Trẻ sốt phát ban, phải làm sao?

Bệnh sốt phát ban là một bệnh truyền nhiễm và có thể lây lan nhanh do tiếp xúc với dịch tiết ra từ nước mũi hoặc cổ họng người nhiễm bệnh trước khi biểu hiện ra những triệu chứng bệnh. Sốt phát ban rất phổ biến ở trẻ em dưới 3 tuổi. Bạn cần nhận biết sớm các dấu hiệu ở trẻ để có biện pháp chăm sóc và điều trị hợp lý, giúp bé mau chóng khỏi bệnh.

Sốt phát ban ở trẻ là bệnh rất dễ lây nhiễm, nhất là trong môi trường có tính tập thể như nhà trẻ, trường học, trường mẫu giáo vì bệnh lây chính yếu qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nhảy mũi làm văng những giọt nước li ti, người lành hít phải sẽ bị nhiễm bệnh.

Có khoảng 70 - 80% nguyên nhân gây sốt phát ban là do nhiễm virus, trong đó vi rút đường hô hấp luôn chiếm đa số, bao gồm vi rút sởi, vi rút gây bệnh rubella, adeno vi rút, echo virus, nhóm enterovirus... Đây chính là lý do vì sao trẻ nhỏ có thể bị sốt phát ban nhiều lần.

Sau khi bị nhiễm virus, bé sẽ bị phát bệnh sau 1-2 tuần. Nếu bị nhẹ, các dấu hiệu sốt phát ban ở trẻ có thể không rõ ràng. Tuy nhiên, một số biểu hiện và triệu chứng mà bố mẹ nên theo dõi trẻ như:

• Sốt: Khi bị sốt phát ban, trẻ có thể bị sốt cao và nhiệt độ cơ thể bé có thể tăng lên tới 39,4oC. Ngoài ra, bé còn có thể bị đau họng, ho, chảy nước mũi trước và trong khi sốt.
• Phát ban: Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh, thông thường các nốt phát ban sẽ xuất hiện sau khi trẻ bị sốt. Các vết ban này sẽ có màu hồng hoặc đốm và có thể xuất hiện trên ngực, bụng và lưng trước khi lan rộng đến hai tay và cổ. Các vết ban này thường không ngứa và sẽ kéo dài trong vài ngày.
• Các triệu chứng khác: Ngoài hai triệu chứng sốt phát ban đặc trưng như trên trẻ còn có thể bị một số tình trạng như: mệt mỏi, khó chịu, sổ mũi, tiêu chảy nhẹ, mắt bị sưng, biếng ăn, bỏ bú.

Khi con bạn bị sốt phát ban, bạn thường sẽ rất lo lắng và tìm hiểu trẻ sốt phát ban nên làm gì. Theo đó, khi trẻ bị sốt phát ban, nguyên tắc chăm sóc trẻ tại nhà là yếu tố quyết định trong việc chữa trị cho bé, do vậy, phụ huynh hãy:

Hạ sốt đúng cách cho trẻ:

• Đối với trẻ sơ sinh từ 0 - 6 tháng: Nếu thấy trẻ sốt cao thì cần gặp bác sĩ và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không tự ý cho trẻ dùng thuốc.
• Đối với trẻ trên 6 tháng tuổi: Nếu không có hiện tượng mệt mỏi, bỏ ăn thì không cần phải cho trẻ uống thuốc. Nếu sốt cao quá 38 độ cho trẻ dùng thuốc theo đơn của bác sĩ hoặc thuốc paracetamol với liều lượng 10mg/1kg cân nặng của trẻ, 6 giờ sau nếu bé vẫn sốt thì tiếp tục cho uống với liều lượng như vậy. Khi dùng thuốc uống cho trẻ nên có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
• Lau người cho trẻ bằng nước ấm khi cần, để tránh biến chứng sốt cao dẫn đến co giật ở trẻ.

Giảm ho, giảm đau họng cho trẻ:

• Cho trẻ uống các loại thuốc ho theo chỉ dẫn của bác sĩ khi trẻ bị ho.
• Thông mũi cho trẻ bằng nước muối loãng và khăn giấy mềm để giúp trẻ dễ ăn uống và bú sữa mẹ.

Bù nước, điện giải:

• Phụ huynh nên cho trẻ uống nhiều nước như nước hoa quả, súp hoặc bù nước bằng oresol để tránh mất nước và đảm bảo việc cung cấp đủ nguồn vitamin cho cơ thể, cải thiện sức đề kháng cho trẻ.
• Sau khi đã bù đầy đủ nước điện giải và hạ sốt cho trẻ, phụ huynh cần tiếp tục theo dõi.

Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt cho trẻ:

• Cho trẻ ăn nhiều hơn bình thường và ăn những thức ăn lỏng, giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như: cháo, súp, sữa...
• Trẻ ăn uống quá khó khăn thì phụ huynh nên chia nhỏ bữa ăn để giúp trẻ nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt những trẻ bị nhiễm sởi cần chú ý việc bổ sung vitamin A với liều lượng phù hợp theo lứa tuổi để bảo vệ đôi mắt cho trẻ.
• Giữ vệ sinh da luôn sạch và khô thoáng: qua việc tắm rửa cho trẻ sạch sẽ mỗi ngày, không nên kiêng gió, kiêng nước, kiêng ăn. Thói quen kiêng gió, kiêng nước bằng cách trùm kín trẻ, không vệ sinh cơ thể sẽ làm trẻ khó hạ sốt và dễ co giật do sốt cao. Không vệ sinh cơ thể sẽ làm trẻ khó chịu và dễ nhiễm trùng da và biến chứng viêm phổi. Tuy nhiên, không nên để trẻ bị lạnh.

Tái khám theo lịch hẹn mỗi ngày hoặc 2 ngày một lần theo chỉ định của bác sĩ, tùy theo tình trạng bệnh của trẻ.

Nếu trong quá trình chăm sóc trẻ bị sốt phát ban tại nhà, khi thấy các dấu hiệu sau, phụ huynh cần cho trẻ đến khám lại ngay:

• Trẻ tiếp tục bị sốt cao sau khi đã phát ban.
• Thay đổi tri giác như lừ đừ, ngủ li bì, hôn mê.
• Trẻ bị co giật.
• Trẻ thở mệt, thở nhanh, khó thở.
• Trẻ bỏ bú.

Với những phương pháp chăm sóc tại nhà như trên, đã phần nào giải đáp thắc mắc cho bậc phụ huynh về việc bé sốt phát ban phải làm sao. Tuy nhiên, Phòng bệnh vẫn tốt hơn là chữa bệnh, do vậy, cách để phòng ngừa sốt phát ban cho trẻ là chủng ngừa:

• Sởi có thể tiêm ngừa khi trẻ được 9 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng.
• Rubella được tiêm chung với quai bị và sởi bằng vắc xin 3 trong 1 khi trẻ được 12 - 15 tháng tuổi. Tiêm nhắc liều thứ 2 khi trẻ được 4 tuổi - 6 tuổi.

Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân bị nghi ngờ đang mắc bệnhSốt phát ban dễ lây trong các môi trường như ở nhà trẻ, trường học, nên bạn cần cách ly tốt cho trẻ và nên để trẻ ở nhà khi bị bệnh. Hướng dẫn trẻ và những thành viên trong gia đình thường xuyên rửa tay thật sạch. Bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng. Luôn giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát..

Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là đã khám và điều trị thành công cho rất nhiều bệnh nhi sốt phát ban đặc biệt là vào thời điểm giao mùa. Khoa Nhi của Vinmec có đầy đủ đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa: hô hấp, tim mạch, thần kinh, da liễu... nên khi bé bị sốt phát ban kèm các triệu chứng bất thường đều được chẩn đoán nhanh, chính xác, điều trị kịp thời, chuẩn phác đồ.