Ung thư biểu mô tuyến là gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Vũ Hồng Thăng - Chuyên gia ung bướu - Trung tâm Ung bướu xạ trị - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City và Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Ngọc Hải - Bác sĩ Nội ung bướu - Khoa Nội ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma) hình thành từ các mô tuyến. Hầu hết, các bệnh ung thư vú, tuyến tụy, phổi, tuyến tiền liệt và đại tràng là ung thư biểu mô tế bào tuyến. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu, ung thư biểu mô tuyến hầu như không gây ra các triệu chứng bất thường khiến người bệnh khó phát hiện để điều trị sớm

Ung thư khởi đầu từ các tế bào tuyến (bài tiết) của một số cơ quan như: Đại tràng, vú, thực quản, phổi, tuyến tụy hoặc tuyến tiền liệt thì được gọi là ung thư biểu mô tuyến.

Hiện nay, các phương pháp điều trị có thể làm chậm hoặc ngăn chặn được căn bệnh này. Dựa trên vị trí và giai đoạn phát triển của khối u, bác sĩ sẽ quyết định được phương pháp điều trị nào là tốt.

Các tuyến được tạo ra để cung cấp các chất lỏng nhằm giữ ẩm và giúp cơ thể hoạt động tốt. Bệnh nhân bị ung thư khi tế bào trong các tuyến này phát triển ngoài tầm kiểm soát và chúng có thể lây lan sang những nơi khác, gây hại cho mô khỏe mạnh. Ung thư biểu mô tuyến thường bắt đầu từ các bộ phận sau:

• Đại tràng và trực tràng: Đại tràng còn được gọi là "ruột già", một phần của hệ thống tiêu hóa. Nó có cấu tạo là một ống dài giúp loại bỏ nước và chất cặn bã từ thực phẩm. Ung thư biểu mô tuyến bắt đầu như một polyp nhỏ và thường vô hại nhưng nó có thể trở thành ác tính rồi di căn sang các bộ phận khác. Ngoài ra, ung thư tuyến cũng có thể bắt đầu ở trực tràng, là một phần của ruột già (nơi chất thải được tích lại từ việc tiêu hóa thức ăn được gọi là phân và bị đẩy ra khỏi cơ thể).
• Tuyến vú: Hầu hết các bệnh ung thư vú thuộc loại ung thư tuyến. Chúng bắt đầu trong các tuyến vú nơi sữa được tạo ra.

• Ung thư biểu mô tuyến thực quản: Đây là ống mang thức ăn từ miệng đến dạ dày. Ung thư tuyến thường bắt đầu ở các tuyến chất nhầy nằm dọc phần dưới của lớp niêm mạc thực quản.
• Ung thư biểu mô tuyến ở phổi: Ung thư tuyến chiếm khoảng 40% các ca ung thư phổi. Nó thường được tìm thấy ở phổi hoặc các bộ phận ngoài phổi, phát triển chậm hơn các loại ung thư phổi khác. Bệnh này khá phổ biến ở những người đang hoặc đã từng hút thuốc.
• Tuyến tụy: Đây là một cơ quan nằm ở phía sau dạ dày, nơi sản sinh hormone và enzyme giúp tiêu hóa thức ăn. Khoảng 85% ung thư tuyến tụy là do ung thư biểu mô tuyến.
• Tuyến tiền liệt: Đây là một tuyến có ở cơ thể nam giới, nằm ở dưới bàng quang, nơi tạo ra một số chất lỏng bảo vệ các tế bào tinh trùng. Hầu hết, các bệnh ung thư tuyến tiền liệt là loại này.

Người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như đau, tiêu chảy, chảy máu hoặc mệt mỏi, tùy thuộc vào loại ung thư mắc phải. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu thì bệnh nhân hầu như không có cảm giác gì khác thường.Vì vậy, để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra các cơ quan trong cơ thể để xem có sự bất thường như xuất hiện u hoặc sự tăng trưởng quá mức của các bộ phận nào không. Nếu có sự khác thường, bác sĩ sẽ chỉ định làm các xét nghiệm sàng lọc và các xét nghiệm chẩn đoán như:

• Xét nghiệm máu: Nhiều bệnh ung thư được biểu hiện trên xét nghiệm máu. Ví dụ, bác sĩ có thể kiểm tra xem bệnh nhân có bị thiếu máu do khối u chảy máu không. Ngoài ra, mức độ cao của một số enzyme cũng có thể được xem là dấu hiệu ung thư.
• Xét nghiệm hình ảnh: Những xét nghiệm này có thể kiểm tra các mô có hình ảnh không bình thường. Các xét nghiệm hình ảnh bao gồm chụp CT, MRI. Nếu bệnh nhân bị ung thư và bắt đầu điều trị, các xét nghiệm hình ảnh cũng có thể giúp bác sĩ biết được phương pháp điều trị của bệnh nhân có đáp ứng tốt hay không.

• Xét nghiệm sinh thiết: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ từ cơ quan nơi nghi ngờ bị ung thư. Sinh thiết cũng có thể cho ta biết giai đoạn phát triển của các tế bào ung thư trong cơ thể bệnh nhân.

Các phương pháp điều trị ung thư biểu mô tuyến đó là:

• Phẫu thuật: Bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ khối u và các mô xung quanh nó. Các mô sẽ được xem xét để kiểm tra khối u đã được lấy hết hay vẫn còn trong cơ thể. Bệnh nhân có thể cần kết hợp các phương pháp điều trị khác với phẫu thuật để đạt kết quả tốt.
• Hóa trị: Bác sĩ sẽ dùng thuốc để tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến, làm chậm sự phát triển của chúng hoặc thậm chí là chữa khỏi bệnh.

Tia bức xạ: Các bác sĩ sử dụng tia X năng lượng cao hoặc các loại tia khác để tiêu diệt tế bào ung thư.

Bệnh nhân có thể sẽ được kết hợp hóa trị cùng với phẫu thuật và xạ trị để điều trị ung thư. Một số loại thuốc hóa học có thể tiêu diệt cả ung thư và tế bào khỏe mạnh. Điều trị ung thư có thể gây ra các tác dụng phụ như mệt mỏi. Do đó, bệnh nhân nên nói chuyện với bác sĩ, gia đình và bạn bè về cảm giác của mình, đừng ngần ngại yêu cầu họ giúp đỡ trong khi đang điều trị.