Nguyên nhân gây bệnh mù màu

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Hoàng Thanh Nga - Khoa khám bệnh và Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Những người mắc bệnh mù màu sẽ không có khả năng phân biệt các màu sắc khác nhau, do vậy sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, công việc và sinh hoạt hàng ngày. Nguyên nhân gây ra bệnh mù màu khá đa dạng.

Khi gặp phải khó khăn trong việc phân biệt các màu sắc khác nhau chính là biểu hiện của bệnh mù màu hay còn gọi là rối loạn sắc giác. Người bệnh có thể nhìn rõ vật nhưng không phân biệt được màu sắc, đặc biệt là màu xanh với màu đỏ hoặc màu xanh dương với màu vàng.

Nguy cơ mắc bệnh mù màu ở nam giới cao hơn nữ giới và theo ước tính trên toàn thế giới thì cứ 12 nam giới sẽ có 1 người mù màu, trong khi ở nữ giới thì khoảng 200 người mới có 1 người mắc bệnh.

Bệnh mù màu có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định trong cuộc sống của người bệnh, tùy vào mức độ mù màu mà sẽ gây ra những hệ lụy khác nhau mặc dù không ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh mù màu.

Những người bệnh mù màu ở mức độ nhẹ thì sẽ phát hiện bệnh một cách rất tình cờ, sự thay đổi nhận thức này có thể gây mất phương hướng và gây sốc đối với người bệnh.

Mù màu là một bệnh di truyền do đột biến có liên quan đến cặp nhiễm sắc thể giới tính (ở nữ giới là XX và ở nam là XY). Người mắc bệnh mù màu do đột biến hoặc thiếu một gen trên nhiễm sắc thể X, gây ra sự rối loạn tế bào cảm thụ ánh sáng ở mắt cần để phân biệt màu sắc (thông thường gen này là gen lặn). Những thai nhi là bé trai mà nhân được ở mẹ loại gen này thì sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt màu sắc vì nhiễm sắc thể Y là nhiễm sắc thể sẽ không có gen màu sắc trội để lấn át gen mù màu.

Theo bác sĩ chuyên khoa thức bệnh mù màu xảy ra khi người bệnh gặp phải các vấn đề của các sắc tố trong mắt, đây cũng chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh mù màu. Về mặt cấu tạo, trên võng mạc có các tế bào phản xạ với ánh sáng được gọi là tế bào que và tế bào nón. Trong đó, tế bào nón có chứa sắc tố màu phản xạ với các bước sáng khác nhau của ánh sáng nên nếu tế bào nón có chứa tất cả các sắc tố đúng thì thị lực sẽ tốt, tuy nhiên, chỉ cần một sắc tố bị sai lệch thì sẽ khiến người bệnh không nhìn thấy một số màu.

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác có thể gây ra bệnh mù màu đó là:

• Do người bệnh mắc phải một số bệnh về mắt như thoái hóa hoàng điểm, bệnh võng mạc, đục thủy tinh thể...
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc dùng để điều trị tăng huyết áp, bệnh tim hay thuốc điều trị rối loạn thần kinh
• Người bệnh tiếp xúc với một số hoá chất mạnh có thể gây mất màu sắc thị giác.

• Do đột biến gen.
• Do di truyền.
• Chấn thương mắt.
• Mù màu do tuổi tác.

Bệnh mù màu mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng hay gây ra bất kỳ ảnh hưởng gì cho người bệnh nhưng nó lại khiến công việc, sinh hoạt của người bệnh gặp khó khăn. Do vậy để phòng tránh bệnh mù màu thì mỗi người cần chủ động kiểm tra sức khỏe, bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có người mù màu không, nếu có thì nguy cơ con cái sau này mắc bệnh sẽ cao. Khi công việc cần tiếp xúc với hóa chất thì cần phải có đồ bảo hộ cho mắt và tránh tối đa chấn thương tại vùng đầu, mắt vì sẽ dễ gây tổn thương thị giác. Một điều đặc biệt quan trọng nữa là tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. Khi gặp các vấn đề thị lực thì cần thăm khám ngay để có phương án xử lý kịp thời.