Dị dạng động tĩnh mạch não (AVM) nguy hiểm thế nào?

Bệnh dị dạng mạch máu não là một dị tật bẩm sinh về mạch máu trong não. Vậy bệnh dị dạng mạch máu não có nguy hiểm không, chăm sóc bệnh nhân dị dạng mạch máu não như thế nào?

Bệnh dị dạng mạch máu não hay còn gọi là dị dạng thông động tĩnh mạch não (AVM), là một dị tật bẩm sinh, bất thường trong mạch máu não. Bệnh xảy ra khi quá trình phát triển của hệ thống mạch máu não gặp bất thường, tạo ra tình trạng thông giữa động mạch não và tĩnh mạch não.

Ngày nay, với sự phát triển của y học hiện đại, bệnh dị dạng mạch máu não có thể được chẩn đoán và phát hiện sớm, từ đó giúp điều trị và chăm sóc bệnh nhân thuận lợi, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Biến chứng của bệnh dị dạng mạch máu não có thể dẫn đến các tình trạng nguy hiểm, cụ thể đó là:

• Làm mỏng và yếu thành động mạch và tĩnh mạch não: Dị dạng thông động tĩnh mạch não sẽ tạo áp lực đối với thành mạch và làm mỏng, yếu các mạch máu. Khi đó có thể dẫn đến tình trạng vỡ mạch máu não.
• Xuất huyết não: Chảy máu não là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh dị dạng mạch máu não khi thành động mạch và tĩnh mạch não bị yếu dẫn đến vỡ và xuất huyết não. Nếu tình trạng xuất huyết nhỏ có thể rất khó phát hiện và không gây ra triệu chứng đặc biệt nào. Nhưng nếu tình trạng xuất huyết lớn có thể dẫn đến đột quỵ và làm tổn thương đến não.
• Não không được cung cấp đủ oxy: Dị dạng thông động tĩnh mạch não là tình trạng máu di chuyển trực tiếp từ động mạch sang tĩnh mạch thay vì qua mao mạch. Khi đó, lưu lượng máu sẽ lớn và di chuyển nhanh hơn, khiến các mô xung quanh não không thể hấp thụ và nhận đủ oxy. Nếu các mô trong não không được cung cấp đủ oxy có thể dẫn đến tình trạng suy yếu hoặc chết và dẫn đến các cơn đột quỵ, hoặc té ngã, cứng miệng, ...
• Tổn thương não: Biến chứng nặng nề và nguy hiểm khác của bệnh dị dạng mạch máu não đó là tổn thương não. Tổn thương não xảy ra khi dị dạng thông động tĩnh mạch khiến lưu lượng máu nhiều hơn và chảy nhanh hơn, từ đó làm phình động tĩnh mạch não, chèn ép các bộ phận khác trong não. Khi đó, có thể dẫn đến tình trạng tích tụ dịch não tủy và gây ra biến chứng tràn dịch ở não.

Bệnh dị dạng mạch máu não không có biểu hiện đặc biệt nào cho đến khi các mạch máu bị vỡ và gây ra tình trạng xuất huyết não. Đây cũng là một trong những triệu chứng đầu tiên giúp phát hiện và chẩn đoán bệnh. Ngoài ra, trước khi xuất huyết, tùy vào vị trí của thông động tĩnh mạch não, người bệnh có thể có một số biểu hiện với các mức độ khác nhau như:

• Đau nhức đầu, một vùng hoặc cả đầu. Có thể đau đầu từ mức độ nhẹ đến nặng.
• Suy giảm thị lực hoặc mất hẳn, mất thăng bằng.
• Một phần cơ thể bị yếu hoặc tê.
• Cứng miệng, khó nói, động kinh, cơ thể suy kiệt hoặc liệt.

Bệnh dị dạng mạch máu não là một dị tật bẩm sinh, tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh có thể không xuất hiện ngay sau khi sinh. Độ tuổi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện là từ 10 - 40 tuổi, đặc biệt là tuổi trưởng thành, hoặc có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào.

Thông thường, dị dạng thông động tĩnh mạch não tiến triển chậm và các triệu chứng khởi phát vào tuổi trưởng thành. Ở tuổi trung niên, bất thường trong mạch máu não này trở nên ổn định hơn và ít gây ra biểu hiện.

Phụ nữ mang thai bị mắc bệnh dị dạng mạch máu não có thể đối mặt với các biến chứng nguy hiểm của bệnh do thai kỳ làm thay đổi huyết áp và lưu lượng máu trong cơ thể.

Bệnh dị dạng mạch máu não có thể được phát hiện và chẩn đoán bằng các phương pháp như: chụp động mạch, chụp X-quang có tiêm thuốc cản quang hoặc không, chụp cộng hưởng từ MRI.

Sau khi chẩn đoán phát hiện bệnh, tùy vào kích thước, vị trí và tình trạng bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp như: phẫu thuật, điều trị bức xạ, thuyên tắc mạch.

Chăm sóc bệnh nhân dị dạng mạch máu não cần lưu ý sau để khắc phục tình trạng bệnh, đảm bảo sức khỏe và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm:

• Ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe, một số biến chứng của thông động tĩnh mạch não như chảy máu não hoặc đột quỵ có thể khiến bệnh nhân gặp phải một số vấn đề liên quan đến cảm xúc. Người chăm sóc bệnh nhân cần chấp nhận cảm xúc của người bệnh.
• Lắng nghe và cùng người bệnh tìm hiểu về bệnh dị dạng mạch máu não để thăm khám kịp thời, chẩn đoán phát hiện bệnh, từ đó đưa ra quyết định điều trị phù hợp, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Bệnh dị dạng mạch máu não là một bất thường mạch máu trong não nguy hiểm bởi có thể gây ra các biến chứng như xuất huyết não, tổn thương não.