Mặc dù chưa có cách để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung hoàn toàn nhưng chị em phụ nữ vẫn có thể giảm khả năng mắc bệnh và kiểm soát triệu chứng khi mắc bệnh. Bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, giảm tiêu thụ chất có cồn, không lạm dụng chất gây nghiện,... chị em phụ nữ có thể làm giảm nguy cơ mắc phải lạc nội mạc tử cung.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh lạc nội mạc tử cung là gì?
Bệnh lạc nội mạc tử cung là gì? Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mà mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung. Dù ở bên trong hay bên ngoài, mô này vẫn duy trì hoạt động bình thường, chính vì thế bệnh nhân tiếp tục có chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, hiện tượng này có thể gây đau đớn, bởi khi mô bong ra sẽ gây chảy máu trong chu kỳ kinh nguyệt.
Dựa vào vị trí khởi phát, bệnh được chia thành 3 loại khác nhau:
- Tổn thương phúc mạc bề ngoài là dạng phổ biến nhất, xuất hiện trên màng bụng bao bọc mặt trong ổ bụng, các tạng trong bụng và cả khoang chậu.
- U nội mạc tử cung hình thành sâu trong buồng trứng, tạo thành các u nang chứa dịch đặc trưng.
- Lạc nội mạc tử cung có thể xâm nhập sâu vào các mô xung quanh, gây ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận như ruột và bàng quang, mặc dù loại này ít gặp hơn, chỉ chiếm khoảng 1-5% trường hợp.
2. Nguyên nhân và triệu chứng bệnh
Triệu chứng lạc nội mạc tử cung vô cùng đa dạng, từ nhẹ đến nặng, và có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương của các mô lạc nội mạc.
- Đau là triệu chứng đặc trưng nhất, thường biểu hiện dưới dạng đau bụng kinh dữ dội, đau vùng chậu mãn tính và đau khi quan hệ tình dục.
- Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón và đầy bụng, đặc biệt trong kỳ kinh nguyệt.
- Một số trường hợp, bệnh gây rối loạn kinh nguyệt như rong kinh hoặc rong huyết.
- Đáng chú ý, một tỷ lệ đáng kể bệnh nhân không có triệu chứng rõ rệt, do đó việc khám phụ khoa định kỳ là rất quan trọng để phát hiện bệnh sớm.
Về nguyên nhân lạc nội mạc tử cung, mặc dù chưa có kết luận cuối cùng nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ tiềm ẩn:
- Dòng kinh chảy ngược được xem là cơ chế bệnh sinh chính, khi các mô nội mạc tử cung chảy ngược qua ống dẫn trứng và bám vào các cơ quan ở vùng chậu.
- Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng, nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở những người có tiền sử gia đình cũng mắc căn bệnh này.
- Rối loạn hệ miễn dịch và mất cân bằng nội tiết tố cũng được cho là có liên quan đến sự phát triển của bệnh.
- Ngoài ra, một số nghiên cứu gần đây cho rằng việc đã từng phẫu thuật vùng chậu có thể là yếu tố khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
3. Cách để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung
3.1 Giảm mức độ Estrogen bằng liệu pháp hormon
Để giảm mức estrogen, chị em phụ nữ có thể sử dụng các biện pháp như thuốc tránh thai, miếng dán tránh thai hoặc thắt âm đạo liều thấp. Tuy nhiên, liệu pháp hormone chỉ mang lại hiệu quả trong thời gian sử dụng. Vì mỗi loại thuốc đều có lợi ích và hạn chế, bệnh nhân nên trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ để đưa ra quyết định chính xác nhất.
3.2 Tập thể dục
Tập thể dục không chỉ giúp chúng ta thư giãn tinh thần mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cơ thể. Thói quen vận động khoảng 30 phút mỗi ngày là một cách để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung hiệu quả.
Tập luyện giúp kiểm soát cân nặng và duy trì lượng mỡ cơ thể trong mức an toàn. Đồng thời, hoạt động thể chất cũng thúc đẩy chuyển hóa estrogen có lợi. Mặc dù vậy, tác động cụ thể của việc tập luyện đối với nguy cơ mắc bệnh vẫn cần được nghiên cứu thêm.
3.3 Giảm sử dụng các chất có cồn
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ rượu quá mức có thể làm tăng nồng độ estrogen trong cơ thể, từ đó góp phần vào nguy cơ phát triển bệnh. Do vậy, cách để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung hiệu quả là chị em nên giữ lượng tiêu thụ rượu dưới một ly mỗi ngày hoặc hoàn toàn không tiêu thụ rượu trong sinh hoạt hằng ngày.
3.4 Tránh lạm dụng các chất gây nghiện
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ tiêu thụ lượng caffeine vừa phải từ nước ngọt có ga và trà xanh thường có nồng độ estrogen cao hơn so với những người không uống. Dù vậy, caffeine không có mối liên hệ trực tiếp với nồng độ estrogen. Bên cạnh đó, việc duy trì thói quen uống đủ nước vẫn là một khuyến nghị quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
U nang nội mạc tử cung được coi là một bệnh lý nguy hiểm ở phụ nữ, có nguy cơ gây biến chứng nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Chính vì thế, việc khám phụ khoa định kỳ mỗi 4-6 tháng là cần thiết để nhận biết các dấu hiệu bất thường liên quan đến u nang buồng trứng cũng như các bệnh phụ khoa.
Gói khám và tầm soát các bệnh phụ khoa cơ bản dành riêng cho nữ giới, áp dụng cho mọi lứa tuổi, đặc biệt phù hợp với những người gặp phải các triệu chứng như:
- Xuất huyết bất thường ở âm đạo.
- Rối loạn kinh nguyệt: chu kỳ kéo dài, kinh nguyệt không đều.
- Dịch tiết âm đạo có dấu hiệu bất thường (mùi khó chịu, màu sắc lạ).
- Cảm giác đau hoặc ngứa ngáy tại vùng kín.
- Khách hàng nữ có một số yếu tố nguy cơ như không giữ gìn vệ sinh cá nhân, quan hệ tình dục không an toàn, hoặc từng nạo phá thai,...
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
