Sự khác nhau giữa thuốc tránh thai kết hợp với thuốc tránh thai chỉ có progestin

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Tuyết Mai - Bác sĩ Sản Phụ Khoa - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Thuốc tránh thai hằng ngày là biện pháp tránh thai tạm thời có hiệu quả cao, được nhiều chị em sử dụng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết có 2 loại thuốc tránh thai khác nhau đó là thuốc tránh thai kết hợp và thuốc tránh thai chỉ có progestin. Tuỳ điều kiện sức khoẻ của từng người mà sẽ được tư vấn lựa chọn loại thuốc phù hợp.

Viên tránh thai kết hợp có chứa 2 hormon sinh dục nữ là estrogen và progestin, tác động bằng cách ức chế sự rụng trứng, làm cho nội mạc tử cung không thích nghi với sự làm tổ của trứng, làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung. Nhờ đó, ngăn không cho tinh trùng của người nam xâm nhập khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ.

Thuốc tránh thai kết hợp được chỉ định cho phụ nữ muốn sử dụng một biện pháp tránh thai tạm thời có hiệu quả cao.

Những người không được sử dụng thuốc tránh thai kết hợp:

1.1. Chống chỉ định tuyệt đối

• Có thai hoặc nghi ngờ có thai.
• Đang cho con bú trong vòng 6 tuần sau sinh.
• Lớn tuổi (≥ 35 tuổi) và hút thuốc lá thường xuyên ≥ 15 điếu/ngày.
• Có nhiều nguy cơ bị bệnh mạch vành (lớn tuổi, hút thuốc lá, đái tháo đường, tăng huyết áp...)
• Tăng huyết áp: HA tâm thu ≥ 160 mmHg, HA tâm trương ≥ 100 mmHg).
• Đã hoặc đang bị bệnh lý tim mạch và đông máu như bệnh lý mạch máu, thuyên tắc tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, bệnh lý đông máu, bệnh thiếu máu cơ tim, bệnh lý van tim phức tạp, tai biến mạch máu não, cơ địa huyết khối di truyền.
• Sắp phẫu thuật phải nằm trên 1 tuần.
• Đau nửa đầu (migraine).
• Đang bị ung thư vú.
• Đái tháo đường có biến chứng (thận, thần kinh, võng mạc, mạch máu).
• Đang bị lupus ban đỏ hệ thống và có kháng thể kháng phospholipid (hoặc không làm xét nghiệm).
• Đang bị bệnh gan nặng có suy giảm chức năng gan trầm trọng như) viêm gan cấp đang diễn tiến, xơ gan mất bù, u gan (ngoại trừ trường hợp tăng sinh lành tính dạng nốt-benign focal nodular hyperplasia).

1.2 Chống chỉ định tương đối

• Đang cho con bú sau sinh từ 6 tuần đến 6 tháng hoặc không cho con bú trong vòng 4 tuần sau sinh.
• Lớn tuổi (≥ 35 tuổi) và hút thuốc lá dưới 15 điếu/ngày.
• Đã hoặc đang bị tăng huyết áp: HA tâm thu từ 140 đến 159 mmHg hoặc HA tâm trương từ 90 đến 99 mmHg).
• Đã hoặc đang bị tăng lipid máu hoặc tăng cholesterol do uống thuốc tránh thai.
• Đã từng bị ung thư vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại.
• Sỏi mật đang điều trị nội khoa hoặc xơ gan còn bù
• Đang sử dụng một số loại thuốc như rifampicin/rifabutin, thuốc kháng virus nhóm ức chế protease Ritonavir-booster (Ritonavir-booster protease inhibitor) và một số thuốc chống co giật như phenytoin, carbamazepin, barbiturat, primidon, topiramat, oxcarbazepin hoặc lamotrigin.

Viên thuốc tránh thai chỉ có progestin là biện pháp tránh thai tạm thời, chứa một lượng nhỏ progestin, không có estrogen. Thuốc có khả năng ngăn chặn sự rụng trứng, nhưng chủ yếu tác dụng làm mỏng niêm mạc tử cung và làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung; gây trở ngại cho việc làm tổ của trứng và ngăn không cho tinh trùng xâm nhập vào buồng tử cung.

Thuốc được chỉ định ở những phụ nữ muốn sử dụng một biện pháp tránh thai tạm thời có hiệu quả, đặc biệt thích hợp cho phụ nữ đang cho con bú hoặc có chống chỉ định thuốc tránh thai kết hợp.

Những người không được sử dụng thuốc tránh thai đơn thuần:

2.1. Chống chỉ định tuyệt đối

• Phụ nữ có thai.
• Đang bị ung thư vú.

2.2. Chống chỉ định tương đối

• Đang bị thuyên tắc tĩnh mạch sâu/thuyên tắc phổi.
• Đang bị lupus ban đỏ hệ thống và có kháng thể kháng phospholipid (hoặc không làm xét nghiệm) hoặc có giảm tiểu cầu trầm trọng.
• Đã từng bị ung thư vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại.
• Xơ gan mất bù có suy giảm chức năng gan trầm trọng, hoặc u gan (ngoại trừ trường hợp tăng sinh lành tính dạng nốt - benign focal nodular hyperplasia).
• Đang sử dụng một số loại thuốc như rifampicin/rifabutin, thuốc kháng virus nhóm ức chế protease Ritonavir - booster (Ritonavir - booster protease inhibitor) và một số thuốc chống co giật như phenytoin, carbamazepin, barbiturat, primidon, topiramat, oxcarbazepin.

Tóm lại, bất kể sử dụng loại thuốc tránh thai nào, để đạt hiệu quả tránh thai cao, bạn phải uống thuốc đều đặn. Bạn cần phải sử dụng thêm phương pháp ngừa thai khác nếu bị nôn mửa hoặc tiêu chảy khi đang dùng thuốc tránh thai. Cần hỏi ý kiến bác sĩ để chuẩn bị một biện pháp tránh thai khác trong trường hợp cần thiết. Tiếp tục thuốc tránh thai hàng ngày ngay cả khi bạn đang rối loạn dạ dày, hoặc không nghĩ rằng bạn có khả năng mang thai. Không tự ý ngưng dừng thuốc.

Cần lưu ý là thuốc tránh thai không giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS.

Bài viết tham khảo nguồn: Pasteur.com