cân, mệt mỏi bất thường
• Phản ứng dị ứng: bệnh nhân có biểu hiện phát ban, ngứa, khó thở,...

Để ngăn ngừa một số tác dụng không mong muốn, người bệnh cần ăn đầy đủ chất xơ, uống đủ nước và tập thể dục để chống táo bón, thậm chí có thể sử dụng thuốc nhuận tràng khi cần. Bên cạnh đó, để giảm nguy cơ chóng mặt, hãy đứng dậy từ từ khi thay đổi tư thế. Ngoài ra, cần thông báo với bác sĩ tiền sử bệnh lý đặc biệt là những rối loạn não (như chấn thương đầu, khối u, động kinh), các vấn đề hô hấp (như hen suyễn, ngưng thở khi ngủ, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), bệnh thận, bệnh gan, rối loạn tâm thần (như lú lẫn, trầm cảm), tiền sử cá nhân hay gia đình về các rối loạn sử dụng chất kích thích (lạm dụng hoặc nghiện rượu, ma túy), các vấn đề về dạ dày (như tắc nghẽn, táo bón, tiêu chảy do nhiễm trùng, liệt ruột), khó nuốt, khó đi tiểu (như do phì đại tuyến tiền liệt), bệnh của tuyến tụy, túi mật, và tiền sử dị ứng để bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Một số vấn đề cần lưu ý khi sử dụng thuốc OxyContin bao gồm:

• Sử dụng thuốc đúng, đủ liều theo chỉ định
• Không lạm dụng thuốc khi cần
• Không tự ý tăng liều, không dừng thuốc đột ngột: bởi vì ngừng thuốc đột ngột có thể gây ra hội chứng cai thuốc, đặc biệt ở những người đã sử dụng thuốc trong thời gian dài hoặc với liều lượng cao.
• Tránh uống thuốc với nước ép hoa quả
• Không lái xe, sử dụng máy móc hay làm bất cứ việc gì cần sự tỉnh táo cho đến khi bệnh nhân có thể làm điều đó một cách an toàn: bởi vì thuốc có thể gây ra chóng mặt hoặc buồn ngủ.
• Không sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích trong quá trình điều trị
• Không sử dụng thuốc đối với những người không thường xuyên uống thuốc opioid.
• Người cao tuổi cần cân nhắc khi sử dụng thuốc vì người già thường nhạy cảm với tác dụng phụ của thuốc hơn, đặc biệt là lú lẫn, chóng mặt, buồn ngủ, thở nông,...
• Phụ nữ có thai và đang cho con bú: thuốc chỉ nên sử dụng khi thật sự cần thiết vì nó có thể gây hại cho thai nhi, thuốc đi vào tuyến sữa có thể ảnh hưởng đến trẻ nhỏ.

Ngoài ra, nếu bị nhỡ liều hãy bỏ qua liều đã quên và tiếp tục uống liều thuốc tiếp theo vào thời điểm bình thường. Tuyệt đối không được tự ý gấp đôi liều lên để bắt kịp.

Một số thuốc khi sử dụng cùng với thuốc OxyContin có thể gây ra tương tác thuốc và làm thay đổi cách hoạt động của thuốc, tăng nguy cơ mắc các tác dụng không mong muốn nghiêm trọng hơn. Do đó, người bệnh cần lưu giữ lại đơn thuốc đang sử dụng để bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Một số sản phẩm có gây tương tác với thuốc OxyContin bao gồm:

• Một số loại giảm đau (hỗn hợp chất chủ vận/ đối kháng opioid) như: pentazocine, nalbuphine, butorphanol, naltrexone
• Thuốc giảm đau opioid khác hoặc thuốc giảm ho như: codeine, hydrocodone

• Rượu
• Thuốc ngủ, thuốc an thần: alprazolam, zolpidem, lorazepam
• Thuốc giãn cơ: carisoprodol, cyclobenzaprine
• Thuốc kháng histamine: cetirizine, diphenhydramine
• Thuốc kháng nấm nhóm azole như: ketoconazole
• Thuốc kháng sinh macrolide (như erythromycin), rifamycins (như rifabutin, rifampin)
• Thuốc điều trị co giật: carbamazepine, phenytoin

Ngoài ra, thuốc OxyContin có thể gây sai lệch kết quả xét nghiệm bao gồm cả mức amylase, lipase. Do vậy, cần đảm bảo rằng kỹ thuật viên phòng thí nghiệm và tất cả các bác sĩ cần biết bệnh nhân đang sử dụng thuốc này.

Bảo quản thuốc OxyContin trong điều kiện nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng và hơi ẩm. Để thuốc OxyContin xa tầm với của trẻ em và vật nuôi trong gia đình. Bên cạnh đó, cần xử lý thuốc không cần thiết đúng cách để bảo vệ môi trường bằng cách không xả thuốc vào bồn cầu hay vào nguồn nước thải nếu không được hướng dẫn. Hãy tham khảo ý kiến của dược sĩ và công ty xử lý chất thải địa phương.

Tóm lại, thuốc OxyContin là thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid, thường được chỉ định trong điều trị giảm đau những cơn đau mức độ từ vừa đến nặng. Trong quá trình điều trị có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn, vì vậy khi thấy có dấu hiệu bất thường như khó thở, phát ban, choáng váng,... cần thông báo ngay với nhân viên y tế để được can thiệp kịp thời.

Nguồn tham khảo: webmd.com