Vi khuẩn HP có nguy hiểm không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Vi khuẩn HP có tên gọi đầy đủ là Helicobacter pylori. Theo thống kê có tới 70% người Việt nhiễm vi khuẩn HP. Vi khuẩn HP là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng viêm loét dạ dày, tá tràng đặc biệt là ung thư dạ dày.

Vi khuẩn HP có nguy hiểm không là thắc mắc của rất nhiều người. Vi khuẩn HP là loại vi khuẩn sống trong dạ dày. Để có thể tồn tại, vi khuẩn HP phải tiết ra một loại enzyme có tên Urease để trung hòa với độ acid trong dạ dày. Vi khuẩn HP xâm chiếm dạ dày và gây viêm dạ dày mãn tính, viêm teo niêm mạc dạ dày, đây là những thay đổi sớm trước khi phát triển thành ung thư dạ dày. Vi khuẩn tồn tại trong dạ dày trong nhiều thập kỷ ở hầu hết mọi người. Đa số người nhiễm H. pylori không có triệu chứng lâm sàng, mặc dù đã bị viêm dạ dày mãn tính. Tổn thương thường gặp khi nhiễm H.pylori là viêm loét dạ dày, tá tràng và ung thư dạ dày. Hiện tại các nhà khoa học vẫn chưa giải thích được tại sao H.pylori gây bệnh và sinh ung thư ở người này nhưng lại không gây bệnh ở người khác

Vi khuẩn HP có nguy hiểm không là mối quan tâm, lo lắng của rất nhiều độc giả. Câu trả lời là có. Nguyên dân là do vi khuẩn HP có khả năng lây từ người này sang người khác và thường khó nhận biết các triệu chứng của bệnh. Thông thường, vi khuẩn HP lây lan qua 3 con đường sau:

• Lây qua đường miệng - miệng: Đây là con đường lây bệnh chủ yếu của vi khuẩn HP. Loại vi khuẩn này có thể lây do tiếp xúc trực tiếp với nước bọt của người bệnh, qua dịch dạ dày, răng miệng. Do đó, nếu trong gia đình có người nhiễm vi khuẩn HP thì nguy cơ các thành viên khác trong gia đình bị lây nhiễm là rất cao.
• Đường phân - miệng: Vi khuẩn HP từ phân người bị đào thải xuống sông, hồ sau đó nhiễm vào nguồn nước sẽ là nguyên nhân khiến bệnh lây lan rộng trong cộng đồng. Ngoài ra, thói quen ăn uống đồ sống, tái cũng có thể khiến bạn dễ dàng nhiễm vi khuẩn HP.

Vi khuẩn HP có khả năng lây nhiễm trên mọi đối tượng. Ước tính, trên thế giới hiện nay có khoảng 50% dân số nhiễm vi khuẩn HP. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: độ tuổi, thói quen sinh hoạt, chất lượng sống, khu vực địa lý.

Trẻ nhỏ là đối tượng có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn HP cao do thói quen ăn hôn môi trẻ hay mớm thức ăn cho trẻ. Mặc dù tỷ lệ nhiễm bệnh khá cao nhưng biểu hiện bệnh lại không rõ ràng, không gây biến chứng nào trên đường tiêu hóa nên thường khó nhận biết.

Các triệu chứng do vi khuẩn HP gây ra thường khá thầm lặng, không rõ ràng và khó nhận biết. Thông thường, khi nhiễm bệnh, người bệnh sẽ xuất hiện những cơn đau bụng ở vùng thượng vị, khó tiêu, đầy hơi, rối loạn phân...Nếu thường xuyên gặp những triệu chứng như vậy, bạn nên đi khám tại những cơ sở y tế uy tín để biết kết quả chính xác nhất.

Hiện nay, để phát hiện vi khuẩn HP bác sĩ thường áp dụng những phương pháp sau:

• Phương pháp xâm lấn: Bác sĩ sẽ tiến hành nội soi dạ dày, tá tràng để đánh giá tình trạng viêm loét dạ dày, tá tràng, tình trạng viêm teo niêm mạc cũng như các tổn thương ung thư, tiền ung thư để theo dõi và phẩu thuật sớm. Sau khi soi xong, bác sĩ sẽ sinh thiết 2 mẫu mô để tiến hành test urease nhanh, làm sinh thiết mô bệnh học hoặc nuôi cấy vi khuẩn.
• Phương pháp không xâm lấn: Đối với phương pháp này, bác sĩ có thể xác định được người bệnh có nhiễm vi khuẩn HP hay không mà không cần nội soi dạ dày, tá tràng. Phương pháp không xâm lấn bao gồm 3 cách là: test hơi thở, xét nghiệm để tìm vi khuẩn HP trong phân, xét nghiệm để tìm kháng thể HP trong máu.

Vi khuẩn HP gây ra rất nhiều bệnh lý như viêm dạ dày cấp tính, viêm dạ dày mãn tính, viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày. Những biến chứng dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải đáp cho câu hỏi vi khuẩn HP có nguy hiểm không:

• 90 - 95% người bệnh bị loét tá tràng nhiễm vi khuẩn HP
• Trên 70% người bệnh loét dạ dày nhiễm vi khuẩn HP
• Trên 50% người bị chứng khó tiêu không loét nhiễm vi khuẩn HP
• Khoảng 90% các ca ung thư dạ dày đều liên quan đến vi khuẩn HP.

Vi khuẩn HP là một trong những nguyên nhân chính gây ung thư dạ dày. Tuy nhiên ngoài vi khuẩn Hp còn có 1 số yếu tố nữa như nguồn gen người nhiễm, yếu tố môi trường, tương tác giữa vi khuẩn Hp và người nhiễm. Ở Việt Nam, có tới hơn 70% số ca mắc ung thư dạ dày được phát hiện ở giai đoạn muộn. Phát hiện nhiễm Hp bằng test hơi thở và sàng lọc ung thư sớm dạ dày bằng nội soi là việc nên làm để góp phần chẩn đoán sớm, điều trị sớm trả lại cuộc sống bình thường cho người bệnh.

Dù tỷ lệ người nhiễm vi khuẩn HP tiến triển thành ung thư không quá cao nhưng đây cũng là tình trạng đe dọa lớn đến sức khỏe người bệnh. Mỗi người nên có cách chủ động phòng tránh và điều trị vi khuẩn HP. Nhất là với những trường hợp người có tiền sử về bệnh liên quan đến tiêu hóa hoặc có người thân trong gia đình từng nhiễm vi khuẩn HP. Phát hiện sớm vi khuẩn HP giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec sử dụng đồng vị carbon 13C trong test hơi thở chẩn đoán vi khuẩn H. pylori với loại máy ưu việt hàng đầu có gắn 02 túi khí, vừa cho giá trị chẩn đoán rất cao (> 95%) vừa đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Nếu có triệu chứng bất thường, bạn nên được thăm khám và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa.