Chiều cao ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn thế nào?

Ở Việt Nam, chiều cao trung bình của nam giới là khoảng 164cm và phụ nữ khoảng 153cm. Mặc dù cao hay thấp đều không phải là nguyên nhân gây ra bất kỳ căn bệnh nào, tuy nhiên các nghiên cứu cho thấy nguy cơ gặp phải một số vấn đề nhất định có sự ảnh hưởng của chiều cao.

Nhược điểm đầu tiên của chiều cao cơ thể người nổi bật là tăng nguy cơ mắc ung thư. Một số nghiên cứu cho thấy chiều cao dưới trung bình có thể đồng nghĩa với tỷ lệ mắc một số loại ung thư thấp hơn.

Ví dụ, một nghiên cứu trên 100.000 phụ nữ ở châu Âu và Bắc Mỹ cho kết quả những phụ nữ thấp hơn sẽ ít bị ung thư buồng trứng hơn. Song song đó, phụ nữ cao cũng có thêm 17% nguy cơ phát triển các khối u ác tính ở vú, nội mạc tử cung, đại tràng, và 29% riêng với ung thư máu, ung thư trực tràng, ung thư tuyến giáp, và ung thư thận.

Một cuộc thăm dò khác trên 9.000 đàn ông ở Anh trong độ tuổi từ 50 - 69 cũng đưa ra kết luận những người đàn ông thấp hơn có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt ít hơn. Lý do có thể là vì những người cao có nhiều tế bào hơn, cho nên chúng có nhiều cơ hội bị đột biến và phát triển thành ung thư. Theo một nghiên cứu mới đây, những đứa bé mang gen cao còn được kích hoạt sớm yếu tố tăng trưởng tế bào ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ, do đó dễ mắc phải một vài loại ung thư nhất định.

Chiều cao cơ thể người có thể liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và điều này thể hiện rõ hơn ở phái nữ. Cụ thể, dựa trên một dữ liệu của hơn 6.000 người trưởng thành trong vòng 5 năm, các nhà khoa học cho rằng những người cao sẽ ít có khả năng mắc phải căn bệnh này.

Mặc dù chưa rõ nguyên nhân tại sao tiểu đường và ảnh hưởng của chiều cao lại có liên quan với nhau, tuy nhiên một giả thuyết được đưa ra cho thấy tầm vóc thấp bé là dấu hiệu của dinh dưỡng kém hoặc các vấn đề trao đổi chất khác từ khi con người còn trong bụng mẹ cho đến suốt giai đoạn phát triển về sau. Ngoài ra, một nghiên cứu khác đến từ Hà Lan cũng phát hiện nữ giới cao lớn sẽ nhạy cảm hơn với insulin và có hàm lượng gan nhiễm mỡ thấp.

Thông thường, những người cao sẽ có trái tim khỏe hơn người lùn, do đó rủi ro mắc các bệnh tim mạch cũng ít hơn. Tuy rằng các nhà khoa học chưa có kết luận chính xác nguyên nhân, nhưng nhìn chung những người thấp hơn 160cm sẽ có nguy cơ mắc bệnh tim và bệnh mạch vành cao hơn khoảng 50% so với những người cao từ 170cm trở lên.

Lý do có thể liên quan đến dinh dưỡng kém hoặc các bệnh nhiễm trùng mà thai nhi mắc phải trước khi sinh hoặc trong những năm tháng đầu đời có ảnh hưởng đến tăng trưởng. Ngoài ra, bộ gen ảnh hưởng của chiều cao khi thụ tinh cũng có thể tác động đến tỷ lệ mắc các vấn đề tim mạch của một người trong cuộc sống sau này.

Đột quỵ là hiện tượng dòng máu đang chảy đến một vùng não đột nhiên bị cắt đứt. Những người có chiều cao vượt trội, và đặc biệt là đi kèm với một trọng lượng khỏe mạnh, thường ít có nguy cơ bị đột quỵ. Dinh dưỡng và một số yếu tố khác có liên quan đến sức khỏe khi còn trẻ, cũng như ảnh hưởng đến chiều cao cơ thể người có thể là lý do giải thích cho mối liên kết giữa tầm vóc và đột quỵ.

Cục máu đông có thể là một tình trạng nghiêm trọng, đặc biệt nếu huyết khối hình thành trong tĩnh mạch chính hoặc trên đường dẫn đến phổi. Dù vẫn chưa thể giải thích tại sao, nhưng các nghiên cứu cho rằng một người càng thấp thì càng ít có khả năng hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch. Trong đó, những người cao từ 150cm trở xuống và có trọng lượng hợp lý là nhóm đối tượng có nguy cơ thấp nhất.

Các nhà khoa học lập luận rằng máu trong cơ thể người cao lưu thông với khoảng cách xa hơn nên có thể làm giảm dòng chảy, cũng như tăng nguy cơ phát sinh huyết khối, gia tăng đột quỵ.

Tuy nhiên béo phì mới là yếu tố làm tăng nguy bị cục máu đông máu chủ yếu hơn cả chiều cao, vì vậy dù là người thấp hay cao thì đều cần giữ cân nặng trong phạm vi hợp lý nhằm đề phòng chứng nghẽn mạch.

Chiều cao cơ thể người có thể là một lợi thế khi xét về nguy cơ mắc phải hội chứng mất trí nhớ này, đặc biệt là đối với nam giới. Một nghiên cứu trên 500 người đàn ông cho thấy những người cao khoảng 180cm trở lên có tỷ lệ mắc bệnh Alzheimer ít hơn gần 60% so với những người cao khoảng 170cm trở xuống. Phụ nữ cao lớn cũng có thể ít mắc bệnh Alzheimer hơn, tuy nhiên mối liên hệ giữa hội chứng này và ảnh hưởng của chiều cao ở nữ giới dường như không thật sự rõ ràng.

Nhiều khả năng phụ nữ cao sẽ có một thai kỳ đầy đủ hơn so với phụ nữ thấp. Trong một nghiên cứu, những người phụ nữ có chiều cao 150cm trở xuống có nhiều nguy cơ sinh con trước khi đủ tháng hơn so với những người cao từ 170cm trở lên. Cụ thể, với mỗi 5cm chênh lệch về chiều cao giữa hai phụ nữ mang thai, thai phụ thấp hơn sẽ chuyển dạ sớm hơn 1 ngày. Các nhà khoa học vẫn chưa thể chắc chắn nguyên do tại sao, tuy nhiên ảnh hưởng của chiều cao đến kích thước một số bộ phận trong cơ thể nữ giới, chẳng hạn như xương chậu hoặc cổ tử cung, có thể phần nào giải thích cho mối liên hệ này.

Tuy nhiên một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng thai phụ cao sẽ phải đối mặt với rủi ro mắc tiểu đường thai kỳ nhiều hơn so với các bà bầu có chiều cao khiêm tốn.

Một nghiên cứu trên hơn 22.000 đàn ông từ bảy quốc gia khác nhau cho thấy những người thấp bé có nguy cơ bị hói cao hơn. Trong quá trình tìm kiếm những thay đổi ở bộ gen chịu trách nhiệm làm tăng tỷ lệ rụng tóc sớm của một người đàn ông, các nhà khoa học phát hiện ra có 4 gen vừa liên quan đến hói đầu ở nam giới, vừa có ảnh hưởng đến chiều cao cơ thể người.

Trong những năm gần đây, một số nghiên cứu về chiều cao ảnh hưởng đến tuổi thọ đã chỉ ra rằng những người thấp bé có xu hướng sống lâu hơn một ít so với những người cao lớn. Bên cạnh đó, người thấp cũng ít mắc phải những căn bệnh mãn tính hơn khi già đi. Lý do đằng sau kết luận này vẫn đang được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu. Một số lĩnh vực đang được tìm hiểu bao gồm mức độ hư hại của các tế bào theo thời gian, nồng độ của một số hormone và kích thước của những cơ quan nội tạng, như não, gan và thận.

Những người thấp hơn hiếm khi bị kiệt sức vì thời tiết quá nóng, hay còn gọi là tình trạng say nắng. Nguyên nhân chủ yếu là do người cao to và nặng ký hơn sẽ tạo ra nhiệt độ cơ thể nhiều hơn. Nếu cơ thể sản sinh nhiệt nhanh hơn mất nhiệt, chẳng hạn như trong khi tập thể dục cường độ cao, có thể dẫn đến tình trạng say nắng hoặc kiệt sức vì nóng bức.

Mặt khác trong thời tiết lạnh, những người có chiều cao vượt trội lại dễ dàng giữ ấm cơ thể hơn so với những người thấp cũng vì lý do tạo thân nhiệt tương tự.

Những người có chiều cao khiêm tốn sẽ hiếm khi bị đau lưng hoặc xảy ra tai nạn gãy hông. Một lý do khiến những người cao lớn có nhiều nguy cơ gãy xương hông là bởi vì trọng tâm của họ. Ảnh hưởng của chiều cao vượt trội không chỉ khiến một người dễ bị ngã hơn, mà còn làm cho lưng và hông chạm đất với một lực mạnh hơn.

Tóm lại, chiều cao cơ thể người cũng có phần liên quan đến sức khỏe, chẳng hạn như tỷ lệ mắc tiểu đường, tim mạch, đột quỵ hay chiều cao ảnh hưởng đến tuổi thọ. Nhưng cho dù là người có kích thước vượt trội hoặc khiêm tốn hơn mức trung bình thì đều có những ưu và nhược điểm riêng biệt. Do đó, việc giữ thói quen sống lành mạnh, chế độ sinh hoạt điều độ, khoa học và thăm khám tổng quát định kỳ sẽ đóng vai trò quan trọng hơn là những ảnh hưởng của chiều cao đến sức khỏe.

Nguồn tham khảo: webmd.com