Xơ gan lách to kiểu Banti là gì?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng ThS.BS Vũ Tấn Phúc - Khoa Khám bệnh & Nội khoa , Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Xơ gan là lách to kiểu Banti là một trong những bệnh lý xơ gan thường gặp. Xơ gan là dấu hiệu của sự tổn thương các tế bào gan, khi các tế bào gan này tạo thành các mô xơ và sẹo gây tổn thương các thùy gan. Ngoài xơ gan lách to kiểu Banti thì còn có xơ gan do những rối loạn chuyển hoá di truyền.

Lách to kèm theo giảm toàn bộ tế bào máu, tủy xương vẫn phong phú tế bào (ưu năng lách) và tăng áp lực tĩnh mạch cửa là nguyên nhân chính gây xơ gan lách to kiểu Banti. Khác với xơ gan lách to kiểu Banti, nguyên nhân gây ra xơ gan do những chuyển hóa di truyền là từ những bệnh lý rối loạn chuyển hóa như: bệnh nhiễm sắc tố sắt, bệnh Willson (rối loạn chuyển hoá đồng), bệnh galactoza huyết bẩm sinh,...

Ngoài ra, xơ gan lách to kiểu Banti có thể xảy ra do tình trạng tăng áp tĩnh mạch cửa; các bệnh xơ gan hay sán máng gây tổn thương trong gan; các tổn thương ngoài gan do huyết khối tĩnh mạch cửa, khối u tụy chèn ép vào tĩnh mạch lách; mô lách bị xơ cứng ở quanh các động mạch, xơ cứng Malpighi.

Tùy vào tình trạng bệnh của mỗi người mà có những biểu hiện khác nhau. Tuy vậy, phần lớn người mắc bệnh xơ gan lách to kiểu Banti sẽ gặp phải tình trạng thiếu máu, lách to, nôn ra máu, đi đại tiện ra máu, xơ gan cổ trướng,...

Nếu xuất hiện một hoặc nhiều các triệu chứng kể trên, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị sớm. Khi được điều trị sớm, bệnh nhân sẽ có cơ hội cải thiện các triệu chứng, cải thiện chức năng gan.

Chẩn đoán lâm sàng toàn diện cùng với các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ phát hiện ra tình trạng xơ gan, đặc biệt là xơ gan lách to kiểu Banti. Một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh chính xác, hiện đại nhất chính là chụp cộng hưởng từ MRI.

Một số phương pháp điều trị xơ gan lách to kiểu Banti hiện nay là:

• Kỹ thuật đồng vị phóng xạ sẽ được thực hiện nhằm xác định có sự đình lưu hồng cầu ở trong lách
• Cắt lách
• Phẫu thuật nối thông tĩnh mạch cửa, nhằm làm giảm mức tăng áp tĩnh mạch cửa.

Bên cạnh các phương pháp điều trị, chế độ ăn uống cũng góp phần quan trọng trong việc điều trị bệnh, nhất là đối với bệnh xơ gan lá lách to. Xơ gan khiến chức năng chuyển hóa thức ăn, chất dinh dưỡng nuôi cơ thể, thải độc tố khỏi cơ thể suy giảm, gây ra suy dinh dưỡng, chán ăn cho người bệnh. Do vậy, một chế độ ăn lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng:

• Ăn nhiều rau, củ quả, trái cây, ngũ cốc nhằm hạn chế độc tố đi vào cơ thể.
• Hạn chế ăn các thực phẩm giàu đạm để tránh tăng nồng độ amoni trong máu gây hôn mê gan như: thịt, trứng, cá,...
• Ăn các loại đậu giúp cung cấp protein lành mạnh cho cơ thể
• Tránh ăn mặn, tránh thực phẩm đóng hộp, bột ngọt nhằm hạn chế lượng natri hấp thụ vào cơ thể.
• Tránh ăn các loại hải sản tươi sống, hoặc là ốc, sò...
• Tránh xa bia, rượu, các chất kích thích có hại cho gan.
• Đồ ăn nhanh, đồ chiên rán nên được hạn chế tối đa
• Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc nặng
• Đồng thời, thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, do vậy để tránh gặp phải tình trạng xơ gan hay các vấn đề về sức khỏe, chúng ta nên chủ động phòng tránh bệnh. Đối với bệnh xơ gan lách to kiểu Banti nói riêng và bệnh xơ gan nói chung, cần được phòng bệnh từ nhất sớm.

• Tiêm phòng viêm gan B cho mọi lứa tuổi được coi là phương pháp phòng tránh hiệu quả cho tình trạng xơ gan
• Luôn tuân thủ ăn chín uống sôi.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc,...
• Lựa chọn những thực phẩm sạch, không hóa chất nhằm bảo vệ gan.
• Tránh xa các loại đồ uống chứa cồn, caffein.
• Không lạm dụng thuốc, sử dụng thuốc bừa bãi khi chưa có sự cho phép của bác sĩ, nhằm tránh tổn thương gan.
• Thường xuyên khám sức khỏe định kì để có những phát hiện kịp thời, nhất là đối với những người đang mắc viêm gan B, C cần tiền hành khám định kỳ 3 hoặc 6 tháng 1 lần để theo dõi tiến triển của bệnh.