Cách chữa viêm họng tại nhà

Viêm họng là một trong số những bệnh lý có liên quan tới đường hô hấp và thường gặp ở khá nhiều người. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc tìm hiểu đặc điểm của bệnh lý là điều cần thiết giúp mỗi người có thể chủ động hơn khi phòng ngừa và chữa bệnh.

1.1. Viêm họng là gì?

Viêm họng chính là hiện tượng lớp niêm mạc cổ họng bị viêm nhiễm và tổn thương do sự tác động của những yếu tố khác nhau. Trong đó phải kể đến như các loại vi khuẩn, virus, sự ô nhiễm của môi trường và các hóa chất độc hại.

Căn bệnh viêm họng có thể xảy ra với nhiều độ tuổi khác nhau. Tuy nhiên, những đối tượng sau đây sẽ có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn cả:

● Trẻ em, trẻ sơ sinh: Thông thường với những trẻ nhỏ, hệ miễn dịch đang còn non yếu. Chính vì vậy mà các tác nhân bên ngoài sẽ rất dễ dàng xâm nhập và gây ra chứng viêm họng.

● Phụ nữ đang mang thai: Đối tượng này sẽ dễ bị viêm họng trong thời gian 3 tháng đầu và 3 tháng cuối của thai nhi.

● Người mắc các bệnh về đường hô hấp, chẳng hạn như viêm amidan, viêm mũi, người bị cảm lạnh.

1.2. Triệu chứng viêm họng

Viêm họng được chia làm hai dạng chủ yếu đó là viêm họng cấp và mãn tính. Theo đó, mỗi mức độ bệnh đều được biểu hiện với các triệu chứng và dấu hiệu khác nhau.

❖ Triệu chứng viêm họng cấp:

● Cơ thể bạn bị sốt cao từ 39 đến 40 độ C, ăn ngủ kém, cơ thể bị ớn lạnh và đau nhức.

● Khô nóng vùng cổ họng và kèm theo đó là triệu chứng đau nhói và đau rát.

● Ho khan.

● Giọng nói bị khàn.

● Ngạt tắc mũi, chảy nước mũi.

● Cổ họng bị xung huyết, đỏ và bị phù nề.

● Hai bên amidan bị sưng, bề mặt có dịch nhầy phủ bựa trắng hoặc là trong suốt.

● Cổ bị sưng hạch và đau nhức.

● Nếu viêm họng xảy ra do vi khuẩn, người bệnh sẽ bị đau đầu, cơ thể sẽ mệt mỏi.

❖ Triệu chứng viêm họng mãn tính:

Những triệu chứng, dấu hiệu của viêm họng mãn tính thường sẽ diễn tiến chậm và có xu hướng kéo dài dai dẳng. Bệnh nhân bị mãn tính sẽ xuất hiện các triệu chứng gồm:

● Cổ họng sẽ bị ngứa ngáy, nóng rát và bị khô.

● Cổ họng sẽ có cảm giác bị vướng, nhất là sau khi ngủ dậy.

● Bị ho nhiều hơn khi thời tiết chuyển lạnh hoặc vào ban đêm.

● Bị nghẹn vướng khi nuốt đồ ăn.

● Thỉnh thoảng bị khàn giọng.

● Niêm mạc họng đỏ, có nhầy trong suốt.

● Thành họng dày, đỏ và có các hạt màu đỏ hoặc hồng và bị nổi cộm nhiều hơn so với vùng niêm mạc ở xung quanh.

● Rất dễ bị buồn nôn và cổ họng sẽ luôn nhạy cảm.

Khi viêm họng mãn tính xảy ra trong một thời gian dài sẽ chuyển sang viêm họng thể teo. Khi ấy, lớp niêm mạc tại cổ họng sẽ có nhiều mạch máu nhỏ, eo họng rộng và nhẵn mỏng.

1.4. Đau họng uống thuốc gì?

Trong những ngày giao mùa, bạn rất dễ bị đau họng (viêm họng) do nhiễm virus (cảm lạnh hoặc cúm) hay vi khuẩn. Tình trạng này thường tự khỏi sau 3-7 ngày nhưng người bệnh phải chịu đựng cảm giác đau, khô họng, nuốt nước bọt hay ăn uống, giao tiếp cũng đều khó khăn hơn.

Ngoài việc áp dụng các biện pháp tại nhà, bạn có thể tìm mua một số loại thuốc trị đau họng hiệu quả như gợi ý dưới đây. Đừng quên tham vấn ý kiến từ dược sĩ hoặc bác sĩ trước khi dùng nhé!

❖ Các thuốc kháng viêm, giảm đau không kê đơn

Nhiều loại thuốc không kê đơn (OTC) khác nhau có thể giúp bạn làm dịu cơn đau họng. Bạn có thể tìm mua các thuốc chứa hoạt chất paracetamol hoặc ibuprofen. Những loại thuốc này cũng có thể hạ sốt nếu tình trạng đau họng của bạn do nhiễm trùng (virus, vi khuẩn). Tránh cho trẻ em và thanh thiếu niên uống aspirin vì dễ dẫn đến hội chứng Reye.

Nếu bạn có các vấn đề sức khỏe khác hoặc đang dùng các loại thuốc khác, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào.

❖ Thuốc hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày

Bên cạnh nguyên nhân gây viêm họng do vi khuẩn hoặc virus, đau họng còn có thể là tình trạng “kéo theo” của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) hay viêm loét dạ dày. Vì thế, nếu bạn không sốt nhưng thường xuyên cảm thấy nóng rát vùng họng, không biết bị đau họng uống thuốc gì nhanh khỏi thì đừng tự ý điều trị mà nên nhanh chóng đến viện kiểm tra hệ tiêu hóa.

Một số thuốc người bị GERD có thể sử dụng là:

● Thuốc kháng axit

● Thuốc chẹn H2

● Thuốc ức chế bơm proton (PPI)

❖ Thuốc điều trị các triệu chứng đi kèm

Nếu cơn đau họng của bạn có kèm theo những triệu chứng như ho, đờm, chảy dịch mũi sau..., chắc chắn bạn cũng cần điều trị song song bằng một số thuốc không kê đơn như:

• Thuốc kháng histamin chữa đau họng do dị ứng, kháng viêm
• Thuốc long đờm (tan đờm)
• Thuốc xịt mũi, xịt họng giảm đau và phù nề
• Siro ho, phù hợp cho cả người lớn và trẻ nhỏ

❖ Đau họng hãy dùng viên ngậm kẽm

Việc dùng viên ngậm bổ sung kẽm đã được chứng minh là làm giảm thời gian xuất hiện các triệu chứng cảm. Nếu bạn bị cảm lạnh, hãy thử ngậm viên chứa kẽm 2 giờ một lần, tốt nhất nên bắt đầu ngậm trong vòng 48 giờ sau khi có các dấu hiệu cảm đầu tiên.

❖ Thuốc kháng sinh trị viêm họng cấp

Một số loại kháng sinh phổ biến được kê toa dùng trị viêm họng cấp là:

● Penicillin: Thường ở dạng thuốc uống hoặc tiêm giúp kháng khuẩn, tiêu viêm, ức chế sự sinh sôi của vi khuẩn. Cần lưu ý thuốc này không phù hợp cho phụ nữ mang thai, người có tiền sử bệnh dạ dày, thận, gan.

● Amoxicillin: Hiệu quả cao trong điều trị bệnh viêm họng do nhiễm khuẩn, ức chế sự hình thành của yếu tố gây bệnh. Những đối tượng không nên dùng thuốc này là người có bệnh thận, gan, phụ nữ cho con bú hoặc đang sử dụng thuốc ngừa thai.

● Erythromycin: Kháng sinh thuộc nhóm macrolid có tác dụng diệt khuẩn thông qua ức chế quá trình hình thành protein. Thuốc thường được chỉ định dùng sau khi ăn ở dạng uống và tiêm (khi nặng). Thuốc chống chỉ định với người mắc các bệnh tim mạch hoặc dị ứng với thành phần của thuốc.

Đau họng là biểu hiện của cảm giác đau, ngứa hoặc khó chịu ở cổ họng. Đau họng là triệu chứng điển hình của bệnh viêm họng. Nó có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn cố gắng nuốt, và sẽ gặp khó khăn khi nuốt thức ăn và chất lỏng.

Ngay cả khi cơn đau họng không nghiêm trọng đến mức phải đến gặp bác sĩ, nhưng nó vẫn gây đau và có thể khiến bạn không thể ngủ ngon. May mắn thay, bạn có thể sử dụng các biện pháp khắc phục tại nhà để giúp làm dịu cơn đau và kích ứng.

Dưới đây là cách chữa viêm họng tại nhà khi đau họng:

2.1. Súc miệng bằng nước muối

Súc miệng bằng nước muối ấm có thể giúp làm dịu cổ họng ngứa ngáy. Muối kéo chất nhờn ra khỏi mô sưng, viêm và giúp giảm cảm giác khó chịu.

Mayo Clinic khuyên bạn nên kết hợp 1/4 đến 1/2 thìa cà phê muối ăn với 4 đến 8 ounce nước ấm. Khuấy đều cho đến khi muối tan. Sau đó súc miệng trong vài giây và nhổ ra. Lặp lại việc súc miệng bằng muối nhiều lần mỗi ngày.

2.2. Viên ngậm họng

Một số viên ngậm họng không kê đơn (OTC) có chứa tinh dầu bạc hà, một thành phần có thể làm tê nhẹ các mô trong cổ họng của bạn. Điều này có thể giúp bạn giảm bớt cảm giác đau và bỏng rát tạm thời. Trong một thời gian ngắn, kẹo cũng có thể có tác dụng tương tự.

Kẹo và thuốc giảm ho giúp tăng tiết nước bọt và giúp cổ họng của bạn được bôi trơn. Tuy nhiên, kẹo và thuốc nhỏ trị ho sẽ không làm dịu cơn đau họng của bạn được lâu như viên ngậm thuốc hoặc làm dịu cơn đau một cách hiệu quả và bạn có thể thấy mình cần giảm đau sớm trở lại.

Tránh cho trẻ nhỏ ngậm viên ngậm hoặc thuốc ho. Cả hai loại này đều có nguy cơ gây nghẹt thở.

2.3. Thử giảm đau OTC

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Nguồn tin cậy, vi rút gây ra hầu hết các bệnh viêm họng. Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) không kê đơn như ibuprofen (Advil, Motrin IB) hoặc naproxen (Aleve) có thể làm giảm viêm và sưng tấy trong cổ họng của bạn. Chúng cũng có thể làm giảm đau nhức hoặc ngứa ngáy.

2.4. Thưởng thức một giọt mật ong

Trà ấm pha với mật ong có thể giúp làm dịu cổ họng bị kích thích của bạn. Trà cũng giúp bạn ngậm nước, đây là một bước quan trọng khác trong điều trị đau họng. Hãy uống một cốc lần sau khi cơn đau họng bắt đầu có dấu hiệu viêm họng.

Bạn có thể cân nhắc lựa chọn trà xanh, loại trà có tác dụng kháng khuẩn, giảm đau và giàu chất chống oxy hóa cũng như giúp giảm viêm.

Mật ong có một lợi ích khác khi bạn bị ốm. Nghiên cứu cho thấy đây là một loại thuốc giảm ho hiệu quả và hoạt động tương tự như thuốc ho không kê đơn.

2.5. Thuốc xịt

Sử dụng một vài thuốc xịt có chứa sự kết hợp của echinacea. Một nghiên cứu trên Tạp chí Nghiên cứu Y khoa Châu Âu (European Journal of Medical Research Trusted) cho thấy phương thuốc thảo dược này làm dịu cơn đau họng cũng như thuốc xịt giảm đau họng không kê đơn.

2.6. Giữ đủ nước

Uống đủ nước là một phần quan trọng trong việc điều trị đau họng. Khi bạn bị mất nước, cơ thể của bạn không thể sản xuất đủ nước bọt và chất nhầy để giữ cho cổ họng của bạn được bôi trơn tự nhiên. Điều này sẽ khiến tình trạng sưng tấy và viêm nhiễm trở nên trầm trọng hơn.

Nước là một lựa chọn tốt, cũng như trà ấm hoặc súp ấm. Tuy nhiên, trà nóng hoặc súp nóng thực sự có thể làm bỏng cổ họng vốn đã nhạy cảm của bạn và khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn

2.7. Sử dụng máy tạo độ ẩm

Hít thở trong không khí ẩm sẽ giúp làm dịu các mô sưng tấy trong mũi và cổ họng của bạn. Bật máy tạo độ ẩm phun sương mát mẻ nhằm tăng lượng ẩm trong phòng của bạn. Bạn có thể mua máy tạo ẩm ở hầu hết các cửa hàng tạp hóa, bán lẻ.

2.8. Hãy tắm hơi

Nếu không có máy tạo độ ẩm thì bạn vẫn có thể làm dịu không khí ẩm. Hít hơi nước ấm từ vòi hoa sen nhằm giúp giảm sưng và giảm đau do viêm họng.

Bạn cũng có thể tạo hơi nước bằng cách cho nước rất nóng chảy vào bồn rửa. Trùm khăn lên đầu và ngả người vào bồn để hít thở hơi nước. Tiếp tục hít thở sâu trong vài phút và lặp lại nếu cần để giảm đau họng.

2.9. Ngẩng cao đầu lên

Khi bị nghẹt mũi kèm theo đau họng, hãy kê thêm một hoặc hai chiếc gối dưới đầu. Chiều cao tăng thêm sẽ giúp bạn thở dễ dàng hơn. Khi tình trạng tắc nghẽn thuyên giảm, bạn sẽ không phải mở miệng khi ngủ, điều này có thể làm khô cổ họng và khiến cổ họng đau hơn.

2.10. Nhận đơn thuốc

Vi rút gây ra hầu hết các chứng viêm họng, nhưng đôi khi thủ phạm có thể là vi khuẩn như liên cầu, gây ra viêm họng. Nếu cơn đau họng của bạn không thuyên giảm hoặc trở nên tồi tệ hơn hoặc bạn đang bị sốt, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra liên cầu khuẩn. Bạn có thể cần một loại thuốc kháng sinh.

Vì hầu hết các bệnh viêm họng đều có nguồn gốc từ virus nên bạn cần cố gắng nghỉ ngơi và ăn uống lành mạnh, “tiếp sức” cho hệ miễn dịch chống lại nhiễm trùng. Hãy chọn ăn các thức ăn mềm và đồ uống không quá lạnh để không làm cổ họng bị kích ứng thêm. Nếu có người thân đang bị viêm họng, cách tốt nhất để bạn có thể ngăn ngừa bệnh là rửa tay thường xuyên trước khi ăn hoặc sau khi tiếp xúc với người bệnh, không dùng chung đồ dùng, vật dụng cá nhân. Đừng quên nâng cao sức khỏe mỗi ngày qua chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý nhé!