Cần lưu ý gì trước và sau khi chụp CT vùng cổ?

Bài viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Vũ Thị Hạnh - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Chụp CT vùng cổ là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được tiến hành dựa trên sự kết hợp của phương pháp chụp X-quang và máy vi tính nhằm chụp lại hình ảnh chi tiết của cột sống cổ. Vậy bệnh nhân cần lưu ý gì trước và sau khi chụp CT vùng cổ để cho kết quả chính xác nhất?

Chụp CT vùng cổ hay còn gọi là chụp cắt lớp vi tính cột sống cổ. Đây là phương pháp được tiến hành dựa trên sự kết hợp của phương pháp chụp X-quang và máy vi tính nhằm chụp lại hình ảnh chi tiết của cột sống cổ.

Cột sống cổ bao gồm 7 đốt sống đầu tiên và là phần cao nhất của cột sống. Dựa vào những hình ảnh đó, bác sĩ có thể dễ dàng quan sát và phát hiện được những bất thường, tổn thương do chấn thương hoặc các bệnh lý ở vùng cột sống cổ (nếu có) để đưa ra phương pháp điều trị bệnh hiệu quả.

Do quá trình chụp CT diễn ra trong thời gian ngắn và cho ra kết quả rất nhanh nên thường được áp dụng trong các tình huống cấp cứu. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp CT ở vùng cổ để phát hiện:

• Dị tật cột sống cổ bẩm sinh ở trẻ nhỏ.
• Tổn thương cột sống cổ đối với những bệnh nhân chống chỉ định thực hiện MRI.
• Những tổn thương ở phần cột sống trên.
• Gãy xương.
• Ung thư hoặc các khối u xương.
• Tổn thương gây chèn ép cột sống cổ.

3.1. Trước khi chụp

Tùy từng trường hợp bệnh nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ cân nhắc xem có sử dụng thuốc cản quang hay không. Do đó, nếu bệnh nhân có tiền sử bệnh tiểu đường hoặc bị dị ứng thuốc cản quang thì phải thông báo trước với bác sĩ. Tuy hiếm khi xảy ra nhưng vẫn có một số trường hợp bệnh nhân bị dị ứng với thuốc cản quang và dẫn đến những phản ứng nguy hiểm.

Nếu được chỉ định chụp CT có sử dụng chất cản quang thì người bệnh cần lưu ý nhịn ăn và uống ít nhất 4 - 6 giờ trước đó. Ngoài ra, để tránh ảnh hưởng đến kết quả chụp, bệnh nhân cần phải tháo bỏ hết những vật dụng kim loại trên cơ thể như đồ trang sức, kính, máy trợ thính, điện thoại,...

Bên cạnh đó, cân nặng của bệnh nhân cũng là một vấn đề cần lưu ý bởi một số loại máy chụp sẽ có giới hạn về cân nặng. Do đó, nếu cân nặng của bạn vượt quá 100kg thì nên báo với bác sĩ. Đặc biệt đối với phụ nữ mang thai nên cân nhắc kỹ lưỡng về việc chụp CT bởi có thể ảnh hưởng không tốt đến thai nhi. Thai phụ chỉ nên tiến hành chụp CT nếu thật sự cần thiết và có chỉ định từ bác sĩ lâm sàng.

3.2. Sau khi chụp

Quá trình chụp CT diễn ra tương đối nhanh và không xâm lấn nên sau khi hoàn tất, người bệnh có thể quay trở lại sinh hoạt như bình thường. Trường hợp có sử dụng thuốc cản quang thì bệnh nhân nên uống nhiều nước để đào thải hết thuốc cản quang ra khỏi cơ thể thông qua đường tiểu.

Thường trong khoảng 48 tiếng kể từ lúc chụp CT xong sẽ có kết quả. Tùy thuộc vào kết quả mà bác sĩ sẽ đánh giá và xem xét có cần làm thêm các phương pháp chẩn đoán khác hay không.

Kết quả chụp CT vùng cổ nếu bình thường có nghĩa là bạn không có bất kỳ tổn thương nào ở vùng cổ. Ngược lại, kết quả bất thường có thể là do các vấn đề về xương, gãy xương, viêm khớp, dị tật bẩm sinh cột sống cổ,...

Nếu có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến kết quả chụp CT, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chẩn đoán hình ảnh để được giải đáp cụ thể hơn.

Máy chụp CT sẽ được gắn liền với một bàn chụp. Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nằm trên bàn chụp đó.

Khi bắt đầu quá trình chụp CT, bàn chụp sẽ di chuyển và đưa cơ thể vào phía bên trong máy chụp để các đầu dò có thể chiếu tia X-quang xung quanh vùng cần chụp. Thông thường, các loại máy hiện đại như ngày nay sẽ thực hiện chụp liên tục.

Hình ảnh thu được sẽ hiển thị trên máy tính dưới dạng từng lát cắt của cơ thể hay còn gọi là ảnh chụp cắt lớp. Những hình ảnh này có thể được quan sát trực tiếp trên máy tính và lưu giữ hoặc in ra phim. Dựa trên những lát cắt này, máy tính cũng sẽ dựng được hình ảnh 3 chiều của cột sống.

Lưu ý, trong quá trình chụp người bệnh cần giữ nguyên tư thế để tránh làm rung, mờ ảnh chụp. Đồng thời, khi chụp tốt nhất nên nín thở vài giây. Thông thường, quá trình chụp CT diễn ra trong khoảng từ 5 - 15 phút.