Dị tật xương ức gà ở trẻ em

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I, Bác sĩ nội trú Nguyễn Hùng Tiến - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Trẻ bị nhô xương ức được xem là một trong những dị tật phổ biến ở trẻ và theo thống kê thì cứ 400 trẻ sẽ có 1 trẻ bị dị tật xương ức gà bẩm sinh. Và thật may mắn khi dị tật này hoàn toàn có thể giải quyết được.

Ngực ức gà còn gọi là bệnh lồi ngực bẩm sinh, là hiện tượng biến dạng lồng ngực. Đặc trưng của dị tật này là xương ức và các xương sườn nhô ra trước. Dị tật này ngược lại với dị tật lõm ngực bẩm sinh.

Hầu hết các dị tật về xương đều là do bẩm sinh, vì thế nguyên nhân di truyền là khá cao.

Nguyên nhân nhô xương ức gà từ nhỏ thì có đến 25% là do di truyền từ ông bà cha mẹ hoặc những người có quan hệ trực thuộc gần gũi. Trong đó, nếu cha mẹ hoặc người thân có quan hệ huyết thống cận kề thì nguy cơ trẻ bị dị tật xương ức gà sau khi chào đời là rất cao.

Trẻ bị tim bẩm sinh xương ức có thể nhô lồi hẳn ra trước.

Vitamin D là vitamin cực kỳ quan trọng đối với việc phát triển hệ xương của trẻ. Vì thế, một khi trẻ bị thiếu vitamin D thì sẽ càng làm tăng nguy cơ trẻ bị còi xương và dị tật nhô xương ngực ức gà có thể xảy ra.

Trẻ thiếu canxi cũng có thể khiến cho xương sườn và xương ức có xu hướng co lại hoặc nhô ra ngoài lồng ngực.

Dị tật xương lồng ngực nói chung có 2 dạng dị tật điển hình là dị tật xương ức gà và và dị tật xương ngực lõm. Trong đó, dị tật xương ức gà sẽ ít gây nguy hiểm hơn so với dị tật xương ngực lõm vì nó không gây chèn ép lên tim, phổi. Tuy nhiên, nó vẫn gây ra một số ảnh hưởng nhất định đến các cơ quan tại lồng ngực như:

Do cấu tạo lồng ngực lồi ra trước dù nặng hay nhẹ cũng đều khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong quá trình hô hấp. Trường hợp phải làm việc nặng hoặc các hoạt động mạnh sẽ dễ khiến thở gấp do bị thiếu hoặc ngạt hơi, quá trình hô hấp diễn ra không kịp để cung cấp không khí cho phổi.

Cũng do sự cản trở quá trình hô hấp khiến bệnh nhân dị tật lồi ức gà có nguy cơ cao bị hen suyễn.

Chính vì gây mất thẩm mĩ, thiếu cân bằng cơ thể khiến phần lồng ngực hiện diện rõ ràng khi mặc quần áo, trẻ sẽ tự tin khi đi cùng bạn bè.

Hiện nay, có 2 phương pháp phổ biến là phẫu thuật và không phẫu thuật.

Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật thông qua lỗ nội soi, đưa thanh kim loại vào vị trí xương ức gà, thực hiện nẹp thanh kim loại này vào và chỉnh dẫn phần xương bị lồi ra. Tùy vào tình trạng lồi của trẻ nặng hay nhẹ mà thời gian ngực phẳng lại bình thường sẽ khác nhau, có thể là từ 1 – 3 năm mới có thể phẫu thuật để lấy thanh kim loại ra.

Ưu điểm của phương pháp này đó là nhanh chóng, hiệu quả và có chi phí thấp, tuy nhiên, nhược điểm là để lại vết sẹo trước ngực.

Không phẫu thuật tức là sẽ dùng phương pháp thủ công tác động từ bên ngoài và việc này chủ yếu dựa vào cách tạo lực lên thành ngực bằng khung ép động. Hệ thống khung ép có dạng hình tròn, bao quanh vùng lồng ngực, phía trước lấy phần ức gà nhô ra làm điểm tựa, ở phía sau lấy cột sốt làm điểm tựa, áp lực được điều chỉnh tăng giảm độ ép lại tùy theo từng bệnh nhân và cơ địa của mỗi người. Thông thường, áp lực tác dụng lên thành ngực < 2.5 PSI là phổ biến nhất đối với tình trạng dị dạng lồng ngực.

Ưu điểm của phương pháp này là giảm thiểu được các nguy cơ phẫu thuật, không có sẹo, nhưng nhược điểm lại là chi phí khá cao và phải mang khung trong thời gian dài.

Sữa mẹ chứa các chất dinh dưỡng đầy đủ sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, mẹ cũng phải bổ sung dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày để tăng chất lượng sữa. Ngoài ra, nên cho bé tới các cơ sở y tế bổ sung vitamin D, canxi, dầu gan cá và tiêm phòng đầy đủ.