Những loại polyp đại tràng nào dễ tiến triển thành ung thư?

Bài viết tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Văn Quân - Phó Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Polyp đại tràng là một khối nhỏ của các tế bào hình thành trên niêm mạc đại tràng. Hầu hết các polyp đại tràng là lành tính. Nhưng theo thời gian, một số polyp đại tràng có thể phát triển thành ung thư đại tràng, thường gây tử vong khi được tìm thấy ở giai đoạn muộn. Vậy những loại polyp đại tràng nào dễ tiến triển thành ung thư?

Polyp đại tràng là tình trạng các tổ chức tân sinh được tạo ra do sự tăng sinh tổ chức quá mức phát triển thành khối u lồi vào trong lòng đại tràng. Phần lớn polyp đại tràng là tổ chức lành tính, không phải là ung thư.

Bệnh polyp trực tràng khá thường gặp, đặc biệt là ở người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, người trẻ tuổi cũng có nguy cơ mắc bệnh này. Với một số người, polyp có thể phát triển thành ác tính và dẫn đến ung thư. Sớm nhận biết triệu chứng và điều trị kịp thời là cách bảo vệ cơ thể khỏi những biến chứng nguy hiểm do polyp đại tràng đem lại.

Hai loại polyp đại tràng phổ biến nhất đó là polyp tăng sản và polyp u tuyến. Các polyp tăng sản sẽ không có nguy cơ biến chứng thành ung thư. Nhưng các polyp u tuyến lại là tiền thân của hầu hết bệnh ung thư đại tràng. Đó là lý do chính để khẳng định polyp đại tràng là bệnh nguy hiểm đối với bất kỳ ai.

Một số polyp đại tràng có thể trở thành ung thư. Các polyp nếu sớm được loại bỏ thì sẽ ít có khả năng trở thành ác tính.

Dưới đây là những dạng polyp đại tràng có nguy cơ cao tiến triển thành ung thư:

• Polyp càng lớn thì nguy cơ ung thư hoặc tiền ung thư càng cao. Những polyp đại tràng 1cm trở lên có thể thành ung thư. Một số polyp với kích thước rất lớn có thể có những vùng nhỏ bị ung thư hóa;
• Những polyp có chân rất ngắn và những polyp có hình ảnh dạng sần sùi, dễ chảy máu thì rất dễ ung thư;
• Những polyp không có cuống có khả năng gây ung thư nhiều hơn những polyp có cuống (polyp đại tràng có chân);
• Polyp tuyến chủ yếu là tế bào tuyến lót bên trong ruột già, có nhiều khả năng sẽ phát triển thành ung thư (nghĩa là đang ở trạng thái tiền ung thư). Polyp tuyến răng cưa là một dạng tiến triển đặc biệt của polyp tuyến;
• Khi có quá nhiều khối u dạng này xuất hiện trong ruột già thì bệnh mang tên là đa polyp đại tràng. Tuy đa số khối u là lành tính nhưng người bệnh đa polyp đại trực tràng có nguy cơ tiềm ẩn ung thư, vì khi có một trong các khối u tăng sinh quá mức và không được biệt hóa sẽ trở nên ác tính. Đây là bệnh có tính chất gia đình, nguyên nhân gây ra được cho là do di truyền, do đó hầu như không có cách nào phòng ngừa bệnh. Điều chúng ta có thể làm là theo dõi và ngăn ngừa bệnh hóa ác tính bằng cách can thiệp cắt u khi cần thiết;

Polyp không tân sinh bao gồm polyp tăng sản, polyp viêm và polyp hamartomatous. Những loại polyp này thường không trở thành ung thư. Polyp neoplastic bao gồm adenomas và các loại răng cưa. Nói chung, polyp càng lớn thì nguy cơ ung thư càng cao, đặc biệt là với polyp neoplastic.

• Tuổi trên 50;
• Tiền sử đã bị polyp đại tràng;
• Có người thân trong gia đình bị polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng;
• Nhóm đối tượng có thói quen ăn nhiều thịt và đồ béo;
• Những người thường xuyên hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc;
• Những người uống nhiều rượu và đồ uống có cồn liên tục trong thời gian dài;
• Những người thừa cân – béo phì hoặc có cân nặng tăng đột biến trong thời gian ngắn;
• Đối tượng lười vận động, nằm hoặc ngồi nhiều.

Bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh polyp đại tràng và ung thư đại trực tràng bằng cách thay đổi lối sống, kiểm tra sức khỏe thường xuyên. Đồng thời, khi có dấu hiệu mắc bệnh cần đi khám và điều trị sớm để bệnh không tiến triển thành ác tính.

Các biện pháp có thể áp dụng bao gồm:

• Xây dựng thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc, giảm lượng chất béo; hạn chế uống rượu và bỏ thuốc lá; duy trì hoạt động thể chất và duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh;
• Bổ sung canxi và vitamin D dưới tư vấn của bác sĩ: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tăng tiêu thụ canxi của bạn có thể giúp ngăn ngừa tái phát u tuyến đại tràng. Nhưng không rõ liệu canxi có bất kỳ lợi ích bảo vệ chống lại ung thư ruột kết hay không. Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng vitamin D có thể có tác dụng bảo vệ bạn chống lại ung thư đại trực tràng.

Bài viết tham khảo nguồn: Mayoclinic.org