Dầu cá có lợi cho sức khỏe tim mạch là điều được chúng ta luôn nghĩ là đúng. Vậy điều đó là đúng hay sai? Dầu cá là một nguồn axit béo omega-3, đặc biệt là EPA (axit eicosapentaenoic) và DHA (axit docosahexaenoic), các chất này thường được cho là có lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, vẫn có một số tranh cãi xung quanh vấn đề này. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Dầu cá có lợi cho sức khỏe tim mạch với các thành phần dinh dưỡng
Dầu cá là một loại dầu chiết xuất từ cá, thường được sử dụng như một nguồn axit béo omega-3. Các loại axit béo omega-3 chủ yếu trong dầu cá bao gồm axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Cả hai axit béo này được coi là quan trọng cho sức khỏe con người và đặc biệt có lợi cho sức khỏe tim mạch. Một số thành phần dinh dưỡng chính từ dầu cá:
- Axit eicosapentaenoic (EPA): Là một loại axit béo omega-3, EPA được cho là có nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc giảm viêm nhiễm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
- Axit docosahexaenoic (DHA): DHA là một loại axit béo omega-3 khác, quan trọng cho sự phát triển và chức năng bình thường của não, đặc biệt là ở trẻ em và phụ nữ mang thai.
- Vitamin D: Một số dầu cá, đặc biệt là dầu cá gan cá hồi, chứa một lượng vitamin D nhất định. Vitamin D quan trọng cho sự hấp thụ canxi và photpho, đó là những khoáng chất cần thiết cho sức khỏe của xương.
- Protein: Một số dầu cá có thể cung cấp một lượng nhỏ protein, nhưng thường không đáng kể so với nguồn protein chủ yếu từ thực phẩm khác như thịt, cá, đậu nành và các nguồn protein thực phẩm khác.
- Calo và chất béo: Dầu cá là một nguồn chất béo. Do đó, chúng cung cấp một lượng lớn calo. Tùy thuộc vào loại dầu cá và cách chế biến, lượng chất béo và calo có thể thay đổi.
2. Dầu cá có lợi cho sức khỏe tim mạch như thế nào
Dầu cá được cho là có lợi cho sức khỏe đặc biệt đối với sức khỏe tim mạch. Một số lợi ích có thể được kể đến:
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Axit béo omega-3 trong dầu cá đã được cho rằng sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Giúp giảm mức cholesterol, giảm huyết áp và làm giảm nguy cơ đau tim.
- Hỗ trợ chức năng tim mạch: Dầu cá có thể cải thiện chức năng của tim bằng cách giảm mức triglyceride (chất béo trung tính) và làm giảm nhịp tim.
- Giảm nguy cơ đông máu: Axit béo omega-3 có tác động làm chảy máu và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Ngăn ngừa mảng bám trong động mạch: Dầu cá có khả năng giảm sự tích tụ của mảng bám trong động mạch, giúp ngăn chặn sự phát triển của các bệnh lý động mạch.
- Giảm viêm: Omega-3 có tác động chống viêm, giúp giảm viêm nhiễm trong cơ thể, có thể làm giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến viêm như viêm khớp.
- Hỗ trợ sự phát triển của não: Axit béo DHA - một thành phần chính của dầu cá, rất quan trọng cho sự phát triển và chức năng của não, đặc biệt là ở trẻ em và thai nhi.
3. Nguy cơ của việc lạm dụng dầu cá
Việc sử dụng dầu cá và thực phẩm bổ sung có thể gặp một số tác dụng phụ, đặc biệt là khi sử dụng trong liều lượng cao hoặc không được giám sát chặt chẽ. Dưới đây là một số tác dụng phụ có thể xuất hiện khi sử dụng dầu cá:
- Dư vị tanh và hơi thở có mùi: Một số người sử dụng dầu cá có thể trải qua dư vị tanh và hơi thở có mùi. Điều này có thể là một tác dụng phụ khó chịu.
- Buồn nôn và đau bụng: Một số người cảm thấy buồn nôn hoặc đau bụng khi sử dụng dầu cá, đặc biệt là nếu họ chưa ăn trước khi uống.
- Tăng nguy cơ rung tâm nhĩ: Trong trường hợp sử dụng liều lượng cao của dầu cá, có thể tăng nguy cơ rung tâm nhĩ, một loại rối loạn nhịp tim. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ đột quỵ.
- Tăng nguy cơ chảy máu: Dầu cá cũng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt là nếu được sử dụng ở liều lượng cao.
- Chất bổ sung chứa thủy ngân: Một số chất bổ sung dầu cá đã được phát hiện chứa thủy ngân - một kim loại nặng có thể có tác động tiêu cực đối với sức khỏe, đặc biệt là ở liều lượng lớn.
4. Bổ sung dầu cá đúng cách
Quyết định bổ sung dầu cá nên được đưa ra dựa trên nhu cầu dinh dưỡng cụ thể của bạn, tình trạng sức khỏe và tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Một số lời khuyên cho bạn:
- Tham vấn ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng: Trước khi bổ sung bất kỳ chất dinh dưỡng nào, chúng ta nên xem xét ý kiến từ các chuyên gia. Họ có thể đưa ra lời khuyên dựa trên tình trạng sức khỏe của bạn, lịch sử y tế và nhu cầu dinh dưỡng.
- Bổ sung dựa trên nhu cầu dinh dưỡng cá nhân: Mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Đối với nhóm người không sử dụng các nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3, việc bổ sung dầu cá có thể hữu ích.
- Chọn dạng dầu cá thích hợp: Dầu cá được cung cấp thông qua thực phẩm hoặc dạng thực phẩm bổ sung. Dạng bổ sung bao gồm viên dầu cá, chất lỏng hoặc viên nhai. Lựa chọn dạng phù hợp tùy thuộc vào sở thích cá nhân và sự thuận tiện của mỗi người.
- Chọn sản phẩm uy tín, chất lượng: Nếu quyết định sử dụng viên dầu cá, hãy chọn sản phẩm từ nhà sản xuất đáng tin cậy và chắc chắn rằng sản phẩm đó đã được kiểm định để đảm bảo chất lượng và không chứa các tác nhân có hại như thủy ngân.
- Kiểm tra liều lượng: Liều lượng dầu cá cần thiết có thể thay đổi tùy thuộc vào mục tiêu sức khỏe và tình trạng cá nhân.
- Kiểm tra tác dụng phụ: Lưu ý rằng việc sử dụng dầu cá có thể gây tác dụng phụ trong một số trường hợp. Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường, hãy liên hệ ngay với bác sĩ.
- Hạn chế liều lượng cao: Tránh sử dụng dạng bổ sung cao liều lượng mà không có sự giám sát của bác sĩ. Việc sử dụng liều lượng cao có thể tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Việc bổ sung dầu cá đối với người không hấp thụ đủ lượng omega - 3 cần thiết là điều hợp lý. Tuy nhiên, đối với việc lạm dụng dầu cá sẽ có những nguy cơ rủi ro, trong đó có thể ảnh hưởng đến tim mạch. Vậy, việc bổ sung dầu cá có lợi cho sức khỏe tim mạch chỉ đúng phần nào nếu chúng ta bổ sung phù hợp theo nhu cầu của bản thân, nền tảng sức khỏe cũng như khuyến nghị của bác sĩ.
