Các phương pháp điều trị ung thư gan

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thanh Nam - Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ có trên 10 kinh nghiệm trong các lĩnh vực của Chẩn đoán hình ảnh.

Phát hiện và điều trị sớm ung thư gan có ý nghĩa quyết định đối với khả năng sống của người bệnh. Việc điều trị ung thư gan phụ thuộc chủ yếu vào giai đoạn bệnh và tình hình sức khỏe thực tế của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị chủ yếu là phẫu thuật và can thiệp không phẫu thuật.

Ung thư gan có nên mổ không? Phẫu thuật là phương pháp được chỉ định cho bệnh nhân phát hiện ung thư gan trong giai đoạn sớm. Có 3 loại phẫu thuật điều trị ung thư gan là:

1.1 Phẫu thuật cắt gan

Nếu bệnh nhân không có tiền sử xơ gan, bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật cắt gan vì đây là phương pháp điều trị có tỷ lệ tử vong khá thấp và thời gian sống dài sau mổ đạt 50 – 60%. Với những bệnh nhân có tiền sử xơ gan, bác sĩ sẽ phải xác định tới những yếu tố bệnh để giảm thiểu nguy cơ suy giảm chức năng gan trước khi quyết định có nên phẫu thuật cắt gan hay không. Thông thường, cắt thùy phải của gan có nguy cơ suy chức năng gan cao hơn so với cắt thùy trái.

Có 2 phương pháp cắt gan: là cắt gan không có kế hoạch (không tính toán đến giải phẫu của gan) và cắt gan có kế hoạch. Trong đó, cắt gan có kế hoạch được chia thành các loại sau:

• Phương pháp Lortat – Jacob: tách các mạch máu cuống gan và trên gan rồi cắt gan. Nhược điểm của phương pháp này là thực hiện khó khăn, mất thời gian và gây mất nhiều máu.
• Phương pháp Tôn Thất Tùng: cắt gan bằng cầm máu và thắt đường mật trong nhu mô gan sau khi bóp nhu mô gan bằng tay. Trong khi cắt, cuống gan được cầm máu tạm thời.
• Phương pháp Bismuth: kết hợp ưu điểm của hai phương pháp trên, đó là phẫu tách các thành phần của cuống Glisson ngoài gan như kỹ thuật Lortat – Jacob nhưng không thắt trước mà chỉ cặp lại để kiểm soát tình trạng chảy máu. Sau đó, bác sĩ cắt nhu mô gan và kiểm soát cuống Glisson, tĩnh mạch gan trong nhu mô gan như kỹ thuật Tôn Thất Tùng.

Trong phẫu thuật cắt gan điều trị ung thư gan có thể sử dụng dao siêu âm. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như giảm mất máu trong phẫu thuật, ít tổn thương các tổ chức lành hơn so với phương pháp bóp nhu mô gan bằng tay, có thể loại bỏ các khối u xâm lấn vào phúc mạc bằng cách phá vỡ và hút ra ngoài, bảo tồn tối đa phần gan lành, giảm tỷ lệ biến chứng và tử vong sau phẫu thuật.

Hiện nay, phương pháp cắt gan nội soi cũng được áp dụng trong trường hợp khối u gan thuận lợi cho thực hiện phẫu thuật nội soi.

1.2 Thắt động mạch gan

Là phương pháp điều trị tạm thời, được chỉ định cho các trường hợp không còn khả năng cắt gan. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ thắt riêng động mạch gan hoặc thắt toàn bộ các mạch máu tới gan để giảm lượng máu động mạch nuôi dưỡng tổ chức ung thư gan. Phương pháp điều trị này sẽ gây hoại tử ở trung tâm khối u, giúp giảm đau và làm khối u thu nhỏ lại. Tỷ lệ sống trên 6 tháng ở bệnh nhân ung thư gan sau thắt động mạch gan là khoảng 28%.

1.3. Ghép gan

Ghép gan là phương pháp sử dụng gan được hiến của người khỏe cho bệnh nhân ung thư gan. Đây là lựa chọn tốt trong điều trị ung thư gan nguyên phát và có xơ gan mất bù. Phương pháp này được chỉ định cho bệnh nhân ung thư gan có khối u kích thước dưới 5cm và không có quá 3 khối u kích thước trên 3cm, khối u chưa xâm lấn mạch máu. Thời gian sống thêm của bệnh nhân ghép gan là trên 4 năm và tỷ lệ sống thêm mà không tái phát ung thư đạt tới 85 – 92%. Tuy nhiên, ghép gan là một đại phẫu tồn tại nhiều rủi ro.

Xem thêm: Ghép gan từ người cho sống - Triển vọng cho bệnh nhân ung thư gan và các bệnh gan mãn tính giai đoạn cuối

Những bệnh nhân ung thư gan không thể thực hiện phẫu thuật sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị sau:

2.1 Xạ trị ung thư gan

• Xạ trị từ bên ngoài: Coban 60 chiếu nhưng hiệu quả khá thấp.
• Xạ trị tại chỗ: Xạ trị ung thư gan thực hiện kết hợp với phương pháp gây tắc mạch, cho kết quả tương đối khả quan, giảm đau, giảm kích thước khối u cho bệnh nhân.

2.2 Phá hủy u gan qua da dưới hướng dẫn của siêu âm

Các liệu pháp này thường được áp dụng cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu hoặc giữa không thích hợp phẫu thuật. Bệnh nhân có ít hơn 3 khối u gan với kích thước từ 3-4 cm và tiếp cận được dưới siêu âm sẽ được chỉ định thực hiện liệu pháp này. Liệu pháp phá hủy u gan qua da dưới hướng dẫn của siêu âm gồm:

• Tiêm hóa chất vào trong khối u: tiêm cồn hay hóa chất khác (như acid axetic) có tác dụng tốt với những khối u nhỏ. Đối với khối u kích thước dưới 2cm, tiêm cồn giúp tiêu hủy 90 – 100% tế bào ung thư. Tỷ lệ này giảm xuống 70% ở bệnh nhân có khối u kích thước 2 - 3 cm và 50% ở người mang khối u gan kích thước 3 - 5 cm. Nhược điểm của tiêm cồn là bệnh nhân cần được tiêm liên tục trong nhiều ngày và khó tiêu huỷ hoàn toàn khối u ác tính kích thước trên 3cm do cồn không thể vào hết toàn bộ khối u.
• Đốt u gan bằng liệu pháp nhiệt lạnh (cryotherapy), vi sóng (microwave), sóng cao tần (radiofrequency), tia laser,... Các phương pháp này có hiệu quả tốt đối với bệnh nhân có khối u dưới 3cm, không có khả năng phẫu thuật do vị trí khối u, mang nhiều khối u hoặc bị xơ gan. Ưu điểm của các phương pháp này là tỷ lệ thành công cao, ít xâm lấn hơn so với phẫu thuật, tỷ lệ sống còn sau 5 năm tương đương phẫu thuật.

2.3 Các phương pháp khác

• Nút mạch hóa chất qua đường động mạch TACE điều trị ung thư gan (transarteriall chemoembolization) hoặc TOCE (transcartheter oily chemoembolization). Đây là kỹ thuật thay thế cho các bệnh nhân không có khả năng phẫu thuật. Phương pháp này được chỉ định cho các bệnh nhân ung thư gan có nhiều khối u, khối u có kích thước lớn hoặc có nhiều khối u nhỏ không cắt bỏ được. Nguyên tắc điều trị là truyền hóa chất chọn lọc (như doxorubicin, cisplatin, mitomycin C, hay kết hợp nhiều loại thuốc) vào khối u qua các nhánh động mạch nuôi u đồng thời nút tắc động mạch nuôi u bằng các vật liệu gây tắc mạch. Các tế bào ung thư gan sẽ bị tiêu diệt bởi thuốc hóa trị và thiếu nguồn cung cấp dưỡng chất cho mạch nuôi u bị nút tắc. Ưu điểm của kỹ thuật là ít xâm lấn, hiệu quả điều trị cao và tính chọn lọc cao, ít ảnh hưởng đến thể trạng người bệnh, có thể tiến hành lặp lại nhiều lần để kiểm soát khối u cũng như điều trị u tái phát. Với sự phát triển của y học, hiện nay đã có nhiều loại hạt tải thuốc được phát minh để mang thuốc hóa trị được phóng thích có kiểm soát nhằm tiêu diệt tế bào u lâu dài như DC-Bead, Tandem,...Tuy nhiên kỹ thuật này không phải là kỹ thuật điều trị triệt căn. Phản ứng phụ của TACE là chóng mặt, nôn ói, gây loãng xương, rụng tóc, và thoái hoá chức năng thận.
• Nút mạch bằng hạt vi cầu phóng xạ (TARE hoặc SIRT): Nguyên lý tương tự như TACE nhưng kỹ thuật phức tạp hơn, phải làm nhiều thì vì các đồng vị phóng xạ Y-90 sẽ được bơm vào khối u qua đường động mạch và gây tác dụng xạ trị tiêu diệt khối u tại chỗ, ít ảnh hưởng đến các cơ quan còn lại của cơ thể.
• Hóa trị: sử dụng thuốc chống phân bào, chống chuyển hóa 5 - Fluorouracil, Vincristin (chỉ có 10 - 15% bệnh nhân đáp ứng thuốc). Hiện chỉ có sorafenib được chứng minh là có hiệu quả kéo dài sự sống đối với bệnh nhân ung thư gan.
• Liệu pháp miễn dịch: tiêm BCG vào khối u hoặc tiêm trong da, LH1, Levamisol,...

3.1 Tầm soát ung thư gan

Ung thư gan có chữa được không? Nếu được phát hiện sớm và điều trị tích cực, bệnh nhân ung thư gan có thể điều trị triệt căn. Vì vậy, người bệnh nên định kỳ khám sức khỏe và nên tầm soát sớm nếu có dấu hiệu ung thư gan.

Hiện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang cung cấp Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan giúp sàng lọc bệnh lý ung thư gan, phát hiện bệnh sớm để từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, phù hợp. Những khách hàng có yếu tố nguy cơ mắc bệnh ung thư gan như tiền sử gia đình mang bệnh lý ung thư gan, bị xơ gan, viêm gan B mạn tính, viêm gan C mạn tính, nghiện rượu, nhiễm chất độc hóa học Dioxin,... nên tầm soát ung thư gan định kỳ.

Khi đăng ký Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan, khách hàng sẽ được khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa Ung bướu, được thực hiện xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, đánh giá chức năng gan qua các xét nghiệm cần thiết và tầm soát nhiễm virus viêm gan B, C, ung thư gan,... Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm cùng hệ thống phương tiện hiện đại hỗ trợ chẩn đoán và điều trị bệnh, Vinmec cam kết cung cấp sự bảo vệ tốt cho sức khỏe của mỗi khách hàng.

3.2 Điều trị ung thư gan

Ứng dụng kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại và các phương pháp điều trị tiên tiến trên thế giới, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã điều trị hiệu quả cho nhiều trường hợp mắc ung thư gan nguyên phát, cải thiện sức khỏe và thời gian sống của bệnh nhân.

Hiện bệnh viện đang áp dụng nhiều phương pháp điều trị cho bệnh nhân ung thư gan, nổi bật là phẫu thuật cắt gan, ghép gan, nút mạch hóa chất qua đường động mạch (TACE).

Đối với các bệnh nhân không thể phẫu thuật, kỹ thuật TACE được thực hiện thường quy tại Vinmec nhằm hóa trị khối u tại chỗ, cắt đứt nguồn máu nuôi dưỡng khối u, thu nhỏ kích thước và kiểm soát sự phát triển của khối u, giúp cải thiện sức khỏe bệnh nhân hiệu quả.

Khi thực hiện, thời gian nút mạch khoảng 2 – 3 giờ. Bệnh nhân được đặt một ống thông từ động mạch đùi phải luồn vào các nhánh động mạch nuôi khối u để bơm hóa chất và dung dịch Lipiodol, gây tắc hoàn toàn các mạch máu nuôi dưỡng khối u. Quá trình nút mạch được thực hiện trong vòng chụp mạch DSA, cho phép bác sĩ thực hiện có thể nhìn rõ các nhánh mạch máu đi vào khối u, tiếp cận khối u gần nhất và chính xác nhất.

Với khối u nguyên phát đã được thu nhỏ sau khi nút mạch hóa chất, các bác sĩ có thể tiếp tục thực hiện kỹ thuật điều trị ung thư gan bằng đốt sóng cao tần (RFA) dưới hướng dẫn của siêu âm. Kỹ thuật này cho phép bác sĩ nhìn thấy chính xác đường đi của kim, đặt đúng vào khối u để phá hủy khối u ác tính một cách triệt để.

Ngoài ra, bệnh viện Vinmec còn thực hiện các phương pháp điều trị ung thư gan khác như xạ trị, nhiệt trị, điều trị tế bào đích,... Tùy theo số lượng và kích thước khối u, tình trạng xơ gan và các yếu tố khác, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.

Trong tháng 4 & 5/2021, khi có nhu cầu khám và điều trị Ung thư gan tại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec Central Park, quý khách hàng sẽ được hưởng ưu đãi kép:

- Miễn phí khám chuyên khoa và miễn phí xét nghiệm, chụp chiếu

- Giảm 50% chi phí đối với khách hàng có chỉ định điều trị sau khám. Chương trình áp dụng giới hạn cho kỹ thuật tương ứng từng bệnh viện và cho khách hàng lần đầu thực hiện kỹ thuật điều trị này tại Vinmec.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán ung thư gan