Tuổi nào nên bắt đầu tầm soát ung thư đại trực tràng?

Bài được viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Bác sĩ nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Một nghiên cứu mới khuyến cáo nên bắt đầu tầm soát ung thư đại trực tràng ở tuổi 45. Các nhà nghiên cứu cho biết, đó là do ngày càng có nhiều ca ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi.

Các nghiên cứu đã xác định hơn 130.000 bệnh nhân được chẩn đoán ung thư đại trực tràng ở độ tuổi dưới 50. Hơn 1 triệu bệnh nhân được chẩn đoán ở tuổi 50 trở lên. Ở những người được chẩn đoán dưới 50 tuổi, số ca mắc bệnh từ năm 2004 đến năm 2015 đã tăng lên.

Trong tất cả các trường hợp ung thư đại trực tràng được chẩn đoán, 10% là dưới 50 tuổi vào năm 2004. Con số đó đã tăng lên 12.2 phần trăm vào năm 2015. Tại thời điểm chẩn đoán ban đầu, bệnh nhân trẻ tuổi đang ở các giai đoạn nặng hơn của bệnh - hơn 50% đã tiến triển tới giai đoạn 3 hoặc 4.

Trong số những người được chẩn đoán dưới 50 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở người Mỹ gốc Phi (13.9%) và gốc Tây Ban Nha (18.9%).

Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên tạp chí JAMA Surgery dự đoán rằng đến năm 2030, số ca ung thư ruột kết ở những người từ 20 đến 34 tuổi sẽ tăng 90% và ung thư trực tràng sẽ tăng 124.2%.

Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân thứ ba trong số các ca tử vong liên quan đến ung thư ở Mỹ ảnh hưởng đến cả nam giới và phụ nữ, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ. Mặc dù vậy, tỷ lệ chung của các trường hợp chẩn đoán ung thư mới và tử vong do ung thư ở mọi lứa tuổi đã giảm đều đặn kể từ năm 2009. Các chuyên gia tin điều này là do những tiến bộ trong tầm soát và quản lý tình trạng bệnh.

Tiến sĩ Nancy You , phó giáo sư phẫu thuật ung thư tại Trung tâm Ung thư MD Anderson, Đại học Texas cho rằng, có một số yếu tố góp phần vào sự giảm nói trên. “Đây là những xu hướng tiến bộ đáng khích lệ và chúng phản ánh thành tựu chung của toàn xã hội chúng ta. Các nghiên cứu mô hình trước đây đã chỉ ra rằng có ba yếu tố đóng góp chính: Những tiến bộ trong điều trị, xác định và sửa đổi yếu tố nguy cơ, và thực hành tầm soát ung thư”.

Có những bất đồng giữa các tổ chức y tế về thời điểm nên bắt đầu tầm soát ung thư đại trực tràng. Trường Đại học Bác sĩ Hoa Kỳ khuyến nghị kiểm tra thường xuyên ở tuổi 50. Tuy nhiên, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đã khuyến nghị bắt đầu tầm soát ở tuổi 45 (kể từ năm 2018).

“Khuyến nghị này dựa trên một mô hình phức tạp do Trường Y Stanford tạo ra; ước tính rằng, thay đổi sang sàng lọc ở tuổi 45 sẽ cứu sống hai người trong số 1.000 người,” Tiến sĩ Timothy Cannon tại Viện Ung thư Inova Schar nói. “Mặc dù tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng nhìn chung khá ổn định nhưng nó lại xảy ra thường xuyên hơn ở những người trẻ và tôi nghĩ rằng việc tầm soát sớm hơn 50 tuổi là điều cần làm”.

Các chuyên gia cho rằng, tỷ lệ mắc bệnh ung thư ruột kết trên 50 tuổi đã giảm xuống do nội soi kiểm tra nhưng để sàng lọc những người dưới 45 tuổi sẽ cần nhiều chi phí hơn.

Sự bùng nổ đó có thể gia tăng với ngày càng nhiều các trường hợp ung thư đại trực tràng giai đoạn đầu được phát hiện (gấp 5 lần) ở những người dưới 50 tuổi - theo Tiến sĩ Anton Bilchik, bác sĩ phẫu thuật ung thư, trưởng nhóm nghiên cứu đường tiêu hóa và trưởng y khoa tại Viện Ung thư John Wayne thuộc Trung tâm Y tế Providence Saint John ở California.

Bilchik chỉ ra rằng, tỷ lệ béo phì ngày càng tăng của người Mỹ có thể là một thủ phạm. Ông cho rằng: “Béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ của ung thư ruột kết. Nó bắt đầu bằng chứng béo phì ở trẻ em, vì vậy, cần phải chú ý nhiều hơn đến chế độ ăn uống và tập thể dục khi còn nhỏ."

Nhưng lý do cho sự gia tăng nguy cơ ung thư này có thể phức tạp hơn thế, theo tiến sĩ Cannon. Ông nói: “Béo phì và lối sống ít vận động là những lý do phổ biến nhất nhưng điều này có vẻ không phù hợp với quan sát của tôi. Trên thực tế, tôi đã từng chứng kiến ​​hai vận động viên điền kinh dưới 40 tuổi bị ung thư ruột kết trong quá trình luyện tập của mình. Một số nguyên nhân môi trường có thể xảy ra và tôi nghi ngờ rằng, một số nguyên nhân trong số này có thể liên quan đến một hệ vi sinh vật đang thay đổi ”.

Bất kể nguyên nhân do đâu, các chuyên gia cho biết, những bằng chứng này đều khuyến nghị nên tầm soát ung thư đại trực tràng ở độ tuổi trẻ hơn.

Tiến sĩ Bilchik nói: “Công chúng cần phải biết rằng, sự gia tăng những người trẻ tuổi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại trực tràng cao hơn bất kỳ loại ung thư nào khác. Và hầu hết ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa được bằng việc tầm soát sớm.”

Chúng ta cần giáo dục người lớn về bản chất có thể phòng ngừa của căn bệnh này và tầm quan trọng của việc tầm soát sớm. Những người trưởng thành nên biết rằng, quá trình phát triển chậm lại từ polyp tiền ung thư đến ung thư xâm lấn tạo cơ hội thuận lợi cho việc phòng ngừa và phát hiện sớm. Tầm soát nên được coi là một thủ tục có thể ngăn ngừa ung thư thông qua việc phát hiện và loại bỏ các polyp/tổn thương tiền ung thư và có thể phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, giai đoạn mà thông thường sẽ điều trị thành công.

Bệnh ung thư đại trực tràng hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm, do đó, việc sàng lọc phát hiện sớm ung thư đại trực tràng hết sức quan trọng. Khi có yếu tố nguy cơ hoặc các biểu hiện nghi ngờ, bạn nên đến các bệnh viện, trung tâm y tế chuyên sâu để khám sàng lọc giúp phát hiện sớm ung thư đại trực tràng.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là chuỗi bệnh viện lớn, là bệnh viện đa khoa đầu tiên tại Việt Nam đạt tiêu chuẩn y tế toàn cầu. Hiện, Vinmec là cơ sở y tế đi đầu trong lĩnh vực tầm soát và phát hiện ung thư đại trực tràng.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện đảm bảo trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ, nhân viên giỏi, giàu kinh nghiệm với các giáo sư, bác sĩ trong và ngoài nước, hệ thống phòng bệnh, xét nghiệm tiên tiến cho phép thực hiện các kỹ thuật sàng lọc ung thư đại trực tràng tiên tiến nhất.